Wyrok SN z dnia 14 grudnia 2017 r., sygn. II UK 644/16

Przez przyjęcie na wychowanie należy rozumieć stałe sprawowanie pieczy na dzieckiem, polegające na opiece nad nim, przekazywaniu mu wiedzy, zapewnieniu rozwoju fizycznego i psychicznego oraz doprowadzeniu do samodzielności. Przyjęcie na wychowanie oznacza również podejmowanie w imieniu dziecka istotnych decyzji związanych z jego egzystencją, edukacją i procesem wychowawczym, a zatem w istocie przejęcie odpowiedzialności za proces wychowawczy. W rezultacie, przyjęcie na wychowanie dziecka jako spełnienie warunku prawa do zasiłku macierzyńskiego przewidzianego w art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej polega na podjęciu się rzeczywistej opieki nad dzieckiem i wystąpieniu o jego przysposobienie, bez względu na to, czy i kiedy zostało wydane orzeczenie o przysposobieniu.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)

SSN Piotr Prusinowski

SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca)

w sprawie z wniosku A.H. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w [...] o zasiłek macierzyński, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 14 grudnia 2017 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od wyroku Sądu Okręgowego w [...] z dnia 10 czerwca 2016 r.,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 20 stycznia 2016 r. Rejonowy w [...] oddalił odwołanie A.H. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w [...] z dnia 24 listopada 2014 r. odmawiającej prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres od 3 października 2014 r. do 1 października 2015 r.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą - Biuro Rachunkowe O. Z tego tytułu w okresie od 6 maja 2013 r. do 14 kwietnia 2014 r. była objęta ubezpieczeniami społecznymi z wyłączeniem dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W dniu 2 marca 2013 r. urodził się S. W., którego matka przekazała wnioskodawczyni i jej mężowi opuszczając szpital po porodzie. W dniu 27 czerwca 2013 r. wnioskodawczyni wraz z mężem wystąpili o orzeczenie przysposobienia S. W. oraz o wydanie w trybie zabezpieczenia postanowienia o przekazaniu im na czas postępowania sądowego pieczy zastępczej nad małoletnim. Postanowieniem z dnia 24 marca 2014 r. Sąd Rejonowy w W. powierzył im pieczę nad małoletnim do czasu zakończenia postępowania. W dniu 15 kwietnia 2014 r. wnioskodawczyni udała się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w P., gdzie zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Uzyskała wówczas informację, że z wnioskiem o zasiłek macierzyński może wystąpić w ciągu 14 dni od uzyskania prawomocnego postanowienia o przysposobieniu. Postanowieniem z dnia 11 września 2014 r. Sąd Rejonowy w W. orzekł o przysposobieniu małoletniego. Postanowienie to uprawomocniło się w dniu 3 października 2014 r. W dniu 6 października 2014 r. wnioskodawczyni wyrejestrowała się z ubezpieczeń społecznych z dniem 15 kwietnia 2014 r., a w dniu 7 października 2014 r. dokonała ponownego zgłoszenia, z tym że na okres od 15 kwietnia 2014 r. do 31 sierpnia 2014 r. wyłącznie do ubezpieczeń obowiązkowych. Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego wnioskodawczyni przystąpiła od 1 września 2014 r. W dniu 13 października 2014 r. złożyła w organie rentowym wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego.