Wyrok WSA w Krakowie z dnia 1 marca 2024 r., sygn. III SA/Kr 1556/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Czeluśniak Sędziowie WSA Maria Zawadzka (spr.) WSA Ewa Michna po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi M. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Nowym Sączu z dnia 19 lipca 2023 r. nr SKO-NP-4115-124/23 w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia skargę oddala.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 19 lipca 2023 r. nr SKO-NP-4115-124/23 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Nowym Sączu utrzymało w mocy decyzję Burmistrza Krynicy-Zdroju z dnia 7 marca 2023 r. nr OPS-KŚR.5211.1168.21.22.2023 o odmowie przyznania M. G. (zwanemu dalej skarżącym) świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wnioskowanego na matkę M. G.1.

Powyższe rozstrzygnięcie zostało wydane w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Decyzją z dnia 26 sierpnia 2022 r. nr OPS.KŚR.5211.1168.21.22.2022 Burmistrz Krynicy-Zdroju odmówił przyznania skarżącemu świadczenia pielęgnacyjnego, z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w związku z opieką nad matką, ur. 10 października 1928 r., legitymującą się orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy i całkowitej niezdolności do samodzielnej egzystencji. W uzasadnieniu organ I instancji powołał treść art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych i wskazał, że z orzeczenia lekarza orzecznika ZUS wynika, że niepełnosprawność matki skarżącego została stwierdzona w dniu 26 lutego 1999 r., tj. w jej 71 roku życia.

Po rozpatrzeniu odwołania wnioskodawcy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Nowym Sączu decyzją z dnia 10 stycznia 2023 r. nr SKO-NP-4115-451/22 uchyliło decyzję Burmistrza Krynicy-Zdroju z dnia 26 sierpnia 2022 r. i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. Zdaniem Kolegium, organ pomocy dokonał błędnej wykładni art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, który wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13 został uznany za niezgodny z Konstytucją w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności. Kolegium nakazało zatem by ponownie rozpoznając sprawę organ I instancji przyjął, że z art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych nie można wywodzić normy warunkującej przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego od daty powstania niepełnosprawności osoby objętej opieką, skoro tak sformułowany warunek został uznany za niekonstytucyjny. Ponadto Kolegium stwierdziło, że w sprawie ustaleniu podlega także i to, czy spełnione zostały pozostałe przesłanki do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego i nie występują przesłanki negatywne, które uniemożliwiałyby jego przyznanie. Z uwagi jednak na brak wyczerpującego odniesienia się w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji do tych kwestii, jak też ubogi materiał dowodowy, udzielenie odpowiedzi na w/w kwestie nie jest, zdaniem Kolegium możliwe. W związku z powyższym Kolegium nakazało organowi I instancji ponowne przeprowadzenie postępowania celem ustalenia zakresu opieki sprawowanej przez skarżącego nad matką i czy pozostałe osoby zobowiązane do alimentacji matki skarżącego są w stanie sprawować nad nią opiekę w sposób bezpośredni lub pośredni.

Decyzją z dnia 7 marca 2023 r. nr OPS-KŚR.5211.1168.21.22.2023 organ I instancji ponownie odmówił przyznania skarżącemu świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w związku z opieką nad matką. W uzasadnieniu swojej decyzji organ I instancji powołał treść art. 17 ust. 1, ust. 1a, ust. 1b i ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, a następnie wskazał, że na podstawie zebranych dodatkowych materiałów ustalono, że córki M.G.1 mieszkają w K. i nie mogą brać udziału na co dzień w opiece nad chorą matką, gdyż uniemożliwia im to odległość od miejsca zamieszkania, jak również obowiązki, wynikające z wykonywanej pracy oraz choroby jednej z nich. Zdaniem organu I instancji, skarżący jest jedyną osobą, która w bezpośredni sposób sprawuje ciągłą opiekę nad niepełnosprawną matką, a zakres tej opieki uniemożliwia mu podjęcie jakiejkolwiek pracy, nawet w niepełnym wymiarze. Skarżący nie pracuje od 2021 r. ze względu na konieczność sprawowania stałej opieki nad matką. Jednak zdaniem organu I instancji, przyznanie wnioskowanego świadczenia nie jest możliwe z uwagi na treść art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, gdyż z orzeczenia lekarza orzecznika ZUS wynika, że całkowita niezdolność do samodzielnej egzystencji matki skarżącego powstała od stycznia 1999 r., tj. w 71 roku życia.