Artykuł 1

Strony będą współpracować na zasadach wzajemności i równych praw, zwracając szczególną uwagę na następujące kierunki wzajemnych działań:

1) wymianę informacji o aktach prawnych w dziedzinie edukacji i nauki oraz planach rozwoju systemów edukacji;

2) szkolenie kadr na wszystkich poziomach, stopniach, kierunkach edukacji i specjalnościach, będących przedmiotem obustronnego zainteresowania;

3) nawiązanie współpracy między placówkami systemu oświaty Rzeczypospolitej Polskiej i placówkami edukacyjnymi na wszystkich poziomach nauczania w Republice Białorusi;

4) podnoszenie kwalifikacji nauczycieli języka polskiego w Republice Białorusi i języka białoruskiego w Rzeczypospolitej Polskiej;

5) popieranie organizowania wspólnych spotkań naukowych, konferencji, sympozjów, olimpiad, konkursów i innych przedsięwzięć w dziedzinie edukacji;

6) stworzenie warunków dla rozwoju edukacji dla mniejszości narodowych – polskiej w Republice Białorusi i białoruskiej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Artykuł 2

Organami Stron upoważnionymi do realizacji zapisów niniejszego Porozumienia są:

– ze strony Rzeczypospolitej Polskiej – minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego oraz minister właściwy do spraw oświaty i wychowania,

– ze strony Republiki Białorusi – Ministerstwo Edukacji Republiki Białorusi.

Artykuł 3

1. Strony co roku na zasadzie wzajemności mogą kierować na staż do publicznych szkół wyższych Rzeczypospolitej Polskiej i państwowych szkół wyższych Republiki Białorusi, zwanych dalej „szkołami wyższymi”, nauczycieli akademickich w liczbie 12 osób z każdej ze Stron, z okresem stażu 1 miesiąc każda.

W przypadku skierowania mniejszej liczby nauczycieli akademickich okres stażu może ulec proporcjonalnemu zwiększeniu.

2. Kierunki oraz liczba stażystów będą uzgadniane co roku w terminie do dnia 31 marca roku, w którym będzie mieć miejsce przyjęcie na staż. Decyzja o przyjęciu kandydata zostanie podjęta w terminie 3 miesięcy, po uzgodnieniu z odpowiednią szkołą wyższą możliwości realizacji edukacyjnego programu stażu.

3. Strona przyjmująca zapewni stażystom, zgodnie z prawem wewnętrznym:

– bezpłatną realizację programu stażu,

– możliwość odpłatnego zakwaterowania w hotelu akademickim szkoły wyższej, z opłatą w wysokości ustalonej dla obywateli państwa Strony przyjmującej.

Artykuł 4

1. W celu wymiany studentów, doktorantów i osób ubiegających się o nadanie stopnia doktora habilitowanego:

– Strona białoruska skieruje: studentów studiów pierwszego stopnia, którzy ukończyli co najmniej dwa lata studiów pierwszego stopnia w szkołach wyższych, studentów drugiego stopnia, doktorantów oraz osoby ubiegające się o nadanie stopnia doktora habilitowanego na studia wyższe i kursy letnie w szkołach wyższych Rzeczypospolitej Polskiej podległych ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego,

– Strona polska skieruje: studentów studiów pierwszego stopnia, którzy ukończyli co najmniej dwa lata studiów pierwszego stopnia w szkołach wyższych, studentów drugiego stopnia oraz doktorantów na studia w szkołach wyższych w Republice Białorusi.

2. W celu przeprowadzenia wymiany:

– łączna liczba studentów, doktorantów i osób ubiegających się o nadanie stopnia doktora habilitowanego w każdym roku akademickim każdej Strony kierującej na studia w drugim państwie wynosi 10 osób z okresem nauczania 5 miesięcy każda.

– w przypadku wysyłania mniejszej liczby osób okres ich nauczania może zostać proporcjonalnie zwiększony, ale nie dłużej niż do 10 miesięcy w każdym roku akademickim.

Artykuł 5

1. Co roku Strony będą przyjmować, na zasadzie parytetu, na naukę w szkołach wyższych, to jest na studia pierwszego i drugiego stopnia, do 20 osób z każdej ze Stron, należących do mniejszości narodowych.

2. W tym celu każda ze Stron przyjmie do 18 osób wybranych przez drugą Stronę na pełny cykl nauczania na studia pierwszego stopnia i do 2 osób na studia drugiego stopnia.

3. Osoby na studia będą wybierane przez Komisję Rekrutacyjną Strony kierującej, utworzoną przez jej właściwy organ.

4. W skład Komisji Rekrutacyjnej wchodzi 5 osób, w tym 3 osoby ze Strony kierującej i 2 osoby ze Strony przyjmującej.

5. Strona przyjmująca do dnia 31 marca każdego roku przesyła Stronie kierującej informacje o swoich przedstawicielach w Komisji Rekrutacyjnej.

