Wyrok SN z dnia 14 października 2020 r., sygn. I NSNc 34/19

1. Bieg terminu zakreślonego w art. 407 § 1 k.p.c. rozpoczyna się z dniem, w którym strona dowiedziała się o podrobieniu bądź sfałszowaniu dokumentu. Przy tym należy mieć na uwadze, że "dowiedzenie się o podstawie wznowienia" w odniesieniu do podstawy, o której mowa w art. 403 § 1 pkt 1 k.p.c., nie oznacza uzyskania pewności co do podrobienia (przerobienia) dokumentu, lecz chodzi o powzięcie przez stronę uprawdopodobnionej, wiarygodnej informacji, że nastąpiło fałszerstwo dokumentu, który był podstawą wyrokowania w prawomocnie zakończonej sprawie.

2. Artykuł 89 § 1 in principio u.SN musi być interpretowany w zgodzie z Konstytucją RP, z uwzględnieniem bogatego dorobku nauki prawa i orzecznictwa, które wydobyło z art. 2 Konstytucji RP liczne szczegółowe zasady pochodne, takie jak: zasada sprawiedliwości proceduralnej, zasada ochrony zaufania obywatela do państwa, czy zasada ochrony interesów w toku.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Ewa Stefańska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Oktawian Nawrot

Michał Jerzy Górski (ławnik Sądu Najwyższego)

w sprawie ze skargi S. C. przeciwko P. Spółce Akcyjnej z siedzibą w P. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w P. z dnia 3 września 2015 r., sygn. akt IV Ca (...) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 14 października 2020 r. skargi nadzwyczajnej Prokuratora Generalnego od postanowienia Sądu Okręgowego w P. z dnia 7 września 2016 r., sygn. akt IV Ca (...)

uchyla zaskarżone postanowienie w całości i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w P. do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

Pozwem złożonym do Sądu Rejonowego w P. w styczniu 2013 r. S. C. (dalej: "powódka") wniosła o zasądzenie od Przedsiębiorstwa P. Spółki Akcyjnej w P. (obecnie: P. Spółka Akcyjna w P.; dalej: "pozwany") na jej rzecz kwoty 23.112,51 zł z ustawowymi odsetkami, z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez pozwanego w okresie od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2012 r. z należącej do niej nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości S. w gminie G. Na części należącej do powódki nieruchomości zlokalizowane zostały bowiem dwa rurociągi naftowe oraz kable światłowodowe, jest tam również strefa ochronna rurociągów, w której występują ograniczenia użytkowania.

Wyrokiem z 19 marca 2015 r., wydanym w sprawie o sygn. akt I C (...), Sąd Rejonowy w P. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 19.999,86 zł z ustawowymi odsetkami, zaś w pozostałej części powództwo oddalił. W uzasadnieniu wyroku stwierdził, że pozwany w powyższym okresie bezumownie korzystał z nieruchomości powódki (w zakresie wskazanym w pozwie) jako samoistny posiadacz w złej wierze, a więc powództwo podlegało uwzględnieniu na podstawie art. 225 w związku z art. 224 § 2 k.c. Zdaniem Sądu pierwszej instancji pozwany nie udowodnił, aby zasiedział służebność o treści odpowiadającej służebności przesyłu polegającej na prawie do nieodpłatnego usytuowania na części nieruchomości rurociągów oraz prawie do korzystania z pasa gruntu niezbędnego do ich eksploatacji, remontów i modernizacji, ponieważ nie wykazał samoistnego posiadania tej służebności przez okres 30 lat. Ponadto Sąd Rejonowy ustalił, że poprzedniej właścicielce przedmiotowej nieruchomości S. M. decyzją z 12 kwietnia 1969 r., wydaną na podstawie art. 36 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (t.j. Dz.U. 1974, nr 10, poz. 64 ze zm.), zostało przyznane odszkodowanie za straty powstałe w wyniku udzielenia P. zezwolenia na budowę rurociągu, a następnie późniejszy właściciel nieruchomości K. G. pismem z 23 października 1995 r. wyraził zgodę na położenie kabla teletransmisyjnego wzdłuż rurociągu. Jednak Sąd ten nie wyjaśnił konsekwencji prawnych powyższych okoliczności.