Wyrok SN z dnia 8 marca 2024 r., sygn. II CSKP 183/23

8 marca 2024 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Karol Weitz (przewodniczący)
‎SSN Marta Romańska
‎SSN Władysław Pawlak (sprawozdawca)

Protokolant Przemysław Mazur

po rozpoznaniu na rozprawie 8 marca 2024 r. w Warszawie
‎skargi kasacyjnej Bank spółki akcyjnej w W.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
‎z 29 października 2021 r., I ACa 519/21,
‎w sprawie z powództwa M. W. i M. W.1
‎przeciwko Bank spółce akcyjnej w W.
‎o ustalenie i zapłatę,

1. uchyla zaskarżony wyrok w części oddalającej apelację
‎w odniesieniu do rozstrzygnięcia w przedmiocie zarzutu zatrzymania w zakresie kwoty 180 000 (sto osiemdziesiąt tysięcy) zł i zmienia wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z 19 kwietnia
‎2021 r., I C 2133/18 w ten tylko sposób, że w punkcie 2 (drugim) dodaje sformułowanie o treści: „z zastrzeżeniem na rzecz pozwanego Banku prawa do powstrzymania się z zapłatą należności głównej, tj. kwoty 155 730,72 (sto pięćdziesiąt pięć tysięcy siedemset trzydzieści 72/100) zł do czasu zwrotu przez powodów pozwanemu kwoty 180 000 (sto osiemdziesiąt tysięcy) zł,”;

2. oddala skargę kasacyjną w pozostałej części;

[SOP]

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 19 kwietnia 2021 r. Sąd Okręgowy w Toruniu: 1. ustalił, że umowa kredytowa „[...]” zawarta 22 lutego 2008 r. pomiędzy powodami M. W. i M. W.1, a Bankiem S.A. w W. jest nieważna; 2) zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 155 730,72 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 125 612,67 zł od 1 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty, a od kwoty 30 118,05 zł od 11 września 2020 r. do dnia zapłaty; 3) zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 5417 zł tytułem kosztów procesu i 4) nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Toruniu kwotę 1000 zł tytułem brakujących kosztów sądowych.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że 13 lutego 2008 r. powodowie złożyli ‎w pozwanym banku wniosek o przyznanie im kredytu mieszkaniowego w kwocie 180 000 zł podwyższonej o koszty ubezpieczenia z tytułu utraty pracy (2520 zł) ‎i prowizję za udzielenie kredytu (1009,41 zł), przy czym jako walutę kredytu wskazali CHF i w ten sposób wnioskowana kwota kredytu wyniosła 83 563 CHF. Obowiązująca w pozwanym Banku wewnętrzna procedura udzielania kredytów mieszkaniowych przewidywała, że doradca miał przedstawić klientowi ofertę kredytu w PLN, a dopiero po jej odrzuceniu mógł zaproponować udzielenie kredytu w walucie wymienialnej. W przypadku ubiegania się o kredyt walutowy doradca zobowiązany był poinformować klienta o występującym ryzyku walutowym i ryzyku stopy procentowej, obrazując te ryzyka zaprezentowaniem informacji o kosztach obsługi ekspozycji kredytowej w przypadku niekorzystnego dla klienta kursu walutowego lub zmiany stopy procentowej, odnoszącej się do modelowej kwoty kredytu i zawierającej koszty obsługi kredytu walutowego przy aktualnym kursie bez zmian stóp procentowych, przy założeniu, że kapitał ekspozycji kredytowej jest o 20% większy oraz przy deprecjacji kursu w skali odpowiadającej różnicy między maksymalnym ‎a minimalnym kursem złotego do waluty kredytu w ciągu ostatnich 12 miesięcy bez zmiany poziomu stóp procentowych. Natomiast co do oprocentowania zmienną stopą procentową modele miały przewidywać wariant aktualnego poziomu stopy procentowej, wzrostu stopy o 400 punktów bazowych i wzrostu stopy w skali odpowiadającej różnicy między maksymalnym i minimalnym poziomem stopy procentowej w ciągu ostatnich 12 miesięcy.