Wartości niematerialne i prawne w księgach rachunkowych

Dla klasyfikacji wartości niematerialnych i prawnych istotne znaczenie ma to, że składniki te muszą być przez jednostkę nabyte. Ustawa o rachunkowości nie przewiduje wytwarzania WNiP we własnym zakresie. Wyjątek stanowią prace rozwojowe.

Jak wynika z definicji MSR 38 Wartości niematerialne - wartości niematerialne to możliwy do zidentyfikowania niepieniężny składnik aktywów, niemający postaci fizycznej, będący w posiadaniu jednostki gospodarczej:

● w celu wykorzystania w produkcji lub dostarczaniu dóbr bądź świadczenia usług albo

● w celu oddania do odpłatnego użytkowania osobom trzecim lub

● w celach związanych z działalnością administracyjną jednostki.

Oznacza to, że zgodnie z MSR 38, w przeciwieństwie do przepisów ustawy o rachunkowości, istnieje możliwość ujęcia i wyceny tego składnika bilansu we własnym zakresie.

SŁOWNICZEK

Wartości niematerialne i prawne stanowią składnik majątku trwałego firmy. Przez wartości niematerialne i prawne należy rozumieć - zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości - nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, a w szczególności:

● autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,

● prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych,

● know-how (równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej, organizacyjnej).

Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się również nabytą wartość firmy (stanowiącą różnicę między ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów netto) oraz koszty zakończonych prac rozwojowych.