Wyrok NSA z dnia 20 lutego 2024 r., sygn. III OSK 2818/23

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Piotr Korzeniowski Sędziowie: sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk sędzia del. WSA Beata Jezielska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej K.K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 grudnia 2021 r. sygn. akt VII SA/Wa 2022/21 w sprawie ze skargi K.K. na decyzję Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 23 lipca 2021 r. nr BON.IV.5223.21.2021.MST w przedmiocie stwierdzenia nieważności orzeczenia 1. oddala skargę kasacyjną, 2. odstępuje od zasądzenia od K.K. na rzecz Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 10 grudnia 2021 r. (sygn. akt VII SA/Wa 2022/21) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu sprawy ze skargi K.K. na decyzję Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 23 lipca 2021 r. w przedmiocie stwierdzenia nieważności orzeczenia, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.), oddalił skargę.

W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji wskazał, że zaskarżoną decyzją Minister Rodziny i Polityki Społecznej utrzymał w mocy decyzję Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie [...] z 29 kwietnia 2021 r. odmawiającą stwierdzenia nieważności orzeczenia Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w [...] z 15 maja 2012 r. Organ wskazał, że orzeczeniem z 15 maja 2012 r., na podstawie art. 6b ust. 1 w zw. z art. 3 ust. 1 i art. 4 ust. 1-3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 ze zm., dalej jako: u.r.z.s.) Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności nie zaliczył skarżącego do stopnia niepełnosprawności. Wnioskiem z 6 kwietnia 2017 r. skarżący wystąpił o stwierdzenie nieważności tego orzeczenia, podnosząc że zostało wydane z naruszeniem przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2018 r. poz. 2027 ze zm., dalej jako: rozporządzenie z 2003 r.). Decyzją z 29 kwietnia 2021 r. Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności odmówił stwierdzenia nieważności orzeczenia Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z 15 maja 2012 r., stwierdzając, że kontrolowanemu orzeczeniu nie można przypisać żadnych wad kwalifikowanych wymienionych w art. 156 § 1 k.p.a. Wskazano przy tym, że powyższa decyzja została poprzedzona wcześniejszymi decyzjami Ministra, które były uchylane wyrokami WSA w Warszawie z 7 marca 2018 r. (sygn. akt IV SA/Wa 3306/17), z 13 czerwca 2019 r. (sygn. akt IV SA/Wa 985/19) oraz z 2 listopada 2020 r. (sygn. akt VII SA/Wa 1306/20), w związku ze stwierdzeniem przez Sąd, że decyzje zostały wydane przez niewłaściwy skład orzekający Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. Minister stwierdził, że organ I instancji słusznie odmówił stwierdzenia nieważności orzeczenia Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z 15 maja 2012 r. Zarówno bowiem z dokumentacji medycznej załączonej do wniosku, jak i z dokumentacji powstałej na posiedzeniu składu orzekającego wynikało jednoznacznie, że schorzenia, na jakie cierpi wnioskodawca nie wskazują na istnienie naruszenia sprawności organizmu i ograniczeń w funkcjonowaniu w takim stopniu, który skutkowałby w sposób istotny obniżeniem zdolności do wykonywania pracy, a w związku z tym skład orzekający o stopniu niepełnosprawności wydał rozstrzygnięcie o niezaliczeniu skarżącego do stopnia niepełnosprawności, a od orzeczenia tego skarżący się nie odwołał. Odnosząc się do zarzutu dotyczącego niewłaściwego wyznaczenia na lekarza przewodniczącego składu orzekającego, lekarza nie posiadającego łącznie dwóch specjalizacji, tj. specjalizacji z zakresu ortopedii i neurologii organ wyjaśnił, że lekarz dokonująca wstępnej analizy wskazała zarówno lekarza ortopedę, jak i neurologa, jako specjalizacje lekarskie właściwe do orzekania w schorzeniach wnioskodawcy. Zatem nietrafnym pozostaje zarzut, że przewodniczącym składu orzekającego ustanowiony powinien był być lekarz specjalista również z zakresu neurologii. Organ odwoławczy wyjaśnił także, że czynności ogłoszenia treści orzeczenia na posiedzeniu składu orzekającego nie należy utożsamiać z czynnością ustnego ogłoszenia decyzji, o której mowa w art. 67 ust. 2 pkt 5 k.p.a. Odnosząc się do zarzutu niewystarczającego i nieprawidłowego uzasadnienia orzeczenia z 15 maja 2012 r., organ stwierdził, że wprawdzie uzasadnienie orzeczenia nie jest wyczerpujące merytorycznie, jednak nie można uznać, że nie odpowiada dyspozycji § 13 ust. 4 rozporządzenia z 2003 r. Z kolei odnosząc się do zarzutu, że orzeczenie Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności nie zawiera odmowy ustalenia stopnia niepełnosprawności, lecz postanowienie (zamiast orzeczenia) o niezaliczeniu (bez podania kogo) do stopnia niepełnosprawności wyjaśniono, że orzeczenie wydane zostało według wzoru, jaki stosowany jest w zespołach do spraw orzekania o niepełnosprawności i zawiera wszystkie elementy, o których mowa w § 13 ust. 2 rozporządzenia z 2003 r. Organ podniósł, że w postępowaniu toczącym się w trybie nieważnościowym nie rozstrzyga się o istocie sprawy, będącej przedmiotem postępowania prowadzonego w trybie zwykłym, lecz działanie organu ukierunkowane jest wyłącznie na kontrolę aktu administracyjnego w aspekcie wystąpienia przesłanek wymienionych w art. 156 § 1 k.p.a., w oparciu o materiał dowodowy, którym posłużono się przy wydaniu badanego aktu.