Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka
insert_drive_file

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 31 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.574.2022.2.HW

Ustalenie, czy w związku z przyznaniem „rabatów X” Dystrybutorom w ramach programu „Y” Spółka będzie uprawniona do obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego z tytułu sprzedaży zboża Dystrybutorom.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy w związku z przyznaniem „rabatów X” Dystrybutorom w ramach programu „Y” Spółka będzie uprawniona do obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego z tytułu sprzedaży zboża Dystrybutorom. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 stycznia 2022 r. (wpływ 18 stycznia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT. Zgodnie z załączoną do niniejszego wniosku kopią wyciągu z rejestrów przedsiębiorców, przedmiotem przeważającej działalności Spółki jest hurtowa sprzedaż zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion oraz pasz dla zwierząt.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółka zawiązała umowy ramowe wsparcia sprzedaży materiału siewnego z dystrybutorami (dalej jako: Umowa Wsparcia). Przedmiotem Umowy Wsparcia jest określenie zasad wsparcia przez Spółkę sprzedaży kwalifikowanego materiału siewnego zgodnie z cennikiem Wnioskodawcy, którego dalszą odsprzedażą zajmują się dystrybutorzy działający w oparciu o zawierane umowy sprzedaży materiału siewnego (dalej jako: Umowa Sprzedaży).

Na podstawie Umowie Wsparcia Spółka przyznaje rabat związany z programem „Y” (dalej: rabat X). przysługuje dystrybutorowi X, czyli dystrybutorowi, który w danym okresie w ramach swojej działalności spełniał warunki wskazane w Regulaminie „Y” (dalej: Regulamin X).

Stosownie do Regulaminu X, dystrybutorem X uprawnionym do otrzymania rabatu X jest dystrybutor dokonujący sprzedaży nasion na następujących zasadach:

1.Ze względu na specyfikę i różnice regionalne w uprawie nasion dystrybutor zapewnia klientowi osobę kontaktową o odpowiednich kwalifikacjach oraz umożliwia uzyskanie informacji osobiście;

2.Dystrybutor, w imieniu swoich klientów, przeprowadza doświadczenia polowe odmian w warunkach panujących w regionie, w którym położone są pola uprawne klienta. Na podstawie uzyskanych w ten sposób informacji, dystrybutor proponuje każdemu klientowi optymalne rozwiązanie. Na żądanie klienta, dystrybutor jest zobowiązany do udostępnienia doświadczeń i ich wyników;

3.Dystrybutor organizuje dni pola, a także udostępnia potencjalnym klientom, na wybranym przez siebie obszarze sprzedaży, środki promocyjne i marketingowe w postaci ulotek reklamowych, publikacji wyników badań i informacji technicznych dotyczących konkretnych odmian poza dniami otwartymi;

4.Dystrybutor, po dokonaniu sprzedaży, stanowi dla klienta podmiot właściwy do uzyskania informacji w zakresie zaprawiania nasion, uprawy, nawożenia, ochrony roślin, zarządzania kiszonką, zwiększania plonów i zarządzania reklamacjami oraz składa, na żądanie, wizyty w siedzibie klienta.

Dodatkowo, dystrybutor zgodnie zapisami Regulaminu X jest zobowiązany do stosownego dokumentowania, że spełnił wyżej opisane warunki. Wnioskodawca może zażądać przekazania mu takiej dokumentacji.

Rabat obliczany jest jako procent od wskazanej wartości netto w cenniku Spółki za jednostkę sprzedanego materiału siewnego. Dystrybutor może skorzystać z rabatu przy zamówieniu materiału siewnego od Wnioskodawcy.

W przypadku stwierdzenia po stronie dystrybutora naruszenia Regulaminu X dystrybutor traci prawo do rabatu X z dniem dokonania naruszenia. W takim przypadku Wnioskodawca zgodnie z Umową Wsparcia wystawa zbiorczą fakturę korygującą zwiększającą cenę do wszystkich faktur sprzedaży wystawionych w okresie od dnia naruszenia Regulaminu X do dnia wystawienia faktury korygującej.

