Wyrok SN z dnia 20 stycznia 2000 r. sygn. II UKN 334/99

Stosunek ubezpieczenia społecznego powstaje z mocy ustaw, a nie wyłącznie na podstawie art. 67 Konstytucji RP.

Przewodniczący: SSN Barbara Wagner Sędziowie SN: Jerzy Kuźniar, Jadwiga Skibińska-Adamowicz (sprawozdawca)

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2000 r. sprawy z wniosku Horsta K. przeciwko Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego-Oddziałowi Regionalnemu w O. o objęcie ubezpieczeniem społecznym, na skutek kasacji wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 września 1998 r. [...]

oddalił kasację.

Uzasadnienie

Sąd Wojewódzki w Opolu wyrokiem z dnia 25 czerwca 1999 r. oddalił odwołanie Horsta K. od decyzji Oddziału Regionalnego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w O. z dnia 9 października 1997 r., stwierdzającej ustanie jego rolniczego ubezpieczenia społecznego w zakresie ubezpieczeń: wypadkowego, chorobowego, macierzyńskiego i emerytalno-rentowego w czasie od 1 stycznia 1989 r. do 30 września 1997 r.

Sąd Wojewódzki ustalił, że w wymienionym okresie wnioskodawca otrzymywał rentę inwalidzką z tytułu skutków wypadku w gospodarstwie rolnym, któremu uległ dnia 24 lipca 1987 r. Renta ta została mu przyznana na podstawie art. 24 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin. Mimo jej pobierania wnioskodawca przez cały czas opłacał składki na ubezpieczenie społeczne rolników w wysokości ustalonej przez organ rentowy. Zdaniem Sądu Wojewódzkiego, fakt opłacania składek nie spowodował jednak objęcia wnioskodawcy ubezpieczeniem społecznym w okresie pobierania renty inwalidzkiej, gdyż nie pozwalały na to przepisy obowiązujące w spornym czasie. Mianowicie: od dnia 1 stycznia 1989 r. weszła w życie ustawa z dnia 24 lutego 1989 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin oraz o zmianie ustawy o podatku rolnym (Dz.U. Nr 10, poz. 53), której art. 1 ust. 2 postanawiał, że ubezpieczeniu nie podlegają między innymi osoby mające ustalone prawo do emerytury lub renty inwalidzkiej. Tak więc w czasie od 1 stycznia 1989 r. do 30 września 1997 r. wnioskodawca nie mógł pozostawać w ubezpieczeniu społecznym, chociaż płacił składki, gdyż przepisy wskazanych ustaw nie pozwalały na to.