Obowiązki płatnika związane z wypłatą rekompensat.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego  w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą rekompensat. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem, które wpłynęło 12 kwietnia 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Pasażer zgłasza się do Spółki z żądaniem pokrycia kosztów zniszczonych rzeczy lub zwrotu wartości utraconego ważnego biletu przejazdowego.

Jeżeli po zbadaniu okoliczności sprawy, zostanie potwierdzona odpowiedzialność za szkodę Wnioskodawcy, na podstawie porozumienia z poszkodowanym Pasażerem, Spółka dokonuje wypłaty rekompensaty z tytułu poniesionej przez Pasażera szkody.

Kwota wypłaconej rekompensaty przyjmuje zatem charakter odszkodowania w postaci zwrotu wartości utraconego ważnego biletu przejazdowego lub np. zniszczonego mienia. Kwota wypłaty jest określana na podstawie przedłożonego przez poszkodowanego Pasażera dowodu zakupu lub wskazania ceny zniszczonej rzeczy tego samego rodzaju. Kwota wypłaconej rekompensaty waha się od kilku do kilkuset złotych.

Porozumienie podpisywanie z Pasażerem nie jest potwierdzane prawomocnym orzeczeniem sądowym.

Zgodnie z treścią zapisów ww. porozumienia, zapłata kwoty rekompensaty wyczerpuje całość roszczeń Pasażera wobec Spółki w związku z negatywnym zdarzeniem.

Wypłacona kwota rekompensaty ma za zadanie zniwelować szkody poniesione przez Pasażera w wyniku negatywnego zdarzenia i naprawić wyrządzoną szkodę w postaci np.:

- możliwości zakupu drugiego ważnego biletu przejazdowego z uwagi na fakt, że pierwszy ważny bilet przewozowy został bezpowrotnie utracony przy (...),

- możliwości odkupienia tożsamego co do rodzaju i stanu obuwia, odzieży lub innych rzeczy zniszczonych na skutek wypadku lub zdarzenia na terenie ..., za które odpowiedzialność podnosi Wnioskodawca.

Celem wypłacanych rekompensat w żadnej mierze nie jest polepszenie stanu posiadania Pasażera i przysporzenie mu korzyści majątkowej, a jedynie naprawienie wyrządzonej szkody.

Uzupełnienie

W przedstawionej we Wniosku sytuacji, zagadnienie dotyczy 2023 r. oraz 2024 r. i lat następnych. Opisane i wyeksponowane we Wniosku informacji/dane/warunki będą obowiązywać w przyszłości.

W sytuacji, gdy wystąpi odpowiedzialność za szkodę na zasadzie ryzyka zgodnie z treścią art. 435 k.c., Spółka podpisuje z poszkodowanym Pasażerem porozumienie (dalej: Porozumienie).

Porozumienie ma ustaloną, niezmienną treść, stosowaną wobec wszystkich Pasażerów, której główne zapisy brzmią następująco:

„PREAMBUŁA: W związku ze zdarzeniem w dniu ....(tu następuje opis zdarzenia)... - Strony zgodnie postanawiają co następuje:

§1

1.X na podstawie art. 435 § 1 Kodeksu cywilnego zobowiązuje się zapłacić Pasażerowi kwotę ... zł (...., 00 groszy) tytułem rekompensaty z tytułu szkody poniesionej na skutek zdarzenia opisanego w preambule.

2.Kwota, o której mowa w ust. 1 zostanie zapłacona w terminie 14 dni od wpłynięcia do X 2 egzemplarzy podpisanego przez Pasażera niniejszego porozumienia.

3.Zapłata kwoty wskazanej w § 1 ust. 1 zostanie dokonana na następujący numer rachunku bankowego Pasażera:

4.Zapłata kwoty wskazanej w § 1 ust. 1 niniejszego porozumienia wyczerpuje całość roszczeń Pasażera wobec X w związku ze zdarzeniem opisanym w preambule.

5.Kwota wypłaconego świadczenia, o którym mowa w § 1 ust. 1 porozumienia podlega opodatkowaniu zgodnie z ustawą z dnia 26 stycznia 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

6.Pasażer informuje X, że właściwy dla Niego do złożenia deklaracji PIT z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych jest (numer urzędu) Urząd Skarbowy w (adres)

§2

1.Wszelkie zmiany niniejszego porozumienia wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

2.W sprawach nieuregulowanych niniejszym porozumieniem mają zastosowanie przepisy Kodeksu Cywilnego.

3.Porozumienie sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.”

Zgodnie z przywołaną treścią zapisów „Porozumienia” w § 1 ust.1 wypłacana jest Pasażerowi kwota rekompensaty z tytułu szkody poniesionej na skutek zdarzenia opisanego w preambule Porozumienia.

