Wyrok SN z dnia 4 listopada 2008 r., sygn. II PK 100/08

Pracodawca ponosi na zasadzie winy (art. 415 k.c. w związku z art. 300 k.p.) odpowiedzialność za szkodę doznaną przez pracownika wskutek wypadku przy pracy, gdy można uznać, że do zdarzenia doszło w wyniku niedopełnienia ciążących na pracodawcy obowiązków, np. w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Przewodniczący SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (sprawozdawca), Sędziowie SN: Małgorzata Gersdorf, Zbigniew Hajn.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 listopada 2008 r. sprawy z powództwa Tomasza R. przeciwko I.R. Spółce z o.o. w J. o odszkodowanie, zadośćuczynienie, rentę i zwrot kosztów leczenia, na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23 listopada 2007 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok w punktach I, III i IV i przekazał sprawę w tym zakresie Sądowi Apelacyjnemu-Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powód Tomasz R. wnosił o zasądzenie od I.R. Spółki z o.o. w J. kwoty 5.000 zł tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami od dnia 14 kwietnia 2004 r., kwoty 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 14 kwietnia 2004 r., a także renty wyrównawczej w wysokości 500 zł miesięcznie, począwszy od dnia 1 czerwca 2002 r. oraz zwrotu kosztów leczenia według przedstawionych wyliczeń i rachunków na łączną kwotę 2.340 zł.

Wyrokiem z dnia 9 października 2006 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy w Warszawie zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 14 kwietnia 2004 r. oraz kwotę 385,05 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia z ustawowymi odsetkami od dnia 24 maja 2004 r. do dnia zapłaty, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

Z ustaleń Sądu wynikało, że powód Tomasz R. (urodzony 30 maja 1974 r.) ukończył zasadniczą szkołę zawodową i zdobył zawód kuśnierza. Od dnia 3 sierpnia 2002 r. został zatrudniony przez pozwaną I.R. Spółkę z o.o. w J. na stanowisku pracownika grupy uzupełniania towarów. Przed przystąpieniem do pracy powód odbył szkolenie wstępne w zakresie instruktażu ogólnego, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracownika magazynu, a następnie w zakresie instruktażu wstępnego na stanowisku pracownika grupy uzupełniania towaru. W okresie od 9 do 15 września 2002 r. powód odbył kurs kierowcy wózków jezdniowych o napędzie silnikowym, który ukończył z wynikiem dobrym. Do obowiązków powoda na zajmowanym stanowisku należało, między innymi, rozładowanie palet z towarem i umieszczenie go na półkach sklepowych lub regałach magazynowych, były to zarówno towary lekkie, jak i ciężkie paczki zawierające, na przykład, elementy szafy (ważące ok. 50 kg). Powód posługiwał się często przy wykonywaniu tej pracy wózkiem widłowym. W dniu 2 lipca 2003 r. powód rozpoczął pracę o godz. 6⁰⁰. Około godziny 7⁰⁰ w części dziecinnej sklepu przy regale nr 22, wykonując zwykłe obowiązki, rozpakowywał paletę z towarem. W trakcie tej czynności w celu zdjęcia plastikowej taśmy opasującej ładunek leżący na palecie, przeciął ją nożem, a ponieważ taśma się zablokowała (zakleszczyła) i nie dało się jej zdjąć, szarpnął ją. Gwałtownie uwolniony koniec taśmy uderzył powoda w prawe oko powodując ranę perforującą tego oka (rogówki, twardówki, tęczówki, soczewki). Powód przebywał w szpitalu od 2 do 7 lipca 2003 r. W trakcie pobytu w szpitalu wykonano leczenie operacyjne - rewizję rany spojówki oraz zszycie rany tęczówki i usunięcie mas soczewkowych oka prawego. Po wyjściu ze szpitala powód przebywał przez pół roku na zwolnieniu lekarskim, a następnie przez pół roku na świadczeniu rehabilitacyjnym. W tym czasie leczenie uszkodzonego oka przebiegało w ten sposób, że raz w miesiącu powód miał wyznaczone wizyty w przychodni zdrowia, gdzie po badaniach lekarskich otrzymywał recepty na krople i maści do oka.

Członkowie zespołu do spraw ustalenia okoliczności i przyczyn tego wypadku przyjęli, że przyczyną wypadku było szarpnięcie przez powoda zakleszczonej taśmy opasującej ładunek paletowy, brak szkolenia podstawowego, brak dostatecznej koncentracji uwagi na wykonywanej czynności, nieuwaga. Uznali, że wypadek ten jest wypadkiem przy pracy, bo jest zdarzeniem nagłym, wywołanym przyczyną zewnętrzną i ma bezpośredni związek z wykonywaną przez powoda pracą. We wnioskach końcowych zespół powypadkowy polecił przeszkolenie powoda w zakresie szkolenia podstawowego bhp oraz szczegółowe zapoznanie powoda z wymogami bezpiecznego wykonywania prac ręczno - transportowych.