Doprecyzowanie oraz uzupełnienie opisu sprawy

1.W odpowiedzi na pytanie: „Na czym polega przyznawany rabat związany z programem „Y”?”, wskazaliście Państwo, że zgodnie z programem „Y” rabat przyznawany jest, gdy dystrybutor spełni określone w nim wymogi. Po spełnieniu warunków Dystrybutor otrzymuje rabat X w wysokości (…) od wskazanej wartości netto w cenniku (…) za jednostkę sprzedanego materiału siewnego. Dystrybutor może skorzystać z rabatu X przy zamówieniu materiału siewnego od Wnioskodawcy. Natomiast w przypadku stwierdzenia naruszenia zasad przyznania rabatu określonych w regulaminie „Y” dystrybutor traci prawo do rabatu z dniem dokonania naruszenia. W takich przypadkach Wnioskodawca wystawia zbiorczą fakturę korygującą zwiększającą cenę faktur sprzedaży”

2.Z kolei na pytanie o treści: „Co to jest program „Y” – na czym polega, i do wykonywania jakich czynności są zobowiązane obie strony (Spółka i dystrybutor) na podstawie postanowień tego programu?” poinformowaliście Państwo, że: „Y” obejmuje tzw. dystrybutorów X, którzy dokonują sprzedaży nasion zgodnie z Regulaminem „Y” (dalej: Regulamin X). Czynności, do których jest zobowiązany dystrybutor zostały określone w Regulaminie X i są to:

1)ze względu na specyfikę i różnice regionalne w uprawie nasion dystrybutor zapewnia klientowi osobę kontaktową o odpowiednich kwalifikacjach oraz umożliwia uzyskanie informacji osobiście;

2)dystrybutor, w imieniu swoich klientów, przeprowadza doświadczenia polowe odmian w warunkach panujących w regionie, w którym położone są pola uprawne klienta. Na podstawie uzyskanych w ten sposób informacji, dystrybutor proponuje każdemu klientowi optymalne rozwiązanie. Na żądanie klienta, dystrybutor jest zobowiązany do udostępnienia doświadczeń i ich wyników;

3)dystrybutor organizuje dni pola, a także udostępnia potencjalnym klientom, na wybranym przez siebie obszarze sprzedaży, środki promocyjne i marketingowe w postaci ulotek reklamowych, publikacji wyników badań i informacji technicznych dotyczących konkretnych odmian poza dniami otwartymi;

4)dystrybutor, po dokonaniu sprzedaży, stanowi dla klienta podmiot właściwy do uzyskania informacji w zakresie zaprawiania nasion, uprawy, nawożenia, ochrony roślin, zarządzania kiszonką, zwiększania plonów i zarządzania reklamacjami oraz składa, na żądanie, wizyty w siedzibie klienta.

Dodatkowo, dystrybutor zgodnie zapisami Regulaminu X jest zobowiązany do stosownego dokumentowania, że spełnił wyżej opisane warunki. Wnioskodawca może zażądać przekazania mu takiej dokumentacji.

Czynności, do których zobowiązana jest Spółka to przyznanie rabatu X w wysokości (…) od wskazanej wartości netto w cenniku (…) za jednostkę sprzedanego materiału siewnego po spełnieniu warunków określonych w Regulaminie X”.

3.Natomiast na pytanie o treści: „Czy „Umowy sprzedaży materiału siewnego” są zawierane odrębnie od „Umowy Wsparcia” oraz czy stanowią dwie odrębne umowy regulujące dwa różne rodzaje zobowiązań Stron?” odpowiedzieliście Państwo, że: „Umowy sprzedaży materiału siewnego są zawierane odrębnie od Umowy Wsparcia. Natomiast Umowa Wsparcia zawiera odniesienie do konkretnej Umowy sprzedaży materiału siewnego, poprzez wskazanie daty jej zawarcia”.

