Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 10 października 2017 r., sygn. II SA/Ol 637/17

Administracyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Janina Kosowska Sędziowie Sędzia WSA Beata Jezielska (spr.) Sędzia WSA Bogusław Jażdżyk Protokolant specjalista Karolina Hrymowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 października 2017 r. sprawy ze skargi Z. K., M. K., P. A., A. G.-A. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania o podjęcie zawieszonego postępowania w sprawie aktualizacji opłaty rocznej I. uchyla zaskarżone postanowienie; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżących Z. K., M. K., P. A., A. G.-A. solidarnie kwotę 100 zł (słownie: sto złotych), tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia "[...]" Samorządowe Kolegium Odwoławcze w E. odmówiło wszczęcia postępowania w sprawie wniosku A. G.-A. i P. A. z dnia 6 października 2016r. o podjęcie zawieszonego przed Kolegium postępowania w sprawie złożonego wniosku o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego części 50/100 nieruchomości działki nr "[...]" położonej w E. przy ul. O. "[...]", w obrębie "[...]", o pow. 1421 m2 - dokonana wypowiedzeniem zmieniającym Prezydenta Miasta E. z dnia "[...]" jest nieuzasadniona w zaproponowanej wysokości. W uzasadnieniu podano, że pismem z dnia "[...]" Prezydent Miasta E. wypowiedział dotychczasową wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego części przedmiotowej nieruchomości wynoszącą 272,91 zł i zaproponował nową wysokość opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste w wysokości 4928,03 zł, począwszy od dnia 1 stycznia 2011r. W ustawowo określonym terminie do Kolegium wpłynął wniosek użytkowników wieczystych o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości jest nieuzasadniona w zaproponowanej wysokości. Wyznaczona przez Kolegium rozprawa została odroczona na wniosek użytkowników wieczystych, którzy wyrazili wolę wystąpienia do organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych o sprawdzenie poprawności sporządzenia operatu szacunkowego dotyczącego całej działki stanowiącej przedmiot aktualizacji opłaty rocznej. W dniu 24 stycznia 2013r. Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Departament Gospodarki Nieruchomościami zawiadomiło użytkowników wieczystych, że wobec rzeczoznawcy sporządzającego operat orzeczono o zastosowaniu kary nagany. Pismem z dnia 31 stycznia 2013r. użytkownicy wieczyści wskazali, że zlecają biegłemu sporządzenie nowego operatu szacunkowego i wnieśli o zawieszenie postępowania do czasu sporządzenia operatu szacunkowego. W związku z tym postanowieniem z dnia "[...]" Samorządowe Kolegium Odwoławcze w E. - na podstawie art. 98 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego - zawiesiło postępowanie, pouczając w jego treści, że zgodnie z art. 98 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego jeżeli strona, na której żądanie zawieszono postępowanie nie wystąpi o jego podjęcie w ciągu trzech lat od zawieszenia wniosek o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest uzasadniona w innej wysokości uznany zostanie za wycofany. W związku z tym, iż w dniu 17 czerwca 2016r. upłynął trzyletni termin od daty zawieszenia postepowania oraz do tego dnia Kolegium nie został przedłożony przez użytkowników wieczystych nowo sporządzony operat szacunkowy, ani też nie został złożony wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania, postanowieniem z dnia "[...]" Samorządowe Kolegium Odwoławcze w E. podjęło - z urzędu - zawieszone postępowanie, a następnie orzeczeniem z dnia "[...]" umorzyło postępowanie toczące się z wniosku A. G.-. i P. A. o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego jest nieuzasadniona. Podano, że w dniu 7 października 2016r. złożone zostało pismo A. G.-A. i P. A. zatytułowane jako "wniosek o odwieszenie i wznowienie postępowania" dotyczącego ustalenia opłaty za użytkowanie wieczyste przedmiotowej nieruchomości położonej w E. przy ulicy O. "[...]", w którym szeroko uzasadniono żądanie ustalenia opłaty przy uwzględnieniu 1 % stawki opłaty rocznej, a do wniosku dołączono operat szacunkowy sporządzony w dniu 3 października 2016r. Wyjaśniono, że użytkownicy wieczyści - pouczeni o konsekwencjach prawnych wynikających z treści powołanego przepisu art. 98 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego - nie zwrócili się z żądaniem podjęcia postępowania w ustawowo dopuszczalnym (nieprzywracanym) terminie tj. do dnia 17 czerwca 2016r. Wniosek taki wpłynął do Kolegium dopiero w dniu 7 października 2016r. i był konsekwencją działań jakie organ musiał podjąć z urzędu - postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania. Wskazano, że zawarte w art. 98 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego kategoryczne stwierdzenie, że żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane powinno być rozumiane jako równoznaczne ze skutecznym cofnięciem żądania wszczęcia postępowania, a więc wywołującym bezpośredni skutek w zakresie prawa materialnego. Zatem wycofanie wniosku nastąpiło z mocy prawa z nieodwracalnym skutkiem na dzień 17 czerwca 2016r. Z tym dniem użytkownicy wieczyści utracili zdolność do skutecznego podejmowania jakichkolwiek działań procesowych w tej sprawie, przestali być dysponentem tego postępowania. Jego wynik nie mógł mieć już postaci merytorycznego rozstrzygnięcia, lecz sprowadzony został wyłącznie do formalnego zakończenia i w tym kontekście orzeczenie Kolegium z dnia "[...]" miało jedynie charakter deklaratoryjny. Postępowanie w sprawie zawieszenia jest jedynie postępowaniem incydentalnym w odniesieniu do postępowania głównego - jest jego częścią. Wniosek z dnia 6 października 2016r. o podjęcie zawieszonego postępowania nie mógł w okolicznościach niniejszej sprawy skutecznie wszcząć postępowania w zakresie nim objętym, gdyż prowadziłoby to do niedopuszczalnego uchylenia wykazanych wyżej skutków prawnych jakie ustawa wiąże z upływem terminu o jakim mowa wart. 98 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego. Podano, że z treści art. 61a § Kodeksu postępowania administracyjnego wynika, iż gdy żądanie wszczęcia postępowania, zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.