Interpretacja indywidualna z dnia 24 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.850.2023.1.MT

Obliczenie i odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu osiągnięcia dochodów powstałych w wyniku działania syndyka.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 września 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z 21 sierpnia 2023 r., który dotyczy obowiązku obliczenia i odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu osiągnięcia dochodów powstałych w wyniku działania syndyka.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani wspólnikiem Z. Sp. jawna w upadłości (dalej: "Spółka"). Podlega Pani nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych ("podatek PIT"). Rozlicza się Pani w zakresie dochodów spółki wg tzw. podatku liniowego. Upadłość Spółki, w której jest Pani wspólnikiem, została ogłoszona przez Sąd Rejonowy dla (…) postanowieniem z dnia 10 lipca 2020 r. Jeszcze przed datą tego postanowienia Spółka zaprzestała faktycznego prowadzenia działalności, w szczególności wszyscy pracownicy zostali zwolnieni.

Spółka działa w oparciu o umowę spółki jawnej zawartą 4 lipca 2002 r. W skład wspólników wchodzą trzy osoby. Zgodnie z tekstem jednolitym umowy spółki z dnia 20 stycznia 2014 r. udział wspólników w zyskach i stratach Spółki został uregulowany następująco:

1.J. Z.: 42% udział,

2.G. Z.: 42% udział,

3.M. S. Z.: 16% udział.

Zgodnie ze złożonym sprawozdaniem finansowym syndyk masy upadłości (dalej "Syndyk") dokonywał zbycia składników majątkowych Spółki w ten sposób, że w roku 2021 dokonał sprzedaży wszystkich maszyn i urządzeń, a w roku 2022 dokonał sprzedaży obu nieruchomości położonych w (...). Z tego tytułu Spółka w upadłości osiągnęła zyski podlegające opodatkowaniu.

Z danych przekazanych przez Syndyka wynikają następujące dane finansowe dotyczące roku 2021:

• przychody: 778 223,07 zł,
• koszty uzyskania przychodu: 454 795,25 zł,
• wynik (dochód): 323 427,82 zł,
• zaliczka na podatek: 0,00 zł.

Z danych przekazanych przez Syndyka wynikają następujące dane finansowe dotyczące roku 2022:

• przychody: 495 619,33 zł,
• koszty uzyskania przychodu: 194 147,03 zł,
• wynik (dochód): 301 472,30 zł,
• zaliczka na podatek: 0,00 zł.

Niezwłocznie po ogłoszeniu upadłości Spółki zarządzanie jej majątkiem objął Syndyk. Do chwili obecnej majątkiem Spółki zarządza zatem Syndyk. Wspólnicy Spółki, w tym Pani, zostali pozbawieni prawa zarządu, korzystania i rozporządzania majątkiem Spółki. Majątek oraz księgi Spółki zostały wydane Syndykowi. Postępowanie upadłościowe jest w toku. Syndyk nie prowadzi działalności gospodarczej Spółki. Syndyk przystąpił do likwidacji majątku Spółki, dokonując jego sprzedaży. Syndyk, w wyniku zbycia majątku otrzymuje środki finansowe, którymi całkowicie dysponuje i rozporządza. Z ww. środków mają być pokryte koszty postępowania upadłościowego oraz zaspokojeni wierzyciele Spółki. Wspólnicy Spółki, w tym Pani nie otrzymują jakiegokolwiek wynagrodzenia od Syndyka, bądź innych świadczeń, w tym pieniężnych, związanych z prowadzonym postępowaniem upadłościowym oraz z tytułu wcześniejszej działalności Spółki, a zwłaszcza nie są wypłacane środki uzyskane ze sprzedaży majątku Spółki. Zatem wspólnicy Spółki, w tym Pani, nie otrzymują dochodu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Postępowanie upadłościowe jest prowadzone również w roku bieżącym i być może w latach kolejnych.

W trakcie roku podatkowego Syndyk nie uiszczał zaliczek z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Pani nie znajduje się w stanie upadłości. Pomimo tego, że Spółka w trakcie trwania upadłości osiągnęła dochody z tytułu likwidacji składników majątkowych, to Syndyk uiścił wyłącznie wybrane podatki i opłaty (zgodnie ze sprawozdaniem finansowym w roku 2021 była to kwota 27 767,00 zł, zaś w roku 2022 była to kwota 12 599,52 zł), nie uiścił zaś w trakcie roku 2021, ani w trakcie roku 2022 zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych każdego ze wspólników. Gdyby Spółka nie znajdowała się w upadłości, to wspólnicy Spółki, w tym Pani mogliby, posiadając prawo zarządu mieniem Spółki, samodzielnie uiszczać podatki od dochodów powstałych w przypadku zbywania składników majątkowych, w tym nie tylko podatek vat, ale także właśnie zaliczki na podatek dochodowy każdego ze wspólników.

