Wyrok SN z dnia 26 stycznia 2024 r., sygn. II CSKP 1230/22

26 stycznia 2024 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Tomasz Szanciło (przewodniczący)
‎SSN Dariusz Pawłyszcze
‎SSN Beata Janiszewska (sprawozdawca)

uchyla zaskarżony wyrok w punktach 2. (drugim),
‎3. (trzecim) - w zakresie oddalenia apelacji M. spółki akcyjnej w Ł. oraz 4. (czwartym) i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Białymstoku do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

(M.M.)

UZASADNIENIE

Powódka M. S.A. w Ł wniosła o zasądzenie od pozwanego Miasta B. kwoty 597 361,69 zł z odsetkami tytułem zapłaty za wykonane roboty budowlane.

Wyrokiem z 29 października 2019 r. Sąd Okręgowy w Białymstoku uwzględnił żądanie co do sumy 171 916,80 zł wraz z odsetkami (punkt I), a w pozostałym zakresie powództwo oddalił (punkt II). W zakresie istotnym dla rozpoznania skargi kasacyjnej w sprawie ustalono, że powódka, działając z ramienia bliżej opisanego konsorcjum, 25 listopada 2009 r. zawarła z pozwanym umowę o roboty budowlane, zgodnie z którą miała wykonać przebudowę określonej ulicy. Strony umówiły się na wynagrodzenie kosztorysowe; kontrakt przewidywał, że wszelkie jego zmiany wymagają, pod rygorem nieważności, formy pisemnej. Umowę zawarto w trybie zamówień publicznych.

W toku prac zaszła konieczność wykonania ścianek szczelnych na obiekcie […]

celem zabezpieczenia nasypu drogi. Projekt nie przewidywał takiego rozwiązania; ze specyfikacji zamówienia wynikało, że na wspomnianym obiekcie ścianki szczelne miały zostać wykonane tylko wokół podpór obiektu, a nie jako konstrukcja oporowa (zabezpieczająca) dla nasypu i drogi istniejącej poza obszarem podpór. Z obiektywnego punktu widzenia nie istniała jednak możliwość wykonania wykopu szerokoprzestrzennego (zgodnie z projektem budowlanym) bez zagrożenia ruchu jezdni na wiadukcie […].

W rezultacie, 4 marca 2010 r., na budowie sporządzono protokół w sprawie robót dodatkowych. Stwierdzono w nim konieczność wykonania prac polegających na zabezpieczeniu nasypu istniejącej drogi przez wbicie ścianki szczelnej – według projektu przedstawionego przez powódkę. Wskazano również techniczne i faktyczne uzasadnienie tej decyzji. Wykonawczyni wyceniła wskazane prace na 489 340,73 zł netto. Zostały one wykonane do 29 marca 2010 r. Protokół z 4 marca 2010 r. przekazano pozwanemu Miastu 12 marca 2010 r. Inspektor nadzoru potwierdził wykonanie wspomnianych prac wpisem w dzienniku budowy; nie przerwał przy tym wykonywania tych robót, choć były one niezgodne z projektem, który przewidywał wykonywanie ścianek szczelnych jedynie związanych z wykonywaniem podpór, a nie przewidywał ich wykonywania w celu zabezpieczenia przed zsunięciem się nasypu drogowego. Następnie, 4 maja 2010 r., pozwany wystosował do lidera konsorcjum wykonawczego pismo, w którym wyraził zgodę na wykonanie omawianych prac, jednak pod warunkiem niezmienności ceny. Miasto wiedziało już wówczas, że prace te zostały faktycznie wykonane w marcu 2010 r.