Wyrok NSA z dnia 10 stycznia 2023 r., sygn. II GSK 688/22

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Krystyna Anna Stec Sędzia NSA Zbigniew Czarnik Sędzia del. WSA Henryka Lewandowska-Kuraszkiewicz (spr.) po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Katowicach od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 2 grudnia 2021 r. sygn. akt III SA/Gl 809/21 w sprawie ze skargi M. F. na decyzję Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Katowicach z dnia [...] maja 2021 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej za niezastosowanie się do obowiązku czasowego ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Katowicach na rzecz M. F. 900 (dziewięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 2 grudnia 2021 r., sygn. akt III SA/Gl 809/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, po rozpoznaniu skargi M.F. na decyzję Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Katowicach (dalej: ŚPWIS; organ II instancji, organ odwoławczy) z [...] maja 2021 r. w przedmiocie kary pieniężnej za niezastosowanie się do obowiązku czasowego ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej: uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w K. z [...] lutego 2021r., umorzył postępowanie administracyjne oraz zasądził od organu na rzecz skarżącego zwrot kosztów postępowania sądowego.

Sąd I instancji orzekał w następującym stanie sprawy:

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny ww. decyzją wymierzył M.F. prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą S. (dalej: przedsiębiorca, strona, skarżący) karę pieniężną 10.000 zł za niezastosowanie się do ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, wynikających z § 10 ust. 9 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 2316; dalej: rozporządzenie z 21 grudnia 2020 r.). W oparciu o protokół kontroli sanitarnej z 22 stycznia 2021 r. oraz notatki urzędowe funkcjonariuszy Komisariatu Policji w K. z: [...] stycznia 2021 r. i 24 stycznia 2021 r. organ I instancji stwierdził wykonywanie przez stronę działalności polegającej na przygotowywaniu i podawaniu posiłków i napojów gościom siedzącym przy stołach lub gościom dokonującym własnego wyboru potraw z wystawionego menu, spożywanych na miejscu w kawiarni S. przy ul. [...] w K. Przy wymierzaniu ww. kary pieniężnej organ uwzględnił dyrektywy z art. 189d ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 256; dalej: k.p.a.). Stronie zapewniono czynny udział w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, z którego to prawa nie skorzystała.

W wyniku wniesionego przez przedsiębiorcę odwołania, ŚPWIS wyżej opisaną decyzją utrzymał w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie. Organ odwoławczy podzielił ustalenia stanu faktycznego. Podkreślił, że ogłoszenie stanu epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 obliguje przebywających na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej do przestrzegania zasad postępowania określonych ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2021 r., poz. 2069; dalej: u.z.z.z.) i wydanymi na jej podstawie rozporządzeniami wykonawczymi, w tym na mocy jej art. 46a i art. 46b pkt 2 i 8 u.z.z.z., w których ustawodawca dopuścił w okresie stanu epidemii wprowadzenie czasowych ograniczeń określonych zakresów działalności m.in. przedsiębiorców przez Radę Ministrów, w tym w odniesieniu do działalności, jaką prowadziła strona (§ 10 ust. 9 rozporządzenia z 21 grudnia 2020 r.). Analogiczny stan prawny obowiązywał w dacie orzekania przez ŚPWIS, co wzięte zostało pod rozwagę ze względu na postanowienia art. 189c k.p.a. Obowiązujące w dacie orzekania przez organ odwoławczy rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. z 2021 r., poz. 861 z późn.zm.; dalej: rozporządzenie z 6 maja 2021 r.), nadal w § 9 ust.13 utrzymywało do 14 maja 2021 r. ograniczenie działalności przedsiębiorców prowadzących działalność ujętą w PKD w podklasie 56.10.A i 56.30.Z. Dopuszczalne było wyłącznie świadczenie usług polegających na przygotowywaniu i podawaniu żywności na wynos lub jej przygotowywaniu i dostarczaniu oraz w przypadku działalności polegającej na przygotowywaniu i podawaniu posiłków lub napojów przeznaczonych do spożycia przez pasażerów po zajęciu miejsca siedzącego w pociągach objętych obowiązkową rezerwacją miejsc. W ocenie ŚPWIS, zarówno w dacie stwierdzenia naruszenia, jak i w dniu orzekania przez ten organ przedsiębiorcę obowiązywał bezwzględny zakaz prowadzenia działalności polegającej na umożliwieniu gościom spożywania żywności i napojów na miejscu w restauracji. Strona naruszając zakaz, spowodowała zagrożenie dla zdrowia a nawet życia ludzi i bez wątpienia popełniła delikt administracyjny zagrożony karą pieniężną. Z uwagi na wielokrotność naruszeń, liczbę osób potencjalnie narażonych na zakażenie wirusem zasadnym było w ocenie organu wymierzenie kary w wysokości określonej art. 48a ust. 1 pkt 3 u.z.z.z.