6. Strona kierująca do dnia 15 kwietnia każdego roku powoła skład osobowy Komisji Rekrutacyjnej, uwzględniając wskazania odnośnie do przedstawicieli Strony przyjmującej, oraz wyznaczy przewodniczącego.

7. Tryb naboru kandydatów określa Załącznik do niniejszego Porozumienia.

8. Przyjmowanie osób należących do mniejszości narodowych do szkół wyższych, w zakresie nieokreślonym w niniejszym Porozumieniu, odbywa się w trybie i terminach obowiązujących w ustawodawstwie wewnętrznym Strony przyjmującej.

Artykuł 6

1. Właściwy organ Strony kierującej co roku, w terminie do dnia 30 kwietnia, poinformuje właściwy organ Strony przyjmującej o uczestnikach wymiany, o których mowa w artykułach 3 i 4 niniejszego Porozumienia, na następny rok akademicki.

2. Właściwy organ Strony przyjmującej co roku, w terminie do dnia 30 czerwca, poinformuje właściwy organ Strony kierującej o możliwości przyjęcia uczestników wymiany, o których mowa w artykułach 3 i 4 mniejszego Porozumienia, nazwach szkół wyższych oraz terminach studiów, kierunkach staży, warunkach zakwaterowania uczestników wymiany oraz wykazie dokumentów wymaganych do złożenia.

Artykuł 7

1. Strona przyjmująca zwalnia uczestników wymiany wskazanych w artykułach 4 i 5 niniejszego Porozumienia z opłaty za korzystanie z materiałów do nauczania, dokumentacji naukowo – technicznej i sprzętu do prowadzenia badań oraz zapewnia im:

– bezpłatne nauczanie,

– możliwość opanowania treści odpowiedniego programu nauczania,

– zakwaterowanie w domu studenckim lub w hotelu akademickim szkoły wyższej z opłatą dla uczestników wymiany w wysokości przewidzianej dla obywateli państwa Strony przyjmującej,

– korzystanie ze sprzętu sportowo-rekreacyjnego szkoły wyższej na tych samych zasadach, które przewidziane są dla obywateli państwa Strony przyjmującej,

– opiekę medyczną w ramach ustawodawstwa wewnętrznego Strony przyjmującej,

– wypłatę stypendiów dla cudzoziemców w wysokości przewidzianej przez ustawodawstwo wewnętrzne każdej ze Stron.

2. Koszty podróży uczestników wymiany do szkoły wyższej i z powrotem pokrywają uczestnicy wymiany we własnym zakresie, placówka kierująca lub pokrywane są z innych źródeł, zgodnie z ustawodawstwem wewnętrznym Strony kierującej.

Artykuł 8

1. Strony, zgodnie ze swoim ustawodawstwem wewnętrznym, stwarzają osobom należącym do mniejszości polskiej w Republice Białorusi i mniejszości białoruskiej w Rzeczypospolitej Polskiej warunki do nauki języka ojczystego mniejszości narodowej i nauczania w języku ojczystym mniejszości narodowej w placówkach systemu oświaty Rzeczypospolitej Polskiej oraz placówkach systemu edukacji w Republice Białorusi, a także będą sprzyjały tworzeniu warunków do nauczania kultury i tradycji, historii i geografii kraju, do którego etnicznie należy mniejszość.

2. Strony będą sprzyjały stworzeniu warunków do nauki języka ojczystego mniejszości narodowych w szkołach wyższych obu Stron.

Artykuł 9

1. W celu realizacji postanowień artykułu 8 niniejszego Porozumienia powołuje się Wspólną Komisję Konsultacyjną do spraw Edukacji Polskiej Mniejszości Narodowej w Republice Białorusi i Białoruskiej Mniejszości Narodowej w Rzeczypospolitej Polskiej, zwaną dalej „Komisją Konsultacyjną”, w skład której wejdzie po 5 osób z każdej Strony. Ponadto na mocy porozumienia Stron w pracach Komisji Konsultacyjnej może uczestniczyć, w charakterze obserwatorów, po 2 zaproszonych przedstawicieli organizacji społecznych mniejszości narodowych każdej ze Stron.

2. Skład Komisji Konsultacyjnej każdej ze Stron będzie wyznaczany przez właściwy organ tej Strony.

3. Posiedzenia Komisji Konsultacyjnej będą się odbywały w miarę potrzeb, nie rzadziej jednak niż raz w roku, na przemian w Rzeczypospolitej Polskiej i w Republice Białorusi.

4. Każda Strona będzie pokrywała koszty związane z wysłaniem i pobytem swojej części Komisji Konsultacyjnej na terytorium państwa drugiej Strony.

