Interpretacja indywidualna z dnia 4 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.74.2024.2.AD

Wnioskodawczyni nabyła udział w dopuszczalnej wysokości (tj. 1/3), jednakże część tego udziału nabyła tytułem dziedziczenia, a część tytułem działu spadku, zatem nie może skorzystać ze zwolnienia z art. 9 pkt 17 PCC.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 15 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – w piśmie z 26 marca 2024 r. (data wpływu – 26 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Tytułem podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży mieszkania została pobrana kwota (…) zł. Dokumentem potwierdzającym uiszczenie tej opłaty jest akt notarialny nr (…). Chciałaby Pani uzyskać informacje, czy przysługuje Pani zwrot podatku, który został naliczony (…) 2023 r. podczas zakupu mieszkania. Mieszkanie kupiła Pani z partnerem (uwzględniona strona w akcie) i zarówno dla Pani jak i dla partnera był to pierwszy zakup mieszkania.

Po śmierci taty w (…) r. odziedziczyła Pani 1/6 mieszkania. Pani mama dokonała podziału spadku, po którym została Pani przyznana 1/3 mieszkania.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że partner na dzień zakupu mieszkania i wcześniej nie posiadał prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, nie posiadał prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, nie posiadał spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego lub też udziału w tych prawach.

Pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku

Czy przysługuje Pani zwrot podatku od czynności cywilnoprawnych za zakup pierwszego mieszkania?

Pani stanowisko w sprawie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku

Pani zdaniem, powinna Pani otrzymać zwrot kwoty (…) zł, która została pobrana tytułem podatku za zakup mieszkania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy:

Stosownie do art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a obowiązek uiszczenia podatku ciąży na kupującym (kupujących). W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 9 pkt 17 ww. ustawy:

Zatem zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie sprzedaż, której przedmiotem jest:

- prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,

- prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,

- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,

jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku,  w którym kupującemu przysługuje lub przysługiwał udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia − by mogło być zastosowane zwolnienie − wielkość przysługującego mu udziału nie może przekroczyć 50%. Zatem tylko posiadanie (w przeszłości lub w dacie zakupu) ww. praw, nabyte w drodze dziedziczenia (i to w określonym udziale), nie stanowi przeszkody do zastosowania ww. ulgi.

Przy czym w przypadku, gdy budynek mieszkalny jednorodzinny lub lokal stanowiący odrębną nieruchomość albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego nabywany jest na współwłasność, to każdy z kupujących (np. małżonkowie, partnerzy) musi spełniać warunek nieposiadania wcześniej m.in. lokalu mieszkalnego lub udziału w nim, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.

Stosownie do treści art. 10 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Jeżeli umowa sprzedaży zostaje sporządzona w formie aktu notarialnego, na notariuszu ciążą obowiązki płatnika podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z wniosku wynika, że kupiła Pani wraz z partnerem mieszkanie. Od umowy sprzedaży została pobrana tytułem podatku od czynności cywilnoprawnych kwota (…) zł. Po śmierci taty w (…) r. odziedziczyła Pani 1/6 mieszkania. Pani mama dokonała podziału spadku, po którym została Pani przyznana 1/3 mieszkania. W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że partner na dzień zakupu mieszkania i wcześniej nie posiadał prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, nie posiadał prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, nie posiadał spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego lub też udziału w tych prawach.

Ma Pani wątpliwości czy będzie Pani przysługiwał zwrot kwoty pobranej od umowy sprzedaży zakupu lokalu mieszkalnego tytułem podatku od czynności cywilnoprawnych.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy należy zauważyć, że zwolnieniem od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych objęta jest umowa sprzedaży, której przedmiotem jest m.in. prawo własności do lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość.

Aby skorzystać ze zwolnienia zawartego w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych kupujący musi spełniać warunek nieposiadania wcześniej nieruchomości mieszkaniowych czy też spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego/budynku mieszkalnego lub udziału w niej lub w ww. prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.

Dział spadku jest instytucją uregulowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.)

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Co do zasady dział spadku jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy – w wyniku tego działu – podatnik otrzymuje składniki majątkowe, których wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał.

Jak wynika z wniosku, nabyła Pani – w prawie własności do lokalu mieszkalnego – 1/6 udziału w drodze dziedziczenia, a następnie w wyniku działu spadku posiadała Pani 1/3 udziału w ww. mieszkaniu. A zatem, w wyniku działu spadku nabyła Pani udział większy niż przysługiwał Pani w drodze dziedziczenia.

Tym samym, należy uznać, że nabyła Pani udział w prawie własności mieszkania zarówno w drodze dziedziczenia ( 1/6 udziału) jak i działu spadku (1/6 udziału) – w wyniku czego łącznie otrzymała Pani 1/3 udziału w ww. mieszkaniu.

Jak wskazano powyżej, w przypadku kupującego, który posiadał udział w prawie do lokalu mieszkalnego, zwolnienie przysługuje tylko w przypadku nabycia tego udziału do wysokości 50% i wyłącznie tytułem dziedziczenia. Pani, co prawa, nabyła udział w dopuszczalnej wysokości  (tj. 1/3), jednakże część tego udziału nabyła Pani tytułem dziedziczenia, a część tytułem działu spadku. Zatem w takiej sytuacji nie mogła Pani skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym, należy uznać, że słusznie został pobrany podatek od umowy sprzedaży (zakupu) lokalu mieszkalnego, który zakupiła Pani wspólnie z partnerem w 2023 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo podkreślamy, że wydając interpretacje indywidualną przyjęliśmy przedstawiony opis zdarzenia – zgodnie z którym nabyła Pani 1/6 mieszkania w drodze dziedziczenia a następnie została Pani przyznana 1/3 mieszkania w drodze działu spadku – jako niepodlegający ocenie. W ramach nadanych uprawnień – Organ nie jest upoważniony do przeprowadzenia postępowania dowodowego, a zatem do weryfikacji ww. informacji i analizy załączonych przez Panią dokumentów. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

W zakresie Pani wniosku opatrzonego datą 15 lutego 2024 r. (data wpływu do Organu – 20 lutego 2024 r.) zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo  o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.