Interpretacja indywidualna z dnia 14 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4014.4.2023.4.DR

W zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy cash poolingu.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 stycznia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy cash poolingu. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 marca 2023 r. (wpływ 10 marca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

X S.A. („Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest spółką akcyjną z siedzibą w Polsce i polskim rezydentem podatkowym.

Wnioskodawca wraz z podmiotami powiązanymi („Uczestnicy”) i niepowiązanym bankiem z siedzibą w Polsce („Bank”) zamierza zawrzeć umowę („Umowa") polegającą na uczestnictwie w grupowym systemie zarządzania płynnością finansową („Cash Pooling”).

Cash Pooling jest usługą należącą do zakresu usług bankowych. Polega na umożliwieniu przez banki grupom kapitałowym bardziej efektywnego zarządzania środkami pieniężnymi i limitami zadłużenia oraz korzystania przez poszczególne spółki z grupy kapitałowej ze wspólnej płynności finansowej. Na podstawie Umowy Bank będzie świadczył na rzecz Wnioskodawcy oraz pozostałych Uczestników usługę Cash Poolingu.

Wśród Uczestników będą znajdować się podmioty powiązane z Wnioskodawcą z siedzibą w Polsce lub za granicą. Wśród zagranicznych uczestników Cash Poolingu znajdą się:

- A GmbH Co. KG z siedzibą w Niemczech (…), legitymujący się następującym numerem dla celów identyfikacji podatkowej w Niemczech: (…),

- B GmbH z siedzibą w Niemczech (…), legitymujący się następującym numerem dla celów identyfikacji podatkowej w Niemczech: (…),

- C GmbH z siedzibą w Niemczech (…), legitymujący się następującym numerem dla celów identyfikacji podatkowej w Niemczech: (…),

- D SL z siedzibą w Hiszpanii (…), legitymujący się następującym numerem dla celów podatkowych w Hiszpanii: (…).

Nie jest wykluczone, że do Cash Poolingu, już po jego uruchomieniu, dołączać będą inne podmioty powiązane z Wnioskodawcą, z siedzibą w Polsce lub za granicą.

W ramach Cash Poolingu, jeden z Uczestników pełnić będzie rolę Agenta („Agent”). Agent reprezentuje pozostałych Uczestników wobec Banku. Rachunek Agenta, na którym dochodzi do konsolidacji sald Uczestników jest wyodrębnionym rachunkiem rozliczeniowym. Rolę Agenta pełnić będzie podmiot inny niż Wnioskodawca.

Agent będzie się zajmować jedynie czynnościami formalno-technicznymi, które służyć będą Bankowi do wykonania usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową (Cash Pooling). Obejmować to będzie przykładowo następujące czynności:

- bieżący kontakt z Bankiem w zakresie realizacji przez niego usługi Cash Poolingu;

- negocjowanie z Bankiem wysokości opłat i kosztów związanych z Umową;

- ustalenie z Bankiem wysokości oprocentowania oraz innych parametrów rozliczeń, które Bank będzie stosował odpowiednio w przypadku dodatnich i ujemnych sald na wszystkich rachunkach;

- ustalenie z Bankiem treści Umowy;

- zmiany treści zleceń lub załączników do Umowy;

- ustalenie z Bankiem wysokości ewentualnych limitów transakcyjnych (w razie ich wprowadzenia).

Specyfika Cash Poolingu wymaga, aby jeden z uczestników, a nie wszyscy z osobna, koordynował opisane wyżej czynności. Ugruntowaną praktyką jest, że czynności takie koordynuje Agent, a nie Uczestnicy (w tym Wnioskodawca). Konieczność odrębnego koordynowania wskazanych czynności przez Bank z każdym Uczestnikiem z osobna byłaby bowiem nieefektywna i mogłaby prowadzić do utrudnienia lub nawet uniemożliwienia świadczenia usługi Cash Poolingu przez Bank. Czynności Agenta w relacji z innymi Uczestnikami (m.in. z Wnioskodawcą) i Bankiem ograniczą się jedynie do czynności formalno-technicznych.

