Interpretacja indywidualna z dnia 26 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.228.2023.3.KP

Sprzedaż nieruchomości nastąpi po upływie pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie będzie stanowiło źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych przedstawionego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych - jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 marca 2023 r. wpłynął do tutejszego organu Pani wniosek z 9 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 maja 2023 r. (wpływ – 22 maja 2023 r.) oraz pismem z 14 czerwca 2023 r. (wpływ – 20 czerwca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego zawarty we wniosku oraz uzupełnieniach

Pani mąż A. B. nabył w 1972 roku działkę przy ul. E. 1. Drugą działkę przy ul. E. 1 otrzymał – najpierw połowę w darowiźnie, wspólnie w częściach po 1/2 ze swoją matką D.C., a drugą połowę odziedziczył po śmierci swojej matki C. D. w 1999 roku.

Z mężem A.B. wzięła Pani ślub w 1977 roku. W małżeństwie przez cały czas była wspólnota majątkowa. Obie działki były Państwa wspólną własnością, obie działki były zabudowane domem jednorodzinnym, stojącym na obu działkach. Budynek był mieszkalny, obie działki były wykupione z użytkowania wieczystego przed 2007 rokiem.

W dniu 24 czerwca 2016 r. została podpisana w formie aktu notarialnego umowa majątkowa dotycząca działek i budynku mieszkalnego – w wyniku tej umowy Pani nazwisko zostało ujęte w księdze wieczystej. I taki był cel tej umowy, gdyż widniejąc w księdze wieczystej mogła Pani załatwiać sprawy urzędowe za męża. Umowa nie spowodowała wniesienia nieruchomości do majątku wspólnego, gdyż one już stanowiły majątek wspólny.

25 marca 2021 r. zmarł Pani mąż A. B.. W skład masy spadkowej [wchodziły – dopisek organu] opisane wyżej nieruchomości. Całość masy spadkowej przypadła Pani zgodnie z postanowieniami testamentu. Ponadto, pozostałe osoby uprawnione do dziedziczenia odrzuciły spadek. Zbycie nieruchomości nastąpiło 14 marca 2022 r. i nie było wykonane w ramach działalności gospodarczej.

W uzupełnieniu wniosku z 14 czerwca 2023 r. wyjaśniła Pani, że:

1.Pani mąż A. B. wraz ze swoją matką D.C. otrzymali działkę przy ul. E. 1 w darowiźnie, po 1/2 każde z nich w roku 1972. W 2001 roku Sąd Rejonowy w (...) wydał wyrok (syg. Akt III (...)), że A. B. nabywa w całości spadek po zmarłej D.C..

2.Kiedy Pani mąż kupował działkę przy ul. E. 1 nie była zabudowana żadnym budynkiem. Również w przypadku darowizny działki przy ul. E. 1, działka nie była zabudowana. W akcie notarialnym dotyczącej działki przy ul. E. 1 jest napisane, że budowa miała się rozpocząć w przeciągu 6 miesięcy od zawarcia umowy na oddanie terenu państwowego w wieczyste użytkowanie, które nastąpiło w dniu 11 stycznia 1972 roku. Także budowa budynku mieszkalnego ruszyła w roku 1973. W momencie wykupu działek z użytkowania wieczystego na własność były zabudowane budynkiem mieszkalnym oraz garażem. Działka przy ul. E. 1 o powierzchni 331 m2 zabudowana budynkiem o powierzchni całkowitej 164m2, została wykupiona w 2007 roku. Natomiast działka przy ul. E. 1 o powierzchni 213 m2 zabudowana garażem o pow. 35 m2, została wykupiona w 1999 roku. I takie dane były podane do urzędu miasta odnośnie wielkości działek i budynków na nich umiejscowionych.

3.Umowa majątkowa dotyczyła obu nieruchomości. Nie ma podziału ułamkowego. Jest ogólne stwierdzenie w akcie notarialnym, że oboje z mężem wspólnie posiadamy obie nieruchomości.

4.Wyjaśnia Pani, że na podstawie zawartej umowy majątkowej z 24 czerwca 2016 roku, wyżej wymienione nieruchomości, będące w majątku odrębnym Pani męża, zostały włączone do majątku wspólnego małżonków.

Pytanie

Czy sprzedaż nieruchomości opisanej we wniosku stanowi źródło przychodów i rodzi obowiązki podatnika w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, sprzedaż nieruchomości opisanych we wniosku może skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania z uwagi na upływ 5 letniego okresu od nabycia i nie wymaga złożenia deklaracji podatkowej PIT-39.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są: odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

