Brak prawa do odliczenia podatku w związku z realizacją inwestycji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 marca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 17 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji pn.: „(…)”.

Uzupełnili go Państwo pismem z 17 marca 2024 r. (wpływ 17 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego, posiadającą osobowość prawną, która wykonuje zadania nałożone na nią na mocy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm., dalej: ustawa o samorządzie gminnym). Gmina jest również zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

W świetle art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Jak wskazuje art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, m.in. w sprawach kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. Z kolei art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym nakłada na gminę obowiązek utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.

Zasadniczo, realizując zadania własne, Gmina występuje w charakterze organu władzy publicznej, a nie jako podatnik VAT, bowiem nie realizuje tych zadań w związku z prowadzeniem działalności cywilnoprawnej, która wiązałaby się z pobieraniem wynagrodzenia przez Gminę w zamian za wykonanie określonych czynności na rzecz lokalnej społeczności.

Gmina zrealizowała inwestycję pod nazwą: „(…)” (dalej: Inwestycja). Inwestycja będzie współfinansowana ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Obecnie Gmina jest na etapie odbioru Inwestycji.

Przedmiotem inwestycji jest modernizacja budynku (…). W ramach inwestycji wykonane zostały (…). Modernizacja sali polegała na (…). Zmodernizowana sala będzie służyć zaspokojeniu potrzeb lokalnej społeczności oraz będzie mieć charakter niekomercyjny. Odnowienie wyglądu sali przyczyni się do jej uatrakcyjnienia, co spowoduje, że będzie częściej służyć lokalnej społeczności do organizacji spotkań, zajęć czy konferencji.

Zmodernizowana świetlica będzie ogólnodostępna i przeznaczona do użytku niekomercyjnego. Korzystanie ze świetlicy będzie nieodpłatne. Z perspektywy przepisów ustawy o VAT Inwestycja nie będzie w żaden sposób generowała dochodów, które podlegałyby ewidencji VAT. Nie będzie ona związana z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem VAT, ani czynności zwolnionych od tego podatku.

Gmina zrealizowała Inwestycję w ramach zadań własnych, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym wskazanych powyżej. Przedmiotowe zadania Gmina realizuje na rzecz lokalnej społeczności nieodpłatnie w ramach działalności publicznoprawnej, poza zakresem opodatkowania VAT.

W związku z realizacją Inwestycji Gmina otrzymała wystawione na siebie faktury dokumentujące realizację prac w ramach wykonania Inwestycji. Na fakturach widnieje podatek VAT naliczony.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji pn.: „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji pn.: „(…)”.

Uzasadnienie

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Mając powyższe na uwadze, jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku VAT występować mogą w dwojakim charakterze: (i) podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz (ii) podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych, nawet jeżeli dotyczą one zadań własnych Gminy określonych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT. Tym samym, aby przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT powinny zostać spełnione jednocześnie dwa warunki – wydatki są dokonywane przez podmiot działający w roli podatnika VAT na cel prowadzenia przez ten podmiot działalności opodatkowanej VAT, generującej zobowiązanie w podatku VAT należnym.

Jak wskazała Gmina w opisie sprawy, efekty realizacji Inwestycji pn.: „(…)” nie są i nie będą przez Gminę wykorzystywane do jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT, bowiem będzie to infrastruktura ogólnodostępna i związana wyłącznie z działalnością nieodpłatną Gminy. Oznacza to, że użytkownicy zmodernizowanej świetlicy (…) nie będą uiszczali opłat za korzystanie z tej infrastruktury.

Ponoszone przez Gminę wydatki są związane wyłącznie z realizacją zadań Gminy jako organu władzy publicznej. Realizacja Inwestycji będzie służyć zaspokojeniu potrzeb lokalnej społeczności oraz będzie mieć charakter niekomercyjny. Odnowienie wyglądu sali przyczyni się do jej uatrakcyjnienia, co spowoduje, że będzie częściej służyć lokalnej społeczności do organizacji spotkań, zajęć czy konferencji.

Skoro wydatki ponoszone w ramach Inwestycji służą wyłącznie zadaniom publicznym Gminy, to Gmina ponosi je nie działając jako podatnik VAT (pomimo rejestracji jako podatnik VAT czynny). To oznacza, że nie jest spełniony pierwszy z warunków niezbędnych do odliczenia podatku VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Dodatkowo, wydatki nie będą związane z działalnością opodatkowaną VAT Gminy po oddaniu zmodernizowanej świetlicy do użytkowania, która generowałaby zobowiązanie w podatku VAT należnym.

W konsekwencji, nie zostaje spełniony również drugi z warunków do odliczenia VAT na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym, Gminie nie będzie w ogóle przysługiwało prawo do pomniejszenia podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego wykazane na fakturach zakupowych Gminy otrzymanych w związku z Inwestycją.

Podsumowując, w Państwa ocenie, w przedstawionym opisie sprawy Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją Inwestycji

pn.: „(…)”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą, zgodnie z którym:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze  w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki.

Państwa wątpliwości w przedmiotowej sprawie dotyczą wskazania, czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji pn.: „(…)”.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie, warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione bowiem – jak Państwo wskazali – Inwestycja nie będzie związana z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zmodernizowana świetlica będzie ogólnodostępna i przeznaczona do użytku niekomercyjnego. Korzystanie ze świetlicy będzie nieodpłatne. Inwestycja nie będzie w żaden sposób generowała dochodów, które podlegałyby ewidencji VAT. Gmina zrealizowała Inwestycję w ramach zadań własnych, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym.

Zatem, w analizowanej sprawie podstawowe warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie są spełnione. Tym samym, w odniesieniu do realizowanej Inwestycji – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – nie mają Państwo możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego.

Podsumowując, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji pn.: „(…)”.

Wobec powyższego, Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).