Podmiotem odpowiedzialnym za funkcjonowanie Cash Poolingu tj. w szczególności za obsługę i utrzymanie rachunków, jak również techniczną realizację przepływów pomiędzy rachunkami będzie wyłącznie Bank. To Bank będzie wykonywał szereg czynności składających się na usługę w postaci zarządzania płynnością finansową (Cash Pooling).

Agent będzie stroną Umowy tak jak pozostali Uczestnicy (w tym Wnioskodawca) – będzie to umowa wielostronna, zawarta między Uczestnikami (w tym Spółką) a Bankiem. Uczestnicy, w tym Wnioskodawca, nie będą zawierać osobnych umów z Agentem.

Umowa Cash Poolingu nie przewiduje wynagrodzenia dla Agenta za pełnienie swojej roli. Zgodnie z Umową, wynagrodzenie otrzymywać będzie wyłącznie Bank, w postaci odsetek od sald ujemnych na Rachunku Agenta (na tzw. rachunku Cash Pool mastera), o ile saldo na tym rachunku będzie ujemne.

W związku z Cash Poolingiem, Bank będzie prowadzić na rzecz Wnioskodawcy oraz pozostałych Uczestników dwa rodzaje rachunków bieżących, które pełnić będą inne funkcje:

- rachunki prowadzone otwarte w Banku dla każdego Uczestnika („Rachunek Uczestnika”),

- rachunki wykorzystywane dla celów konsolidowania sald Rachunków Uczestników na koniec każdego dnia roboczego, prowadzone przez Bank dla Agenta, obejmujące także rachunek Cash Pool mastera („Rachunek Agenta”).

Rachunki Uczestników i Rachunek Agenta będą mogły być prowadzone w polskiej walucie (PLN) jak i walutach zagranicznych, np. euro (EUR).

Oznacza to, że Wnioskodawca będzie posiadał tylko jeden rodzaj rachunku związanego z Cash Poolingiem, tj. Rachunek Uczestnika.

Umowa przewiduje tzw. rzeczywisty Cash Pooling polegający na faktycznym przelewaniu środków między Rachunkami Uczestników. Konsekwentnie, ewentualne odsetki należne z uwagi na pokrycie zadłużenia Uczestnika A poprzez środki z Rachunku Uczestnika B będą fizycznie przekazywane Uczestnikowi B.

Zgodnie z Umową, rozliczenia dokonywane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Cashpoolingu (w tym Wnioskodawcą) w ramach Cash Poolingu oparte będą na konwersji długu (art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego) skutkującej subrogacją z art. 518 Kodeksu cywilnego, tj. wstąpieniem w miejsce zaspokojonego wierzyciela (subrogacja). Oznacza to, że Agent spłacać będzie wierzytelności przysługujące Bankowi wobec każdego z Uczestników, których Rachunek wykazuje saldo ujemne według stanu na koniec każdego dnia roboczego i według ich wartości nominalnej. Każdy Uczestnik wyraża zgodę na spłatę Wierzytelności przez Agenta bez konieczności zawarcia odrębnej umowy/porozumienia. W wyniku takiej spłaty Wierzytelności Agent wstępuje w prawa zaspokojonego wierzyciela (tj. Banku; czyli następuje wskazana powyżej subrogacja).

Cash-Pooling zakłada konsolidowanie (tj. zerowanie) sald na prowadzonych przez Bank Rachunkach Uczestników z wykorzystaniem Rachunku Agenta. Konsolidowanie sald Uczestników dokonywane będzie na koniec każdego dnia roboczego. Po dokonanej konsolidacji salda będą powracać następnego dnia na Rachunki Uczestników.