‒jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W myśl powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej – stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5, który stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Stosownie do treści art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Tym samym od dnia 1 stycznia 2019 r. pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytych w drodze spadku, liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował, a nie tak jak w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r. – od końca roku, w którym został otwarty spadek (w którym zmarł spadkodawca). Zmiana obejmuje zatem wszystkich, którzy dokonają zbycia nieruchomości po dniu 31 grudnia 2018 r. – bez względu na datę odziedziczenia nieruchomości.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że Pani mąż w 1972 roku nabył działkę przy ul. E. 1. Drugą działkę przy ul. E. 1 otrzymał – najpierw połowę w darowiźnie w 1972 r., a drugą połowę odziedziczył po śmierci swojej matki w 1999 roku. Z mężem wzięła Pani ślub w 1977 roku. W małżeństwie przez cały czas była wspólnota majątkowa. Obie działki były zabudowane budynkiem mieszkalnym - domem jednorodzinnym, stojącym na obu działkach. Obie działki były wykupione z użytkowania wieczystego: działka przy ul. E. 1 została wykupiona w 2007 roku, natomiast działka przy ul. E. 1 została wykupiona 1999 roku. W momencie wykupu działek z użytkowania wieczystego na własność były zabudowane budynkiem mieszkalnym oraz garażem. 24 czerwca 2016 r. została podpisana w formie aktu notarialnego umowa majątkowa dotycząca działek i budynku mieszkalnego – w wyniku tej umowy wyżej wymienione nieruchomości, będące w majątku odrębnym Pani męża, zostały włączone do majątku wspólnego małżonków. 25 marca 2021 zmarł Pani mąż. W skład masy spadkowej wchodziły opisane wyżej nieruchomości. Całość masy spadkowej przypadła Pani zgodnie z postanowieniami testamentu. Pozostałe osoby uprawnione do dziedziczenia odrzuciły spadek. 14 marca 2022 r. dokonała Pani zbycia nieruchomości. Zbycie nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje kwestii własności nieruchomości oraz prawa wieczystego użytkowania gruntu w związku z czym należy odnieść się do przepisów prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 232 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym, i osobom prawnym.

W przypadku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym będącym dotychczasowymi użytkownikami wieczystymi, w prawo własności, za datę nabycia nieruchomości, od której upływa pięcioletni termin określony w przywołanym art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie można uznać momentu przekształcenia prawa wieczystego użytkowania w prawo własności na podstawie aktu administracyjnego, jakim jest decyzja administracyjna. Jest to bowiem tylko zmiana formy prawnej faktycznego prawa do nieruchomości. Natomiast nabycie prawa do nieruchomości następuje w chwili zawarcia umowy o ustanowieniu (nabyciu) prawa wieczystego użytkowania. Wobec powyższego, ww. przekształcenie nie jest zdarzeniem prawnopodatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwestie związane z dziedziczeniem regulują przepisy ustawy Kodeksu cywilnego.

Stosownie do art. 155 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Natomiast jeżeli spadkodawca również nabył nieruchomość w drodze spadku, moment nabycia tej nieruchomości, dla celów stosowania art. 10 ust. 5 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przyjąć należy zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, tj. w chwili śmierci jego spadkodawcy/spadkodawców.

Jak wynika z art. 922 § 1 powołanego Kodeksu:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Według art. 924 omawianego Kodeksu:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Z kolei art. 925 cytowanego Kodeksu stanowi, że:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Stosownie do art. 1025 § 1 ww. Kodeksu:

Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Zważywszy na powołane powyżej przepisy wskazać należy, że opisane we wniosku nieruchomości odziedziczyła Pani po zmarłym mężu, który nieruchomość przy ul. E. 1 nabył w 1972 r., natomiast połowę (1/2 udziału) nieruchomości przy ul. E. 1 nabył w 1972 r. na podstawie umowy darowizny, natomiast drugą połowę (1/2 udziału) nabył w spadku po zmarłej w 1999 r. mamie.

Dla rozstrzygnięcia omawianej sprawy istotne jest również ustalenie, czy włączenie nieruchomości stanowiących majątek osobisty Pani męża do majątku wspólnego małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową stanowi ich nabycie przez Panią w rozumieniu ww. przepisu.

W związku z powyższym należy wyjaśnić, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1359 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Stosownie do art. 33 ww. Kodeksu:

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi:

1)przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2)przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

(…).

W myśl art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa).

Na podstawie powyższego przepisu małżonkowie – poprzez zawarcie stosownej umowy (np. rozszerzającej lub ograniczającej wspólność ustawową bądź ustanawiającej rozdzielność majątkową) – mogą ustanawiać ustrój majątkowy w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy takie w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny.

W tym miejscu należy wskazać na jednolicie ukształtowaną linię orzeczniczą, zgodnie z którą włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości lub praw majątkowych stanowiących majątek odrębny jednego małżonka na zasadach i w sposób określony przez ustawę Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie jest nabyciem tej nieruchomości lub prawa majątkowego przez drugiego małżonka w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka, nie jest nabyciem tej nieruchomości przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że za datę nabycia przez Panią nieruchomości, które stanowiły wcześniej majątek osobisty Pani męża należy przyjąć dzień, w którym małżonek nabył te nieruchomości do majątku osobistego.

W konsekwencji dokonana 14 marca 2022 r. sprzedaż opisanych we wniosku nieruchomości, włączonych do majątku wspólnego małżonków w wyniku zawartej z mężem umowy majątkowej małżeńskiej rozszerzającej wspólność ustawową, nabytych przez Pani męża odpowiednio w 1972 r. oraz w 1999 roku, nie stanowi dla Pani źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż sprzedaż nastąpiła po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości przez Pani męża.

Podsumowując nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży opisanych we wniosku nieruchomości i złożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-39.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm., dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1 PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).