Artykuł 10

1. Strony będą sprzyjały doskonaleniu treści podręczników historii dla placówek systemu oświaty Rzeczypospolitej Polskiej i placówek ogólnej średniej edukacji w Republice Białorusi, zwanych dalej „podręcznikami szkolnymi historii”, dopuszczanych do użytku szkolnego i wydawanych w obu krajach, w celu lepszego wzajemnego zrozumienia przez społeczeństwa obu krajów.

2. W tym celu powołuje się Wspólną Polsko-Białoruską Komisję Ekspertów do Spraw Doskonalenia Treści Podręczników Szkolnych Historii, zwaną dalej „Komisją Ekspertów”, w skład której wchodzi po 6 osób z każdej ze Stron.

3. Posiedzenia Komisji Ekspertów będą się odbywały w miarę potrzeb, nie rzadziej jednak niż raz w roku, na przemian w Rzeczypospolitej Polskiej i w Republice Białorusi.

4. Skład Komisji Ekspertów będzie wyznaczany przez właściwy organ każdej ze Stron.

5. Wyniki pracy Komisji Ekspertów będą przekazywane do wiadomości właściwym organom Stron.

6. Każda ze Stron pokrywa koszty związane ze skierowaniem i pobytem swoich członków Komisji Ekspertów na terytorium państwa drugiej Strony.

Artykuł 11

1. Strony co roku będą kierowały, zgodnie z zapotrzebowaniem, nauczycieli języka polskiego i innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w Republice Białorusi oraz nauczycieli języka białoruskiego i innych przedmiotów, które są nauczane w języku białoruskim w Rzeczypospolitej Polskiej, na kursy podnoszenia kwalifikacji i doskonalenia kompetencji językowych w państwie drugiej Strony, na okres do dwóch tygodni.

2. Strony będą współpracowały w zakresie organizowania w Republice Białorusi kursów podnoszenia kwalifikacji i doskonalenia kompetencji językowych dla nauczycieli języka polskiego i innych przedmiotów nauczanych w języku polskim z udziałem specjalistów z Rzeczypospolitej Polskiej oraz w Rzeczypospolitej Polskiej kursów dla nauczycieli języka białoruskiego i innych przedmiotów nauczanych w języku białoruskim z udziałem specjalistów z Republiki Białorusi.

3. Strona białoruska przyjmująca zapewnia osobom, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, bezpłatną naukę i zakwaterowanie w internacie placówki prowadzącej kursy na koszt uczestników, w wysokości przewidzianej dla obywateli Republiki Białorusi.

4. Strona polska przyjmująca zapewnia osobom, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, pokrycie kosztów zajęć, zakwaterowania i wyżywienia.

5. Kwestie pokrywania kosztów podróży do miejsca odbywania kursów, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, oraz koszty ubezpieczenia zdrowotnego na czas pobytu będą każdorazowo uzgadniane przez właściwe organy obu Stron.

Artykuł 12

1. Strona białoruska zgodnie ze swoim ustawodawstwem wewnętrznym i ustawodawstwem Strony polskiej oraz stosownie do zapotrzebowania właściwych organów lub organów samorządu terytorialnego w Rzeczypospolitej Polskiej, zaproponuje nauczycieli języka białoruskiego i literatury oraz innych przedmiotów nauczanych w języku białoruskim, do prowadzenia nauczania w placówkach systemu oświaty Rzeczypospolitej Polskiej, a także wykładowców do prowadzenia nauczania w szkołach wyższych Rzeczypospolitej Polskiej.

Strona polska zgodnie ze swoim ustawodawstwem wewnętrznym i ustawodawstwem Strony białoruskiej oraz stosownie do zapotrzebowania w strukturach terenowej władzy wykonawczej i organach administracji, skieruje nauczycieli języka polskiego i literatury oraz innych przedmiotów, które są nauczane w języku polskim do prowadzenia nauczania w placówkach systemu edukacji w Republice Białorusi, a także nauczycieli akademickich do prowadzenia nauczania w szkołach wyższych Republiki Białorusi.

2. Strona białoruska będzie corocznie informować Stronę polską o proponowanych nauczycielach języka białoruskiego do pracy na kursach językowych prowadzonych przez organizacje społeczne białoruskiej mniejszości narodowej w Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z ich zapotrzebowaniem.

Strona polska będzie corocznie informować Stronę białoruską o skierowaniu nauczycieli języka polskiego do pracy na kursach językowych prowadzonych przez organizacje społeczne polskiej mniejszości narodowej w Republice Białorusi, zgodnie z ich zapotrzebowaniem.

3. Sposób finansowania pracy nauczycieli i nauczycieli akademickich będzie ustalany zgodnie z ustawodawstwem wewnętrznym tej Strony, na terytorium państwa której prowadzone są odpowiednie zajęcia.