Konsolidacja, z wykorzystaniem ww. mechanizmu subrogacji, odbywać się będzie w następujący sposób:

- w odniesieniu do Rachunków Uczestników mających saldo ujemne – Bank przenosi na Rachunek Agenta wierzytelności Banku wobec każdego z Uczestników, którego Rachunek wykazuje saldo ujemne; wierzytelnością jest należność Banku wobec Uczestnika w kwocie salda ujemnego na Rachunku Uczestnika; przeniesienie wierzytelności następuje za zapłatą przez Agenta na rzecz Banku wartości nominalnej wierzytelności (wartość salda ujemnego), co odbywa się poprzez obciążenie przez Bank Rachunku Agenta,

- w odniesieniu do Rachunków Uczestników mających saldo dodatnie – Agent przejmuje od Banku jego zobowiązanie wobec każdego z Uczestników, których Rachunek wykazuje saldo dodatnie; zobowiązaniem jest zobowiązanie Banku wobec Uczestnika w kwocie salda dodatniego na Rachunku Uczestnika; przejęcie zobowiązania Banku następuje za zapłatą przez Bank na rzecz Agenta wartości nominalnej Zobowiązania (wartość salda dodatniego), co odbywa się poprzez uznanie przez Bank Rachunku Agenta.

Od salda na Rachunku Agenta po dokonanej dziennej konsolidacji sald Uczestników, Bank nalicza/pobiera odsetki w wysokości ustalonej w Umowie. Rozliczenie salda na Rachunku Agenta z Bankiem przedstawiać się będzie w następujący sposób:

- w przypadku, w którym po dokonaniu przeniesienia wierzytelności na Agenta oraz przejęcia zobowiązań przez Agenta na Rachunku Agenta występuje saldo dodatnie, Bank nalicza odsetki od kwoty stanowiącej dodatnie saldo na koniec danego dnia roboczego w wysokości ustalonej w umowie dotyczącej prowadzenia Rachunku Agenta,

- w przypadku, w którym po dokonaniu przeniesienia wierzytelności na Agenta oraz przejęcia zobowiązań przez Agenta na Rachunku Agenta występuje saldo ujemne, Bank pobiera odsetki od kwoty stanowiącej ujemne saldo na koniec danego dnia zgodnie z warunkami określonymi w odrębnych regulaminach Banku lub odrębnych umowach zawartych z Bankiem.

Rozliczenia odsetek pomiędzy Agentem a pozostałymi Uczestnikami (w tym Wnioskodawcą) przedstawiać się będą w następujący sposób:

- w przypadku każdego Uczestnika, za każdy dzień, kiedy łączna kwota przeniesionych na Agenta wierzytelności będzie większa niż łączna kwota przeniesionych zobowiązań, Bank obciąży Rachunek Uczestnika i uzna Rachunek Agenta kwotą ustaloną według wzoru przewidzianego w Umowie,

- za każdy dzień, kiedy łączna kwota przeniesionych na Agenta wierzytelności będzie mniejsza niż łączna kwota przeniesionych zobowiązań, Bank uzna Rachunek Uczestnika i obciąży Rachunek Agenta kwotą ustaloną według wzoru przewidzianego w Umowie.

W opisanym systemie odsetki będą naliczane na bazie dziennej, natomiast ich płatność przez/do poszczególnych Uczestników, w tym Wnioskodawcy będzie dokonywana jednorazowo do umówionego między stronami dnia roboczego po zakończeniu okresu rozliczeniowego. Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom kalkulowana będzie przez Bank. Jednocześnie bank, na bazie dziennej, naliczał będzie debetowe/kredytowe odsetki od salda występującego na Rachunkach Uczestników. Poza tym, Bank może obciążyć Rachunek Agenta kwotą odsetek należnych Bankowi z tytułu kredytu na tym Rachunku.

Dodatkowo w ramach Cash Poolingu, na podstawie Umowy, Bank będzie świadczyć Usługę Salda Netto („Usługa Salda Netto”). Usługa Salda Netto polegać będzie na zarządzaniu saldami netto dla Uczestników (w tym Wnioskodawcy), na podstawie której Bank umożliwiać będzie Uczestnikom i Agentowi dokonywanie transakcji do wysokości sumy dostępnych na Rachunkach Uczestników środków, które objęte zostały Usługą Salda Netto (dla środków objętych Usługą Salda Netto mogą być wprowadzone limity transakcyjne).

