Postanowienie SN z dnia 11 października 2019 r., sygn. V CSK 304/18

Zobligowanie sądu do wyrażenia jednoznacznego stanowiska co do przebiegu granicy według dokumentów, gdy są one niejednoznaczne i trudne do oceny, w sytuacji, w której rezultat tych dociekań nie ma wpływu na wynik postępowania, kolidowałoby z ekonomią procesową. Ponadto, w przypadku, w którym przebiegu granicy na podstawie dokumentów nie da się ustalić, wykluczenie możliwości wzięcia pod uwagę zasiedzenia prowadziłoby do konieczności ustalenia granicy według kryterium ostatniego spokojnego stanu posiadania (art. 153 k.c. zdanie pierwsze in fine), opartego jedynie na faktycznym władztwie, a zatem mniej stabilnego i usytuowanego niżej w hierarchii przyjętej przez ustawodawcę w art. 153 k.c. Konieczność uwzględniania przez sąd wyrażonej w art. 153 k.c. preferencji dla stanu prawnego, jako zasadniczego wyznacznika przebiegu granicy, ma swój wyraz w utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego, w którym akcentuje się, że ustalenie granicy na podstawie ostatniego spokojnego stanu spokojnego posiadania jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy określenie stanu prawnego, w czym mieści się zasiedzenie spornego pasa gruntu, nie jest możliwe.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)

SSN Paweł Grzegorczyk (sprawozdawca)

SSN Agnieszka Piotrowska

w sprawie z wniosku Gminnej Spółdzielni"(...)" w M. przy uczestnictwie W. T., D. T. i F. T. o rozgraniczenie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 października 2019 r., skargi kasacyjnej uczestników od postanowienia Sądu Okręgowego w B. z dnia 26 stycznia 2018 r., sygn. akt II Ca (...),

1. oddala skargę kasacyjną;

2. zasądza od uczestników postępowania W. T., D. T. i F. T. na rzecz wnioskodawczyni kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 2 października 2017 r. Sąd pierwszej instancji - Sąd Rejonowy w Ż. dokonał rozgraniczenia działki nr (...) stanowiącej własność wnioskodawczyni Gminnej Spółdzielni "(...)" w M. oraz działki nr (...), stanowiącej współwłasność uczestników postępowania B. T., D. T. oraz W. T., ustalając, że granica między działkami biegnie zgodnie z przebiegiem uwidocznionym na mapie dla celów prawnych, sporządzonej przez biegłego z zakresu geodezji M. S. w dniu 10 października 2016 r., którą to mapę Sąd uznał za integralną część postanowienia.

Sąd ustalił, że przedmiotem rozgraniczenia są położone w M. działka nr (...) o powierzchni 0,90 ha, będąca własnością wnioskodawczyni, oraz działka nr (...) o powierzchni 0,07 ha, stanowiącą współwłasność B. T., D. T. i W. T.. Wtoku sprawy B. T. darowała przysługujący jej udział we własności w wysokości 1/3 bratu W. T.