Wyrok SN z dnia 15 września 2016 r., sygn. I CSK 659/15

1. Hipotezą art. 357¹ k.c. objęte są tylko zdarzenia nadzwyczajne o charakterze powszechnym, niezależne od woli stron, wykraczające poza typowe ryzyko gospodarcze.

2. Zmiana umowy w zakresie wysokości wynagrodzenia będzie dopuszczalna, jeżeli jest korzystna dla zamawiającego albo wynika z okoliczności, których nie dało się przewidzieć w chwili zawarcia umowy, zaś wynagrodzenie ulegnie zmianie, jeżeli zaistnieją materialnoprawne przesłanki określone w art. 632 § 2 k.c.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Iwona Koper (przewodniczący)

SSN Wojciech Katner

SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa D. z siedzibą w G. we Francji, B. S.A. z siedzibą w G. we Francji i V. S.A. z siedzibą w S. w Szwajcarii przeciwko Skarbowi Państwa - Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 15 września 2016 r., skargi kasacyjnej powodów od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 27 maja 2015 r., sygn. akt VI ACa ... /14,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w [...], pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny w [...] wyrokiem z dnia 27 maja 2015 r. w sprawie z powództwa D. we Francji, B. we Francji i V. S. A. w Szwajcarii przeciwko Skarbowi Państwa - Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w [...] o zapłatę oddalił apelację strony powodowej wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego w [...] z dnia 29 kwietnia 2014 r., którym ten Sąd oddalił w całości powództwo o zmianę postanowień umowy - którą powodowie zawarli w dniu 9 listopada 2006 r. ze Skarbem Państwa - Generalnym Dyrektorem Dróg Krajowych i Autostrad - przez podwyższenie wysokości wynagrodzenia za wykonanie robót oraz usunięcie z nich wad o kwotę 45.061.999,43 euro brutto oraz o zasądzenie na ich rzecz solidarnie kwoty 45.061.999,43 euro, a także wniesione na wypadek nieuwzględnienia dotychczasowego roszczenia, powództwo o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki D. we Francji kwoty 109.185.584,67 zł z tytułu odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty od dnia 3 czerwca 2008 r. do dnia zapłaty. Jako podstawę prawną powództwa o zmianę umowy i zasądzenie podwyższonego wynagrodzenia powodowie powołali art. 357 k.c. i wskazali, że w okresie przypadającym na realizację umowy oraz później po przedłużeniu czasu realizacji kontraktu o osiem miesięcy, w następstwie zmiany warunków fizycznych wykonywania robót związanej z nagromadzeniem przeszkód w realizacji robót, nastąpił nieprzewidywalny, nagły i gwałtowny wzrost cen materiałów i usług w sektorze budownictwa infrastrukturalnego. W uzasadnieniu roszczenia odszkodowawczego opartego na treści art. 471 lub 486 k.c. powodowie podnieśli, że pozwany dopuścił się rażących zaniedbań przy realizacji inwestycji, co uprawnia do dochodzenia odszkodowania na tej podstawie