Pytanie (oznaczone we wniosku nr 2)

Czy w świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy o PCC, czynności realizowane w ramach usługi Cash Poolingu na podstawie zawartej z Bankiem Umowy oraz zawarcie samej Umowy będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, w świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy o PCC, czynności realizowane w ramach usługi Cash Poolingu na podstawie zawartej z Bankiem Umowy oraz zawarcie samej Umowy nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c) umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

d) umowy dożywocia,

e) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

 f) ustanowienie hipoteki,

g) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

h) umowy depozytu nieprawidłowego,

 i) umowy spółki.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o PCC opodatkowaniu podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, że katalog czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest zamknięty. W związku z tym, w przypadku, gdy dana umowa nie została zawarta w ww. katalogu należy uznać, że nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zwrócić przy tym należy uwagę, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie kreuje własnych kategorii pojęciowych do celów opodatkowania, ale używa terminów identycznych z tymi stosowanymi przez ustawodawcę w Kodeksie cywilnym i Kodeksie spółek handlowych. Ustawa podatkowa bez ingerencji własnych, w tym bez modyfikacji, przejmuje więc pojęcia prawa prywatnego (z wyjątkiem stworzonej w ustawie definicji umowy spółki oraz jej zmiany).

Charakterystyka poszczególnych umów, o których mowa w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych, powinna być więc ustalana zasadniczo w oparciu o regulacje prawa cywilnego oraz handlowego. Przy tym, o opodatkowaniu lub jego braku nie przesądza nazwa nadana umowie, ale występowanie elementów przedmiotowo istotnych charakterystycznych dla danej czynności prawnej, tj. tzw. essentialia negotii.

Wykładnia cytowanego przepisu art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy o PCC powinna mieć charakter wykładni ścisłej. Należy więc uznać, że ustawą zostały objęte tylko i wyłącznie wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy o PCC umowy nazwane (lub ich zmiany prowadzące do tożsamych skutków materialnoprawnych), których essentialia negotii zostały uregulowane w przepisach prawa cywilnego lub prawa spółek handlowych.

Tym samym uznać należy, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie dotyczy umów nienazwanych, tj. takich które nie wyraźny w katalogu ustawowym, nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem. Lista czynności podlegających podatkowi od czynności cywilnoprawnych ma charakter zamknięty, a więc nie może być interpretowana rozszerzająco. Treść nazwanych czynności cywilnoprawnych wymienionych wyraźnie w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych należy ustalać w odniesieniu do postanowień kodeksu cywilnego regulujących poszczególne zagadnienia. Zamknięty charakter katalogu czynności prawnych obciążonych omawianym podatkiem wyklucza jakąkolwiek możliwość opodatkowania umów nieznajdujących swojego dokładnego odpowiednika wśród tych wymienionych w powoływanym art. 1 ust. 1 Ustawy o PCC nawet gdyby faktycznie łączyły one w sobie pewne elementy kilku umów nazwanych, podlegających podatkowi (wyrok NSA z dnia 2 sierpnia 2013 r. sygn. akt II FSK 2365/11).

Umowa Cash Poolingu jest tzw. umową nienazwaną, która nie została uregulowana w Kodeksie cywilnym odrębnymi przepisami odnoszącymi się do tego typu umowy.

Umowa cash poolingu w swojej konstrukcji potencjalnie może zostać uznana za najbardziej zbliżoną do umowy pożyczki wymienionej w katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Pomimo pewnych cech charakterystycznych (elementy kredytowania jednych podmiotów przez drugie), umowy Cash Poolingu nie można jednak tym traktować jako umowy pożyczki.

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym, celem usługi Cash Poolingu świadczonej przez Bank jest zwiększenie efektywności krótkoterminowego zarządzania środkami pieniężnymi firm należących do jednej grupy kapitałowej, ale będących oddzielnymi podmiotami prawnymi. Zastosowanie Cash Poolingu umożliwia zarządzanie wspólną płynnością na poziomie grupy kapitałowej.

Za pomocą Cash Poolingu można skompensować niedobory środków Uczestników, u których wystąpią, nadwyżkami pozostałych oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków. To oznacza, że w strukturze Cash Poolingu występują co najmniej trzy podmioty:

1. podmiot posiadający nadwyżkę środków pieniężnych,

2. podmiot posiadający niedobór środków pieniężnych,

3. bank świadczący usługę kompleksowego zarządzania środkami pieniężnymi.