Artykuł 13

Strony będą się wzajemnie wspierały w sprawie zaopatrywania placówek systemu oświaty Rzeczypospolitej Polskiej i placówek ogólnej średniej edukacji w Republice Białorusi w podręczniki, pomoce dydaktyczne i, w miarę możliwości inne materiały do nauczania języka ojczystego i w języku ojczystym, w celu zaspokojenia potrzeb edukacyjnych polskiej mniejszości narodowej w Republice Białorusi oraz białoruskiej mniejszości narodowej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Artykuł 14

Strony będą sprzyjały podnoszeniu jakości nauczania języka polskiego i literatury polskiej w placówkach ogólnej średniej edukacji Republiki Białorusi oraz rozwojowi studiów polonistycznych w szkołach wyższych w Republice Białorusi oraz języka białoruskiego i literatury białoruskiej w placówkach systemu oświaty Rzeczypospolitej Polskiej i studiów białorutenistycznych w szkołach wyższych w Rzeczypospolitej Polskiej.

Artykuł 15

Strony będą wspierały polsko-białoruską współpracę przy przygotowaniu materiałów do nauczania i, w miarę możliwości, innych materiałów niezbędnych do nauczania języka polskiego i białoruskiego.

Artykuł 16

1. Strony będą wspierały realizację wspólnych przedsięwzięć na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i na terytorium Republiki Białorusi, które aktywizują proces nauczania i wspierają aspiracje poznawcze młodzieży, w tym konkursów, olimpiad językowych i przedmiotowych, zawodów sportowych, przedsięwzięć artystycznych oraz projektów w dziedzinie edukacji.

2. Warunki finansowania przedsięwzięć, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, będą ustalały za każdym razem właściwe instytucje w Rzeczypospolitej Polskiej i w Republice Białorusi.

Artykuł 17

1. Oceny realizacji postanowień niniejszego Porozumienia, zgodnie z propozycją odpowiednich organów każdej ze Stron, dokonają grupy ekspertów w składzie do 3 specjalistów z dziedziny oświaty, podczas spotkań podsumowujących trwających do pięciu dni kalendarzowych.

2. Każda Strona będzie pokrywała koszty związane ze skierowaniem swoich ekspertów do państwa drugiej Strony, zgodnie ze swoim ustawodawstwem wewnętrznym.

Artykuł 18

Wymiana danych osobowych w związku z wykonywaniem niniejszego Porozumienia następuje przy zachowaniu przez Strony następujących postanowień:

1) Strona, która otrzymała dane osobowe, może wykorzystać je wyłącznie w celu realizacji niniejszego Porozumienia i tylko na warunkach określonych przez Stronę, która je przekazała;

2) Po ustaniu powodu przekazania danych osobowych należy je niezwłocznie zniszczyć i powiadomić o tym Stronę, która przekazała dane;

3) Strony odpowiadają za prawdziwość przekazanych danych osobowych. W przypadku jeżeli przekazano dane błędne lub takie, których nie wolno było przekazać, Strona, która przekazała te dane niezwłocznie powiadomi o tym Stronę, która je otrzymała i która jest zobowiązana niezwłocznie poprawić lub zniszczyć te dane;

4) Strona, która otrzymała dane osobowe, ma obowiązek skutecznego zabezpieczenia tych danych przed niepowołanym dostępem do nich, ich nieuprawnionym wykorzystaniem, zmianą, utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem.

Artykuł 19

Niniejsze Porozumienie nie narusza praw i obowiązków Stron wynikających z innych umów międzynarodowych, których są one stronami.

Artykuł 20

Zakończenie okresu obowiązywania niniejszego Porozumienia nie wpływa na wymianę, projekty i programy, realizowane w jego ramach, które nie zostały zrealizowane przed dniem rozwiązania niniejszego Porozumienia, o ile w konkretnym przypadku Strony nie zadecydują inaczej.

Artykuł 21

1. Niniejsze Porozumienie wchodzi w życie z dniem otrzymania ostatniego pisemnego zawiadomienia o wykonaniu przez Strony wewnętrznych procedur, niezbędnych do jego wejścia w życie.

2. Niniejsze Porozumienie jest zawarte na okres trzech lat. Podlega ono automatycznemu przedłużeniu na kolejne okresy trzyletnie, o ile żadna ze Stron nie poinformuje pisemnie drogą dyplomatyczną drugiej Strony nie później niż na sześć miesięcy przed upływem trzyletniego okresu o zamiarze wypowiedzenia niniejszego Porozumienia.

Porozumienie podpisano w Warszawie dnia 20 lipca 2016 roku, w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i białoruskim, przy czym oba teksty mają jednakową moc.