Wyrok SN z dnia 9 listopada 2022 r., sygn. I USKP 50/21

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe osoby prowadzącej pozarolniczą działalność ustaje w przypadku opłacenia składki w terminie, ale w wysokości niższej niż należna (art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2022 r.).

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Halina Kiryło (przewodniczący) ‎

SSN Bohdan Bieniek ‎

SSN Maciej Pacuda (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania A. C. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Nowym Sączu ‎o podleganie ubezpieczeniu chorobowemu, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 9 listopada 2022 r., ‎skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie ‎z dnia 16 maja 2019 r., sygn. akt III AUa 104/17,

1) oddala skargę kasacyjną,

2) zasądza od ubezpieczonej na rzecz organu rentowego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Nowym Sączu wyrokiem z dnia 20 października 2016 r. oddalił odwołanie wniesione przez A. C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Nowym Sączu z dnia 28 kwietnia 2016 r. stwierdzającej, że odwołująca się w okresie od dnia 14 września 2015 r. do dnia 30 listopada 2015 r. podlegała dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, natomiast od dnia 1 grudnia 2015 r. nie podlegała temu ubezpieczeniu.

Sąd Okręgowy ustalił, że odwołująca się od dnia 14 września 2015 r. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, przy czym w okresie od dnia 14 września 2015 r. do dnia 30 listopada 2015 r. bezspornie podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Deklaracja dotycząca tego ubezpieczenia za grudzień 2015 r. została przez nią złożona oraz opłacona w terminie, jednak wpłacona kwota składki była zaniżona, nie uwzględniała bowiem składek od dnia 10 grudnia 2015 r. Sytuacja ta była następstwem błędu w konfiguracji programu popełnionego przez J. C.. Błąd polegał zaś na tym, że nie upłynął jeszcze okres 90 dni ubezpieczenia odwołującej się i dlatego nie było podstaw do przyjęcia, że okres choroby może być odliczony. Mąż odwołującej się nie sprawdził tego, podobnie jak wydruku składek za grudzień. Niezwłocznie po zauważeniu błędu, a dokładniej po przedłożeniu kolejnego zaświadczenia lekarskiego w ZUS, to jest w dniu 1 lutego 2016 r. odwołująca się złożyła korektę deklaracji i zapłaciła brakującą kwotę. Pismem z dnia 9 lutego 2016 r. ZUS odmówił jednak wyrażenia zgody na opłacenie przez odwołującą się po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za grudzień 2015 r. Wcześniej decyzją z dnia 3 lutego 2016 r., organ rentowy odmówił natomiast przyznania odwołującej się prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 10 grudnia 2015 r. do dnia 17 lutego 2016 r., wyjaśniając, że odwołująca się nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 grudnia 2015 r., a niezdolność do pracy powstała w dniu 10 grudnia 2015 r. Tytuł ubezpieczenia chorobowego ustał w dniu 30 listopada 2015 r., a w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego odwołująca się nie nabyła prawa do zasiłku chorobowego, ponieważ nie legitymowała się 90-dniowym nieprzerwanym okresem ubezpieczenia chorobowego.

Sąd pierwszej instancji ustalił ponadto, że odwołująca się w 2016 r. nadal deklarowała oraz opłacała składki na ubezpieczenie chorobowe. W okresie od stycznia do marca 2016 r. deklarowane składki były przy tym obliczane od podstawy wymiaru wynoszącej 2.433 zł, a w okresie od kwietnia do czerwca 2016 r. – 3.210,60 zł.