Wyrok SN z dnia 9 grudnia 2008 r., sygn. I UK 151/08

W sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego o odpowiedzialności członka zarządu spółki za składki na podstawie art. 116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (jednolity tekst: Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) w związku z art. 31 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), ocena sądu obejmuje zachowanie terminu wydania decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej (art. 118 § 1 Ordynacji podatkowej), a nie przedawnienie zobowiązania wynikającego z tej decyzji (art. 118 § 2 Ordynacji podatkowej i art. 24 ust. 5d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Przewodniczący SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca), Sędziowie SN: Małgorzata Gersdorf, Zbigniew Hajn.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 9 grudnia 2008 r. sprawy z odwołania Włodzimierza N. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi Wojewódzkiemu w B. z udziałem zainteresowanego Centrum Szkolenia Doradztwa „M.-T.” Spółki z o.o. w B. o zapłatę składki wraz z odsetkami, na skutek skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 27 lutego 2008 r. [...]

oddalił skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z 27 lutego 2008 r. oddalił apelację Włodzimierza N. od wyroku Sąd Okręgowego w Białymstoku z 24 kwietnia 2007 r., którym oddalono jego odwołanie od decyzji pozwanego z 4 lutego 2003 r., obciążającej go na podstawie art. 116 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa w związku z ustawą z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, odpowiedzialnością za składki nieuiszczone przez Spółkę z o.o. Centrum Szkoleniowo-Doradcze „M.-T.” w B., w kwocie 102.415,51 zł, w okresie od marca 1999 r. do lipca 2001 r. (w tym na ubezpieczenia społeczne od marca do grudnia 1999 r. i od października 2000 r. do lipca 2001 r.; na ubezpieczenie zdrowotne od maja do listopada 1999 r. i od sierpnia 2000 r. do lipca 2001 r.; na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od kwietnia do sierpnia i od października do listopada 1999 r. oraz od listopada 2000 r. do lipca 2001 r.).

Sąd Okręgowy ustalił, że Spółka powstała w 1998 r. Zakończyła działalność w lipcu 2001 r. i do tego czasu zatrudniała pracowników oraz wypłacała im wynagrodzenia. Zarząd był jednoosobowy i jego prezesem był Włodzimierz N. Spółka nie miała płynności finansowej i utraciła możliwość realizacji zobowiązań wobec ZUS z dniem 15 kwietnia 1999 r. Przyczyną złej sytuacji było prowadzenie działalności ze stratami, które za lata 1998-1999 wynosiły ponad 81 tys. zł. Spółka nie płaciła składek i pozwany prowadził ich egzekucję, która została umorzona wobec jej bezskuteczności. W toku egzekucji skarżący jako prezes zarządu nie wskazał wierzytelności, które pozwoliłyby na zaspokojenie należności składkowych. To spowodowało obciążenie skarżącego wskazaną w decyzji odpowiedzialnością za składki niezapłacone przez Spółkę. W odwołaniu od decyzji skarżący podał, iż „cały majątek spółki został przejęty w czerwcu 2001 r. przez Komornika Skarbowego na pokrycie zobowiązań wobec ZUS”. Sąd Okręgowy nie uwzględnił jego zarzutu przedawnienia odpowiedzialności za składki. Przyjął za prawidłowe ustalenie pozwanego co do kwoty zaległych składek na podstawie deklaracji rozliczeniowych ZUS DRA i raportów imiennych składanych przez Spółkę, którą reprezentował skarżący. Złożenie przez Spółkę pozwanemu deklaracji rozliczeniowych za okresy ujęte w decyzji od stycznia do grudnia 1999 r., od sierpnia do grudnia 2000 r. i od stycznia do lipca 2001 r., przy uwzględnieniu zeznań świadków oraz opinii biegłego, a także niekwestionowania przez Spółkę zaległości, stanowiło podstawę do określenia kwot zaległych składek. Sąd Okręgowy nie zgodził się również z zarzutem, iżby mandat skarżącego w zarządzie Spółki wygasł 23 czerwca 2000 r., tj. z odbyciem zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za 1999 r., gdyż zarząd Spółki został powołany na czas nieoznaczony i nie istniało konieczne powiązanie mandatu oraz kadencji zarządu (uchwała Sądu Najwyższego z 19 czerwca 1997 r., III CZP 28/97). Przy powołaniu na czas nieoznaczony termin wygaśnięcia nie jest określony, w związku z czym zastosowanie winien mieć art. 202 § 1 k.s.h. i mandat powinien zakończyć się najpóźniej z dniem odbycia zgromadzenia w 2002 r. Skarżący pełnił funkcję prezesa zarządu od powstania Spółki aż do lipca 2001 r., tj. do faktycznego zaprzestania przez nią działalności.