Przedmiotem działalności gospodarczej Spółki jawnej jest: 25.73.Z - produkcja narzędzi, 25.62.Z - obróbka mechaniczna elementów metalowych, 22.2 - produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych, 25.61.Z - obróbka metali i nakładanie powłok na metale, 28.9 - produkcja pozostałych maszyn specjalnego przeznaczenia, 46.90.Z - sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana, 46.77.Z - sprzedaż hurtowa odpadów i złomu, 22.29.Z - produkcja pozostałych wyrobów z tworzyw sztucznych.

Pytanie

Czy w związku ze zbyciem przez syndyka w 2021 r. i 2022 r. składników majątku Spółki wchodzących w skład masy upadłości wspólnicy Spółki mają obowiązek obliczyć i wpłacić zaliczkę na podatek dochodowy z tytułu osiągnięcia dochodów powstałych w wyniku tej sprzedaży, czy też obowiązek ten ciąży na syndyku masy upadłości?

Pani stanowisko w sprawie

Wspólnicy Spółki nie mają obowiązku obliczyć i wpłacić zaliczki na podatek dochodowy z tytułu osiągnięcia dochodów powstałych w wyniku tej sprzedaży. Obowiązek ten ciąży na syndyku masy upadłości.

Zgodnie z art. 44 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych , podatnicy są zobowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. Z racji na transparentność podatkową spółki jawnej, podatnikami podatku dochodowego są w przypadku takiego podmiotu jego wspólnicy. Jednak w przypadku ogłoszenia upadłości spółki jawnej to syndyk przejmuje zarząd nad jej majątkiem i jako jedyny ma faktyczną możliwość i prawny obowiązek uiszczania wspomnianych zaliczek na podatek dochodowy. Powinno to dotyczyć oczywiście tylko tej proporcji ryczałtu/podatku, która wynika z czynności Syndyka.

Wniosek ten jest powszechnie podzielany w interpretacjach podatkowych wydanych w oparciu o Ordynację Podatkową. W tym kontekście przykładowo wskazuje Pani na następujące interpretacje indywidualne:

1.Interpretacja indywidualna z dnia 2 sierpnia 2022 r., sygnatura 0114-KDIP2-2.4011.576.2022.1.AP;

2.Interpretacja indywidualna z dnia 1 września 2022 r., sygnatura 0113-KDIPT2-1.4011.476.2022.2.MGR;

3.Interpretacja indywidualna z dnia 5 lipca 2022r., sygnatura 0113-KDIPT2-3.4011.310.2022.2.AK;

4.Interpretacja indywidualna z dnia 26 stycznia 2016 r., sygnatura ITPB/4511-293/15-4/PM.

Wskazała Pani również na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 18 września 2014r. I SA/Kr 1097/14, zgodnie z którym: „1. Obowiązek realizacji wszystkich obowiązków podatkowych przez wspólnika upadłej spółki (w tym przede wszystkim zapłata podatku), pomimo ogłoszenia upadłości wobec podmiotu, w związku z którego funkcjonowaniem lub w związku ze sprzedażą majątku którego podatnik rozpoznałby przychód, oznaczałby de facto opodatkowanie przychodu dla wspólnika hipotecznego, co przeczy istocie opodatkowania w podatkach dochodowych. Podatki dochodowe należne od wspólników upadłej spółki, z uwagi na fakt, że sama spółka jawna nie jest podatnikiem tego podatku winny zostać opłacone w ramach kosztów postępowania upadłościowego. Wszelkie koszty tego postępowania mają charakter wierzytelności, a zatem należności powstałych w stosunku do masy upadłości i w związku z tym, winny zostać pokryte z masy upadłości. Należności z tytułu podatków, wymienione w przepisach regulujących kwestie zaspokajania należności z masy upadłości, tak jak i inne wierzytelności wymienione w tych przepisach muszą być bowiem poddane reżimowi przepisów upadłościowych, z wyłączeniem przepisów prawa podatkowego i to bez wyjątku. 2. Skoro ustawodawca w art. 230 ust. 1 in fine ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm.) do kosztów postępowania upadłościowego zaliczył także wydatki niezbędne do osiągnięcia celu postępowania (w poprzednio obowiązującym stanie prawnym do wydatków zarządu i likwidacji masy upadłości), którymi są m.in. podatki i daniny powstałe w okresie po ogłoszeniu upadłości, to logicznym jest, że ogłoszenie upadłości nie powoduje wygaśnięcia ustawowego obowiązku ich regulacji, wynikającego z przepisów prawa materialnego. Zgodnie z powyższym, ogłoszenie upadłości nie wywołuje żadnych zmian w zakresie transparentności podatkowej spółki jawnej na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w związku z tym, że podatnikiem z tytułu podatku dochodowego jest wspólnik tej spółki, sposób kwalifikacji należnych od wspólnika i powstałych w efekcie czynności likwidacji masy upadłości podatków jako kosztów postępowania upadłościowego, jak i kolejność zaspokajania ich z masy upadłości powinny znaleźć tu zastosowanie.”