Z tytułu uczestnictwa w transakcjach w ramach Cash Poolingu dla wszystkich podmiotów powstają pewne prawa i obowiązki. Natomiast nie dochodzi do zawarcia umowy pożyczki, gdyż brak jest zobowiązania któregokolwiek z podmiotów do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. W strukturze Cash Poolingu podmiot posiadający nadwyżkę środków pieniężnych nie wie czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości oraz przez który podmiot uczestniczący w strukturze. Również podmiot posiadający niedobór środków pieniężnych nie wie, środkami którego podmiotu uczestniczącego w strukturze jego niedobory zostaną pokryte. W związku z tym, nie jest skonkretyzowany drugi podmiot transakcji, a także przedmiot transakcji, ponieważ źródłem pokrycia niedoborów jest co do zasady rachunek zbiorczy uczestników struktury Cash Poolingu gdzie gromadzone są nadwyżki wszystkich posiadających je podmiotów lub też rachunek podmiotu posiadającego nadwyżkę środków pieniężnych.

Umowa Cash Poolingu nie realizuje również ekonomicznego celu pożyczki, którym jest korzystanie przez ściśle określony czas z cudzego kapitału, w ściśle określonej wysokości.

Przedstawiony we wniosku schemat Cash Poolingu jako sposobu zarządzania środkami pieniężnymi Uczestników zawiera w sobie pewne elementy kredytowania jednych podmiotów przez inne. Niemniej jednak, nie sposób uznać, że wyczerpuje on wszystkie elementy przedmiotowo istotne dla umowy pożyczki.

Zarówno zawarcia Umowy, jak i czynności wykonywanych w jej ramach nie można uznać jako umowy pożyczki.

W konsekwencji, zarówno zawarcie Umowy, jak i czynności wykonywane w jej ramach nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako umowa pożyczki.

Umowa Cash Poolingu w swej konstrukcji nie może zostać uznana także za zbliżoną do umowy depozytu nieprawidłowego.

Zgodnie z art. 845 Kodeksu cywilnego jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

W przypadku Cash Poolingu, nie dochodzi jednak do przechowywania środków pieniężnych. Umowa Cash Poolingu (zarządzania płynnością finansową) jest bowiem umową o świadczenie usług finansowych oferowaną przez banki. Usługa ta jest przeznaczona do efektywnego zarządzania środkami finansowymi podmiotów gospodarczych. Głównym celem umowy o zarządzanie płynnością finansową jest optymalizacja zarządzania stanem środków pieniężnych na wielu rachunkach bankowych należących do jednej grupy kapitałowej. Ogólnie usługa świadczona na rzecz Spółki i pozostałych Uczestników, polega na koncentrowaniu środków z Rachunków Uczestników na Rachunku Agenta i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali oraz różnicy pomiędzy oprocentowaniem kredytów i depozytów na rynku bankowym. Mając na uwadze powyższe, umowa Cash Poolingu nie wyczerpuje znamion instytucji depozytu nieprawidłowego.

W konsekwencji, zawarcie Umowy, jak i czynności wykonywanych w jej ramach nie można uznać jako umowy depozytu nieprawidłowego, więc nie będą one podlegać na tej podstawie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Także subrogacja, tj. wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela, będąca elementem struktury Usługi Cash Poolingu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 518 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty: jeżeli płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi.

Celem dokonania subrogacji przez uczestników Cash Poolingu jest przeniesienie pierwotnego zobowiązania wobec Banku Uczestnika posiadającego niedobory środków pieniężnych do podmiotu spłacającego te niedobory, który wstępuje w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku. W konsekwencji przeprowadzenia tych operacji przez Bank, Uczestnik spłacający drugiego Uczestnika Cash Poolingu uzyskuje krótkoterminową należność wobec tego podmiotu (Uczestnika spłacanego), a Uczestnik, którego zobowiązanie wobec banku zostało spłacone przez innego Uczestnika, zaciąga krótkoterminowe zobowiązanie wobec tego podmiotu.

