Wyrok SN z dnia 11 lutego 2005 r., sygn. I UK 177/04

Przy ocenie niezdolności do pracy określonej w art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) nie można pomijać stop­nia niepełnosprawności ubezpieczonego ustalonego na podstawie art. 3, art. 4 i art. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 ze zm.).

Przewodniczący SSN Józef Iwulski,

Sędziowie: SN Andrzej Wasilewski (spra­wozdawca), SA Małgorzata Wrębiakowska-Marzec.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 lutego 2005 r. sprawy z wniosku Jadwigi K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w B.-B. o rentę z tytułu niezdolności do pracy, na skutek kasacji wnioskodawczyni od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 4 listopada 2003 r. [...]

oddalił kasację i nie obciążył wnioskodawczyni kosztami postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej wyrokiem z dnia 22 lipca 2002 r. [...] oddalił odwołanie wnioskodawczyni - Jadwigi K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w B.-B. z dnia 4 grudnia 2001 r. odmawiającej jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres. W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Okręgowy stwierdził, że: po pierwsze - decyzją z dnia 30 września 1996 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w B.-B. przyznał wnioskodawczyni prawo do renty inwalidzkiej, zaliczając ją do III grupy inwalidów od dnia 1 maja 1996 r.; jednakże następnie, na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 listopada 2001 r., który stwierdził, że wnioskodawczyni jest zdolna do pracy w zawodzie pakowaczki oraz sprzedawcy-kucharza, Zakład Ubez­pieczeń Społecznych-Oddział w B.-B. decyzją z dnia 4 grudnia 2001 r. odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy; po drugie - uzupełniając materiał dowodowy w rozpoznawanej sprawie Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych z zakresu neurologii oraz chirurgii naczyniowej, którzy orzekli, że wnioskodawczyni nie utraciła zdolności do pracy, czemu też Sąd Okręgowy w całości dał wiarę, ponieważ opinie te zostały opracowane na podstawie bezpośredniego badania ubezpieczonej oraz dotyczącej jej dostępnej dokumentacji medycznej: biegły z zakresu neurologii stwierdził w szczególności, że ubezpieczona nie utraciła zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji; nato­miast biegły z zakresu chirurgii stwierdził również, że początkowe zmiany miażdżycowe wymagają leczenia farmakologicznego, zaprzestania palenia papierosów, ale nie czynią badanej niezdolną do pracy - wręcz przeciwnie, powinna ona dużo chodzić; po trzecie - ponieważ zgodnie z art. 107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm. - powoływanej nadal jako: ustawa o emeryturach i rentach z FUS) prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie, a u wnioskodawczyni nie została stwierdzona ani trwała, ani też okresowa niezdolność do pracy (art. 12 w związku z art. 13 ust. 2 i ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS), przeto brak było podstaw dla przyzna­nia jej renty z tytułu niezdolności do pracy.

Następnie, Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem z dnia 4 listopada 2003 r. [...] oddalił apelację wnioskodawczyni od powyższego wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 22 lipca 2002 r. W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Apelacyjny w Katowicach w pełni podzielił ustalenia i oceny dokonane w wyniku postępowania do­wodowego w rozpoznawanej sprawie przez Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej, a po­nadto stwierdził, że: „Nie stanowi dowodu przeciwnego w sprawie orzeczenie z dnia 17 lipca 2003 r. Powiatowego Zespołu d.s. Orzekania o Niepełnosprawności w Cie­szynie o zaliczeniu ubezpieczonej do lekkiego stopnia niepełnosprawności. Istotnie, jednym z kryteriów naruszenia sprawności organizmu, pozwalającym na stwierdzenie lekkiego stopnia niepełnosprawności, jest ograniczenie w wykonywaniu pracy zarob­kowej, obniżające wydajność pracy na danym stanowisku (§ 31 rozporządzenia Mini­stra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzeka­nia o niepełnosprawności - Dz.U. Nr 139, poz. 1328), jednakże nie jest to jedno­znaczne z występowaniem, spowodowanym naruszeniem sprawności organizmu, znacznego ograniczenia zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwali­fikacji, co stanowi o częściowej niezdolności do pracy. Należy mieć na uwadze fakt, że kontrola Sądów obu instancji dotyczy prawidłowości decyzji organu rentowego z dnia 4 grudnia 2001 r. Jeżeli w stanie zdrowia ubezpieczonej doszłoby do istotnego pogorszenia po wydaniu rozstrzygnięcia przez Sąd I instancji, dokumentując to sto­sownym zaświadczeniem o stanie zdrowia wydanym przez lekarza prowadzącego dla celów świadczeń z ubezpieczenia społecznego, ubezpieczona w każdej chwili mogła i może ponowić wniosek o rentę.”