Nowe zasady finansowania składek za nianie

Od 1 stycznia 2018 r. wejdą w życie zmiany dotyczące finansowania przez budżet państwa (za pośrednictwem ZUS) składek za nianie opiekujące się dziećmi w wieku do lat 3 na podstawie tzw. umów uaktywniających. Na dotychczasowych, korzystniejszych zasadach rozliczane będą umowy zawarte do 31 grudnia 2017 r. Nowe przepisy będą się odnosić do umów podpisanych, począwszy od 1 stycznia 2018 r.

Kwestie zatrudnienia niań reguluje ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Za nianię uznaje się osobę fizyczną sprawującą opiekę nad dziećmi na podstawie umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Jest to tzw. umowa uaktywniająca. Niania sprawuje opiekę nad dziećmi w wieku od ukończenia 20. tygodnia życia. Umowę uaktywniającą zawiera się w formie pisemnej między nianią a rodzicami albo rodzicem samotnie wychowującym dziecko. Powinna ona określać w szczególności:

1) strony umowy,

2) cel i przedmiot umowy,

3) czas i miejsce sprawowania opieki,

4) liczbę dzieci powierzonych opiece,

5) obowiązki niani,

6) wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty,

7) czas, na jaki umowa została zawarta,

8) warunki i sposób zmiany, a także rozwiązania umowy.

Zasady finansowania składek do końca 2017 r.

Niania zatrudniona na podstawie umowy uaktywniającej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu i zdrowotnemu, a ubezpieczeniu chorobowemu - dobrowolnie na swój wniosek. Płatnikiem składek jest jeden z rodziców dziecka (lub rodzic samotnie wychowujący dziecko). Jeżeli w umowie uaktywniającej odpłatność za jej wykonanie określono, np. kwotowo albo w kwotowej stawce godzinowej, podstawę wymiaru składek stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany z tytułu wykonywania umowy. Za nianie nie opłaca się składek na Fundusz Pracy, na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ani na Fundusz Emerytur Pomostowych.