W efekcie przeprowadzenia tych czynności przez Bank, następuje zmiana dłużnika wobec Banku na podmiot dysponujący wystarczającymi środkami finansowymi na spłatę niedoborów środków pieniężnych innego Uczestnika Cash Poolingu. Należy podkreślić, iż cel ten nie mógłby być osiągnięty w przypadku udzielenia pożyczki Uczestnikowi wykazującemu niedobory środków pieniężnych, gdyż w wyniku takiej czynności zmieniłby się wierzyciel, a nie dłużnik.

W związku z tym, subrogacja dokonana na podstawie art. 518 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego nie powinna stanowić udzielenia pożyczki, a w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Mając na uwadze powyższe, skoro zawarcie umowy Cash Poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności objętej tym katalogiem, to zawarcie Umowy oraz czynności dokonywane na jej podstawie (tj. w szczególności transfery środków pieniężnych na Rachunkach Uczestników oraz transfery odsetek z tytułu niedoborów lub nadwyżek generowanych przez Uczestników) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdyż nie mieszczą się w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem, w ocenie Wnioskodawcy, nie będzie on podatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych tego podatku z tytułu zawarcia Umowy oraz czynności dokonywanych na jej podstawie.

W związku z powyższym, zawarcie Umowy oraz czynności dokonywane na jej podstawie (tj. w szczególności transfery środków pieniężnych na Rachunkach Uczestników) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Powyższe potwierdza jednolita i wieloletnia linia interpretacyjna organów podatkowych, zgodnie, z którą zawarcie umowy cash poolingu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stanowisko takie zajął m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 28 lipca 2022 r. (Znak: 0111-KDIB2-3.4014.307.2022.l.LM), zgodnie z którą:

„W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym – z powyższych przyczyn – czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zatem usługa zarządzania płynnością finansową (umowa cash poolingu), do której Państwo przystąpią oraz świadczone w jej ramach czynności nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.”

Analogiczne stanowisko zaprezentowano przykładowo także w następujących indywidualnych interpretacjach podatkowych:

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 września 2022 r. (Znak: 0111-KDIB2-2.4014.162.2022.2.MZ);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 września 2022 r. (Znak: 0111-KDIB2-3.4014.375.2022.1.LM);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 września 2022 r. (Znak: 0111-KDIB2-3.4014.273.2022.2.JKU);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 sierpnia 2022 r. (Znak: 0114-KDIP4-3.4012.272.2022.4.JJ);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 lipca 2022 r. (Znak: 0111-KDIB2-3.4014.307.2022.1.LM);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 lipca 2022 r. (Znak: 0111-KDIB2-3.4014.281.2022.2.LM);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 czerwca 2022 r. (Znak: ITPP1/443-1185/09/IK);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 grudnia 2021 r. (Znak: 0111-KDIB2-2.4014.230.2021.3.DR);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 lutego 2021 r. (Znak: 0111-KDIB2-2.4014.274.2020.1.DR.);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 sierpnia 2018 r. (Znak: 0111-KDIB2-2.4014.93.2018.2.MZA);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 lipca 2017 r. (Znak: 0111-KDIB4.4014.143.2017.2.MPU);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 15 lutego 2017 r. (Znak: 2461-IBPB.2.1.4514.668.2016.1.BJ);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 grudnia 2016 r. (Znak: 2461-IBPB-2-1.4514.569.2016.1.MD);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 kwietnia 2016 r. (Znak: IBPB-2-1/4514-39/16/PM);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 września 2014 r. (Znak: IPPP3/443-580/14-2/IG);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 25 lutego 2011 r. (Znak: ILPB2/436-260/10-2/MK);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18 lutego 2011 r. (Znak: IPPB2/436-20/11-3/MZ);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 24 grudnia 2010 r. (Znak: ILPB2/436-215/10-2/MK);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 października 2008 r. (Znak: IPPB2/436-293/08-2/MZ);

- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 16 października 2007 r. (Znak: ITPB1/436-12/07/AW).

Konkludując, w świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy o PCC, czynności realizowane w ramach usługi Cash Poolingu na podstawie zawartej z Bankiem Umowy oraz zawarcie samej Umowy nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.