Podniosła Pani także kwestie zdroworozsądkowe. Skoro to Syndyk podejmuje czynności rodzące skutki prawne i uzyskuje w całości owoce tych czynności, nie do pogodzenia ze zdrowym rozsądkiem oraz zaufaniem Pani do prawa byłby stan, że nie dość, że jest Pani zaskakiwana powstaniem pewnych zobowiązań podatkowych z racji na niezależne od Pani działania osób trzecich, to jeszcze miałaby Pani finansować koszty związane z tymi czynnościami.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 156 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1520 ze zm.):

Stosownie do art. 75 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Natomiast jak stanowi art. 62 ustawy Prawo upadłościowe:

W świetle art. 57 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

W myśl art. 160 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Przepis art. 173 ustawy Prawo upadłościowe stanowi, że:

Syndyk sprawujący zarząd nad majątkiem upadłego, w celu jego likwidacji przez sprzedaż składników majątku, dokonuje szeregu czynności prawnych i faktycznych, które powodują powstanie określonych zobowiązań.

Zgodnie z art. 230 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Z kolei stosownie do art. 230 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe:

Odnosząc powyższe na grunt obowiązków określonych przez przepisy materialnego prawa podatkowego, wskazuję, że zgodnie z art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

W myśl art. 44 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z kolei zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „podatnik”, należy posiłkować się definicją zawartą w art. 7 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383), w myśl którego:

Z przepisów tych wynika, że na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnikami tego podatku są osoby fizyczne, tj. w niniejszej sprawie wspólnicy spółki jawnej.

Zatem mając na uwadze treść powołanych przepisów stwierdzam, że mimo tego, że zarząd nad majątkiem upadłego w toku postępowania upadłościowego sprawuje syndyk, to podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych są wspólnicy spółki jawnej, a nie syndyk.

Zatem upadły z mocy prawa traci zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego, jednak ta okoliczność nie pozbawia upadłego statusu podatnika, do którego stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących ustaw podatkowych. We wszelkich postępowaniach stroną w znaczeniu materialnym pozostaje upadły – to on jest podmiotem praw i obowiązków, natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach, jest on stroną w znaczeniu formalnym. W zakresie prawnopodatkowym działanie syndyka należy potraktować, jako działanie przez pełnomocnika z wszystkimi prawnymi tego stanu rzeczy konsekwencjami.

Podmiotowość prawnopodatkowa w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu działalności gospodarczej po ogłoszeniu upadłości nie ustaje, a syndyk masy upadłości jest osobą odpowiedzialną w czasie trwania postępowania upadłościowego za realizację obowiązków podatnika i płatnika.

Zatem w sytuacji, gdy syndyk w toku likwidacji masy upadłości uzyska dochód do opodatkowania, jako zarządzający majątkiem masy upadłości, zobligowany jest do obliczenia zaliczki na podatek dochodowy. Ma on również obowiązek niezwłocznego regulowania należności podatkowych z tego tytułu, z tym, że obowiązek ten aktualizuje się jedynie wtedy, gdy syndyk posiada środki potrzebne do zapłaty podatku.

Wobec tego syndyk, jako zarządzający majątkiem masy upadłości i jednocześnie osoba dysponująca środkami finansowymi uzyskanymi w toku postępowania upadłościowego ze sprzedaży majątku spółki jawnej, jest zobowiązany obliczyć i odprowadzić zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zatem, w związku ze zbyciem przez syndyka w 2021 r. i 2022 r. składników majątku Spółki wchodzących w skład masy upadłości, Pani – jako wspólnik Spółki nie ma obowiązku obliczenia i wpłaty zaliczki na podatek dochodowy z tytułu osiągnięcia dochodów powstałych w wyniku tej sprzedaży.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo, wskazać należy, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, a zatem mając na uwadze powyższe interpretacja indywidualna skierowana jest wyłącznie do Pani i skutki prawne wywołuje tylko w stosunku do Pani, nie dotyczy zaś pozostałych wspólników spółki jawnej.

Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pani stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).

W odniesieniu do powołanych przez Panią interpretacji stwierdzam, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego tę interpretację.

Ponadto powołane w treści wniosku orzeczenie sądu administracyjnego nie może wpłynąć na ocenę prawidłowości tej kwestii. Nie negując tego orzeczenia, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego stwierdzam, że teza badanego rozstrzygnięcia nie ma zastosowania w tym postępowaniu.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).