Skutki podatkowe otrzymania od rodzica zaległych alimentów wraz z odsetkami.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe, w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe w części odnoszącej sie do opodatkowania alimentów oraz nieprawidłowe w części dotyczącej opodatkowania odsetek od alimentów.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 marca 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych otrzymania od ojca zaległych alimentów wraz z odsetkami. Uzupełniła go Pani – na wezwanie organu – pismem z 17 kwietnia 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (...) 2023 r. otrzymała Pani zaległe alimenty wraz z odsetkami za okres od (...) 2013 r. do (...) 2023 r. wypłacone na podstawie wyroków sądu. Obecnie ma Pani 28 lat.

Zaległe alimenty uiszczone zostały za okres od 18 do 27 roku życia.

Zgodnie z wyrokiem sądu z (...) 2013 r. sygn. akt (...) zostały zasądzone alimenty na Pani rzecz płatne przez Pani ojca. Następnie alimenty zostały podwyższone zgodnie z wyrokiem sądu z (...) 2015 r. sygn. akt (...). Początkowo alimenty nie były wypłacane, a następnie były wypłacane nie w pełnej wysokości.

Po egzekucji mieszkania Pani ojca zostały Pani wypłacone zaległe alimenty wraz z odsetkami zgodnie z tytułem egzekucji sygn. akt (...) zaległe alimenty były wypłacone w (...) 2023 r..

Nie otrzymuje Pani renty socjalnej ani dodatku pielęgnacyjnego. Wysokość alimentów po (...) 2015 r. przekraczała 700 zł.

Pytania

1.Czy zaległe alimenty są opodatkowane?

2.Czy zaległe alimenty opodatkowane są w całości tj. należne za okres od 18 do 27 roku życia (jeśli wypłacone zostały po 25 roku życia) czy opodatkowaniem objęte są tylko alimenty zaległe należne od 25 roku życia?

3.Czy po 25 roku życia zaległe alimenty są opodatkowane powyżej 700 zł?

4.Czy odsetki od zaległych alimentów podlegają opodatkowaniu? Jeśli tak to czy w całej kwocie? Czy tylko odsetki od zaległych alimentów, które są opodatkowane (alimenty po 25 roku życia)?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem zaległe alimenty są opodatkowane. Opodatkowane są zaległe alimenty należne za okres od 25 roku życia. Alimenty (za ten okres) opodatkowane są powyżej kwoty 700 zł. Opodatkowaniu podlegają odsetki od zaległych alimentów należnych po 25 roku życia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jestprawidłowe w części odnoszącej się do opodatkowania alimentów oraz nieprawidłowe w części dotyczącej opodatkowania odsetek od alimentów.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają zatem wszelkie dochody z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych w katalogu zwolnień przedmiotowych lub od których zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłem przychodów są „inne źródła”.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak wynika z opisu zdarzenia (...) 2023 r. otrzymała Pani zaległe alimenty wraz z odsetkami za okres od (...) 2013 r. do (...) 2023 r. wypłaconych na podstawie wyroków sądu. Zaległe alimenty uiszczone zostały za okres od 18 do 27 roku życia.

Nie otrzymuje Pani renty socjalnej ani dodatku pielęgnacyjnego. Wysokość alimentów po (...) 2015 r. przekraczała 700 zł.

Tym samym – stosownie do wyżej powołanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – alimenty stanowią przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł. Nie oznacza to jednak, że wszystkie alimenty podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 127 ww. ustawy:

Wolne od podatku dochodowego są alimenty:

a)na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25. roku życia, oraz dzieci bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

b)na rzecz innych osób niż wymienione w lit. a, otrzymane na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł.

Natomiast zgodnie z art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809):

Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

W myśl art. 133 § 1 i § 2 ww. Kodeksu:

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.

Podkreślić należy, że w przypadku alimentów na rzecz dzieci ustawodawca nie zastrzegł dodatkowych – poza ograniczeniem wiekowym oraz szczególnym uregulowaniem dotyczącym dzieci otrzymujących zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną – warunków, które muszą być spełnione aby otrzymane kwoty alimentów były zwolnione od opodatkowania (art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Natomiast, zgodnie z zapisem art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b ww. ustawy, warunkiem zwolnienia z opodatkowania alimentów przez inne osoby, niż wymienione w lit. a – jest otrzymywanie ich na podstawie wyroku lub ugody sądowej, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł. Dla zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b ww. ustawy, istotne jest ustalenie, czy wysokość alimentów nie przekracza miesięcznie 700 zł. Nie jest przy tym istotna kwota wypłacana w danym miesiącu, ale miesięczna kwota zasądzonych wyrokiem sądu alimentów.

W konsekwencji, zaległe alimenty należne na dziecko, które nie ukończyło 25 roku życia, niezależnie od tego kiedy zostały one wypłacone nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż alimenty te w całości zwolnione są z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast do alimentów, które zostały przyznane na mocy orzeczenia sądu dzieciom, które ukończyły 25 rok życia i które nie otrzymują zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego lub renty socjalnej ma zastosowanie zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Alimenty te objęte są zwolnieniem do kwoty nieprzekraczającej 700 zł należnej za dany miesiąc. W sytuacji gdy alimenty zostały wypłacone za kilka miesięcy lub lat, to ww. zwolnienie przedmiotowe należy zastosować za każdy miesiąc, za który były należne.

Mając zatem na uwadze stan faktyczny opisany we wniosku oraz wyżej powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że otrzymane przez Panią od ojca – (...) 2023 r. – zaległe alimenty za okres do ukończenia przez Panią 25 roku życia, korzystają w całości ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast wypłacone Pani alimenty należne za okres po ukończeniu 25 roku życia są zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych – do wysokości należności miesięcznej nieprzekraczającej 700 zł.

Jednakże należy wyjaśnić, że w sytuacji gdy alimenty należne po ukończeniu 25 roku życia otrzymywała Pani częściowo już wcześniej i do tych alimentów zastosowała Pani zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to obecnie do zwolnienia może Pani uwzględnić różnicę pomiędzy kwotą przysługującego miesięcznie zwolnienia (700 zł), a kwotą, która została uprzednio zwolniona z opodatkowania.

Przechodząc do kwestii opodatkowania wypłaconych Pani odsetek od alimentów należy zauważyć, że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zgodnie z którym:

Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Na mocy art. 481 § 2 ww. Kodeksu:

Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Należy przy tym wskazać, że odsetki są świadczeniem ubocznym, pozostającym w ścisłym związku z należnością główną, jednak źródło ich powstania różni się zasadniczo od źródła powstania długu głównego. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego – są skutkiem niewykonania zobowiązań.

Dlatego też do odsetek od wypłaconych alimentów nie znajduje zastosowanie zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 127 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie wskazać należy, że na mocy art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W opisanym stanie faktycznym odsetki od zaległych alimentów należnych do ukończenia przez Panią 25 rok życia zwolnione są w całości z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Również otrzymane przez Panią odsetki od alimentów – należnych od ukończeniu przez Panią 25 roku życia nieprzekraczających miesięcznie 700 zł, do których w opisanym stanie faktycznym może Pani zastosować zwolnienie przedmiotowe wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – objęte są zwolnieniem przedmiotowym wynikającym z art. 21 ust. 1 pkt 95b tej ustawy.

Natomiast pozostała część otrzymanych przez Panią odsetek, jako przychód z innych źródeł podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Z uwagi na fakt, że we własnym stanowisku w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego wskazała Pani, że opodatkowaniu podlegają odsetki od zaległych alimentów należnych po 25 roku życia – stanowisko odnoszące się do tej kwestii należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.