Użyte w opisie Wniosku zamiennie stwierdzenia „dokonują wypłaty rekompensaty”, kwota wypłaconej rekompensaty przyjmuje charakter odszkodowania” i następnie „zapłata kwoty rekompensaty” wynika z faktu, że słowo „rekompensata” wg definicji Słownika Języka Polskiego PWN (źródło: https://sjp.pwn.pl/slowniki/rekompensata.html) oznacza:

1. „zrównoważenie lub wyrównanie braku, niedoboru lub ujemnego charakteru czegoś”

2. „zlikwidowanie poniesionych przez kogoś strat lub doznanych krzywd”

3. „to, co równoważy braki, straty lub krzywdy”

i w ocenie X rekompensata ma charakter odszkodowawczy.

Synonimem słowa „rekompensata” jest słowo „odszkodowanie” (źródło:https://.....).

Świadczenia są wypłacane za szkody powstałe przy udziale części majątku Spółki wykorzystywanego w prowadzonej działalności na podstawie zawartej z .... umowy udostępnienia.

Pytanie (po przeformułowaniu)

Czy w okolicznościach przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzeń, które być może nastąpią w przyszłości, w związku z wypłatą świadczenia w postaci rekompensaty z tytułu szkody poniesionej na skutek zdarzenia dla osób fizycznych ciąży na podatniku obowiązek płatnika w postaci wystawienia informacji PIT-11?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Spółki zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) nie ma zastosowania.

W związku z literalnym brzmieniem ww. przepisów ustawy o PIT, Pasażer otrzymujący wypłatę rekompensaty winien wykazać kwotę otrzymanego świadczenia jako przychód w rocznym zeznaniu podatkowym.

Spółka natomiast jest zobligowana do wypełnienia i przekazania Pasażerowi formularza PIT-11. Formularze PIT-11 to informacje o uzyskanych przez podatnika dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy.

Obowiązek wykazania przez Pasażera kwoty otrzymanej rekompensaty jako przychód w rocznym zeznaniu podatkowym istnieje, pomimo faktu, że może powstać po stronie Pasażera konieczność odprowadzenia należnego podatku dochodowego od wartości otrzymanego świadczenia, a tym samym realna wartość rekompensaty nie pokryje wyrządzonej szkody w całości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Z treści powołanego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których minister właściwy do spraw finansów publicznych zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy źródłami przychodów są również inne źródła, które nie zostały wymienione enumeratywnie w tym artykule.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Zgodnie z brzmieniem art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Niemniej jednak z definicji przychodu wywieść można, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Przystępując do oceny skutków podatkowych należy stwierdzić, że wypłata świadczenia w postaci rekompensaty z tytułu szkody poniesionej na skutek zdarzenia dla osób fizycznych (Pasażerów) – nie stanowi po ich stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W opisanej sytuacji doszło do wyrównania i zlikwidowania poniesionej przez te osoby fizyczne (Pasażerów) straty lub krzywdy mającej charakter rekompensaty.

Zauważyć należy, że zarówno ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i inne przepisy podatkowe nie zawiera definicji „rekompensaty”. Posiłkując się zatem definicją słownikową zawartą w internetowym Słowniku języka polskiego PWN (https://sjp.pwn.pl) wskazać należy, że „rekompensata” oznacza:

1)zrównoważenie lub wyrównanie braku, niedoboru lub ujemnego charakteru czegoś,

2)zlikwidowanie poniesionych przez kogoś strat lub doznanych krzywd,

3)to, co równoważy braki, straty lub krzywdy.

Natomiast przychód podatkowy jest określonym przyrostem majątkowym i jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Zatem w sytuacji, w której Państwo zdecydowali się pokryć stratę, którą Pasażer poniósł, nie doszło u niego do przyrostu majątku. Wyrównali Państwo jedynie brak, który zaistniał w majątku Pasażera. W rozpatrywanej sprawie skutki finansowe wywołał dokonany przez Państwa zwrot w postaci rekompensaty z tytułu poniesionej szkody. W wyniku tego zwrotu nie doszło do przysporzenia majątkowego Pasażera. Zwrot ten spowodował powrót do stanu przed poniesioną szkodą.

W konsekwencji, wypłata świadczenia w postaci rekompensaty z tytułu poniesionej szkody, nie będzie skutkowała powstaniem przychodu podatkowego po stronie Pasażera. A tym samym nie będziecie Państwo zobowiązani do sporządzenia i wysłania informacji podatkowej PIT-11 zgodnie z art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:

Jednocześnie, skoro w okolicznościach tej sprawy nie powstanie przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to odniesienie się do możliwości zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 omawianej ustawy, stało się bezprzedmiotowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, które przedstawiliście Państwo i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).