Wyrok SN z dnia 7 lutego 2006 r., sygn. I PK 153/05

Częściowej niezdolności do pracy, polegającej na utracie w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, nie wyklucza możliwość podjęcia przez ubezpieczonego pracy niżej kwalifikowa­nej.

Przewodniczący SSN Roman Kuczyński,

Sędziowie: SN Beata Gudowska, SA Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 lutego 2006 r. sprawy z odwołania Erwina C. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w R. o prawo do renty w związku z chorobą zawodową, na skutek kasacji odwołującego się od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 stycznia 2005 r. [...]

1. oddalił kasację;

2. zasądził od Erwina C. na rzecz strony pozwanej kwotę 120 zł (sto dwadzieścia) kosztów procesu w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny w Katowicach oddalił apelację Erwina C. od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwi­cach z 26 maja 2003 r., którym oddalono jego odwołanie od decyzji organu rentowe­go, odmawiającej mu prawa do dalszej renty w związku z chorobą zawodową („z braku niezdolności do pracy”).

W sprawie odwołujący się Erwin C. (urodzony w 1939 r.), z wykształcenia technik mechanik - górnik, w latach 1957-97 pracował w kopalni na różnych stanowi­skach w dozorze w zakładzie mechanicznej przeróbki węgla. W 1997 r. przeszedł na emeryturę, którą otrzymywał w zbiegu z rentą z tytułu częściowej niezdolności do pracy spowodowanej chorobą zawodową (uszkodzeniem słuchu). W 2002 r. Naczel­ny Lekarz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w trybie nadzoru przekazał sprawę od­wołującego się do ponownego rozpatrzenia przez lekarza orzecznika. Po konsultacji medycznej lekarz orzecznik stwierdził, że jest on zdolny do pracy i na tej podstawie organ rentowy decyzją z 29 maja 2002 r. odmówił mu prawa do dalszej renty od 1 czerwca 2002 r. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem Okręgowym opinię przedstawili kolejno dwaj biegli laryngolodzy, którzy nie stwierdzili, iżby choroba za­wodowa powodowała u odwołującego się niezdolność do pracy „zgodnej z jego kwa­lifikacjami na stanowisku kierowniczym na powierzchni w kopalni”. Przyjmując te opi­nie za miarodajne Sąd Okręgowy z braku niezdolności do pracy oddalił odwołanie Erwina C. na podstawie art. 18 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144 ze zm.). Sąd Apelacyjny oddalił jego apelację i stwierdził, że Sąd Okręgowy przeprowadził prawidłowe postępowanie dowodowe, dokonał trafnych ustaleń faktycznych oraz wywiódł logiczne wnioski. W szczególności, że choroba zawodowa nie powoduje u odwołującego się częściowej niezdolności do pracy zgodnej z pozio­mem posiadanych kwalifikacji w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162 poz. 1118 ze zm.).

Kasację odwołujący się oparł na obu podstawach. Jego zdaniem, naruszenie przepisów postępowania dotyczyło art. 227 i art. 233 k.p.c., przez niewyjaśnienie wszystkich istotnych dla sprawy okoliczności oraz przez przekroczenie zasady swo­bodnej oceny dowodów, wynikające z nieuwzględnienia charakteru pracy odwołującego się oraz wpływu dolegliwości (schorzenia) na dalszą możliwość wykonywania zatrudnienia. Błędne było zastosowanie przepisów ustawy „rentowej z 17 grudnia 1998 r.”, „przez ocenę zdolności do pracy odwołującego się w odniesieniu do zawodu woźnej oddziałowej i technika mechanika, której to pracy odwołujący się nigdy nie wykonywał”. Zarzut naruszenia prawa materialnego odnosił się do art. 57 oraz art. 13 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przez pominięcie „socjalno ekonomicznego aspektu niezdolności do pracy” ubezpieczonego, polegające na zaniechaniu uwzględnienia obiektywnej możliwości podjęcia zatrudnienia zgodnego z wiekiem i poziomem posiadanych kwalifikacji, wykształceniem i zdolnościami psychofizycznymi. Kasacja wskazała na zagadnienie dopuszczalności granic i zakresu oceny zdolności do pracy w odniesieniu do kon­kretnego wykonywanego przez odwołującego się zawodu, w sytuacji gdy ubezpie­czony przez całe życie wykonywał zawód górnika technika-mechanika, natomiast nigdy nie wykonywał pracy woźnej oddziałowej lub technika-mechanika, „w odniesie­niu, do których to zawodów Sąd Apelacyjny ocenił zdolność do pracy odwołującego się „, popełniając w ten sposób błąd niewłaściwego zastosowania art. 57 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Na tej podstawie odwołujący się wniosła o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.