Opinia rzecznika generalnego Wathelet przedstawione w dniu 8 maja 2014 r. - Commerz Nederland NV przeciwko Havenbedrijf Rotterdam NV. - Sprawa C-242/13.

OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

MELCHIORA WATHELETA

przedstawiona w dniu 8 maja 2014 r.(1)

Sprawa C‑242/13

Commerz Nederland NV

przeciwko

Havenbedrijf Rotterdam NV

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Hoge Raad der Nederlanden (Niderlandy)]

Pomoc przyznawana przez państwa - Pojęcie - Pomoc przyznana przez przedsiębiorstwo publiczne w formie poręczenia na rzecz banku - Decyzja podjęta przez dyrektora przedsiębiorstwa publicznego - Naruszenie postanowień statutu przedsiębiorstwa publicznego

I -    Wprowadzenie

1.        Niniejsza sprawa dotyczy możliwości przypisania państwu poręczeń udzielonych bankowi przez przedsiębiorstwo publiczne z naruszeniem wewnętrznych zasad, które w nim obowiązują, i ewentualnego uznania ich za pomoc państwa w rozumieniu art. 107 TFUE i 108 TFUE. W rozpatrywanej sprawie poręczenia zostały udzielone przez W.K. Scholtena, jedynego członka zarządu Havenbedrijf Rotterdam NV (zwanej dalej „HbR”), przedsiębiorstwa portowego w Rotterdamie (Niderlandy), spółkom należącym do niderlandzkiej grupy RDM (zwanej dalej „grupą RDM”). Ustalono, że udzielając poręczenia, W.K. Scholten działał arbitralnie, świadomie zataił fakt udzielenia tego poręczenia i naruszył statut przedsiębiorstwa publicznego w ten sposób, że nie zwrócił się wcześniej do rady nadzorczej o zgodę na jego udzielenie.

2.        Do tego momentu „nihil sub sole novum”(2), jednak zaskakujące jest to, że dane państwo członkowskie broni tezy, iż odnośne środki mogą mu zostać przypisane i że stanowią one pomoc państwa w rozumieniu traktatu FUE, podczas gdy beneficjent poręczeń, który rzecz jasna chciałby otrzymać płatność, uważa, że poręczenia te nie stanowią pomocy państwa, ponieważ zostały udzielone ultra vires.

        Bardzo podobne poręczenie dotyczące, z wyjątkiem kredytodawcy, tych samych partnerów było przedmiotem wyroku Residex Capital IV(). Jak zauważyła rzecznik generalna J. Kokott w pkt 2 opinii w rzeczonej sprawie(), owo poręczenie zostało udzielone „w niewyjaśnionych okolicznościach” przez organ gminy Rotterdam (zwanej dalej „gminą”) i poprzednika HbR, Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam (przedsiębiorstwo portowe gminy Rotterdam, zwane dalej „GHR”), spółce należącej również do niderlandzkiej grupy RDM. Ponieważ kwestia możliwości przypisania nie została poruszona w tej sprawie, Trybunał zbadał tylko kwestię, czy art. 108 ust. 3 zdanie trzecie TFUE zobowiązuje sąd krajowy do uznania za nieważne gminnego poręczenia, które nie zostało zgłoszone Komisji Europejskiej i na które nie wyraziła ona zgody.