Artykuł
Odsetki w transakcjach handlowych
Od 1 stycznia 2016 r. znowelizowano przepisy stanowiące podstawę prawną naliczania odsetek cywilnoprawnych. Nowelizacja objęła m.in. Kodeks cywilny oraz ustawę o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Przed obliczeniem wartości odsetek należy dokonać wyboru właściwego aktu prawnego. Nie jest to łatwe. Ponadto nowelizacja w wielu sytuacjach prawdopodobnie ukształtuje na nowo sposób orzekania przez sądy o odsetkach ustawowych. Należy też liczyć się z problemami wynikającymi z konieczności stosowania przepisów przejściowych.
Zastosowanie właściwych przepisów regulujących odsetki cywilnoprawne wymaga dokonania wyboru pomiędzy:
1) ustawą z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - j.t. Dz.U. z 2016 r., poz. 380 ze zm. (dalej: k.c.) a
2) ustawą z 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych - j.t. Dz.U. z 2016 r., poz. 684 ze zm. (dalej: ustawa o terminach zapłaty).
Trzeba więc wybrać między dwiema ustawami. Dodatkowo, korzystając z przepisów Kodeksu cywilnego, trzeba dokonać wyboru rodzaju odsetek regulowanych przez ten kodeks.
Odsetki wynikające z Kodeksu cywilnego
Kodeks cywilny przewiduje dwa rodzaje odsetek: odsetki kapitałowe oraz odsetki za opóźnienie. W obu tych kategoriach możemy mieć do czynienia z odsetkami umownymi, ustawowymi i maksymalnymi. Schemat odsetek występujących w Kodeksie cywilnym jest następujący.
Schemat odsetek występujących w Kodeksie cywilnym
| Odsetki kapitałowe (art. 359 k.c.) | Odsetki za opóźnienie (art. 481 k.c.) |
| - odsetki umowne | - odsetki umowne |
| - odsetki ustawowe | - odsetki ustawowe |
| - odsetki maksymalne | - odsetki maksymalne |
W kolejnej tabeli przedstawiamy porównanie treści regulacji Kodeksu cywilnego odnoszących się do odsetek kapitałowych (art. 359 k.c.) z regulacjami odnoszącymi się do odsetek za opóźnienie (art. 481 k.c.).
Tabela. Porównanie odsetek ustawowych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie
| Odsetki ustawowe (art. 359 k.c.) | Odsetki ustawowe za opóźnienie (art. 481 k.c.) |