4.Z kolei w odpowiedzi na pytanie: „Do czego zobowiązany jest Wnioskodawca na mocy „Umowy ramowej wsparcia, a do czego (jakich czynności) zobowiązany jest dystrybutor?”, wskazaliście Państwo, że: „Umowa Wsparcia dotyczy 3 typów rabatów: 1) Rabat z tytułu realizacji planu sprzedaży:

Zobowiązania Wnioskodawcy

Zobowiązania Dystrybutora

Przyznanie rabatu z tytułu realizacji założonego planu sprzedaży po spełnieniu określonego poziomu sprzedaży. Przez plan sprzedaży rozumie się łączną ilość materiału siewnego określonego w Umowie sprzedaży materiału

siewnego.

Intensyfikacja sprzedaży materiału siewnego. Zrealizowanie ustalonego w Umowie Wsparcia poziomu realizacji planu sprzedaży wyrażonego w %.

2) Rabat z tytułu wsparcia sprzedaży odmian preferowanych:

Zobowiązania Wnioskodawcy

Zobowiązania Dystrybutora

Udzielenie dystrybutorowi rabatu w wysokości (…) wartości netto kwalifikowanego materiału siewnego zakupionego od Spółki przez dystrybutora w oparciu o Umowę sprzedaży materiału siewnego z wyłączeniem wartości kwalifikowanego materiału siewnego odmian ekonomicznych 9…) wskazanych w § 2 ust. 4 Umowy Wsparcia.

Intensyfikacja sprzedaży oferowanego przez (…) kwalifikowanego materiału siewnego wybranych odmian (…). Osiągnięcie określonego przez strony Umowy Wsparcia pułapu nabycia (w oparciu o Umowę sprzedaży zawartą z Wnioskodawcą), a następnie odsprzedaży lub pozostawienia do odsprzedaży w przyszłym sezonie w swoim posiadaniu materiału siewnego tych odmian przez dystrybutora.

3) Rabat „Y”:

Zobowiązania Wnioskodawcy

Zobowiązania Dystrybutora

Udzielenie rabatu X wysokości (…) od wskazanej wartości netto w cenniku (…) za jednostkę sprzedanego materiału siewnego.

Spełnienie warunków wskazanych w Regulaminie X.

Na marginesie Wnioskodawca zaznacza, że przedmiotem pytania nie są wszystkie rabaty objęte Umową Wsparcia, ale wyłącznie rabat „Y” (rabat X).

Dodatkowo, na podstawie Umowy Wsparcia Wnioskodawca zleca dystrybutorowi wykonanie usług dodatkowych, których celem jest promowanie produktów (…).

Dystrybutor zobowiązuje się w trakcie obowiązywania Umowy sprzedaży materiału siewnego do bieżącego raportowania postępów w sprzedaży materiału siewnego nabytego uprzednio od Spółki, zaś po zakończeniu umowy sprzedaży materiału siewnego do sporządzenia i dostarczenia Spółce raportu końcowego w terminie do 31 maja 2022 r.

Raporty częściowe Dystrybutor zobowiązany jest sporządzać w okresach tygodniowych. Wnioskodawca uprawniony jest do domagania się od dystrybutora doręczenia kopii dokumentów potwierdzających rzetelność wykonanych raportów. Dostarczenie raportów przez dystrybutora jest dokumentowane fakturą.

Spółka jest zobowiązana za wykonanie usług wymienionych powyżej wynagrodzenia w wysokości (…) wartości netto kwalifikowanego materiału siewnego zakupionego od Spółki przez dystrybutora w oparciu o Umowę sprzedaży materiału siewnego, z wyłączeniem wartości kwalifikowanego materiału siewnego odmian ekonomicznych (…) wskazanych w § 2 ust. 4 określonych w Umowie Wsparcia”.

5.Natomiast na pytanie o treści: „Czy sprzedaż materiału siewnego (dostawa towarów) jest dokonywana na rzecz danego dystrybutora, a następnie dany dystrybutor dokonuje dostawy/odsprzedaje towar na rzecz klienta?” poinformowaliście Państwo, że:

„Tak, Spółka sprzedaje materiał siewny na rzecz danego dystrybutora. Następnie dystrybutor dokonuje dostawy/odsprzedaje towar na rzecz klienta”.

6.Z kolei na pytanie o treści: „W jaki sposób obliczany jest „rabat” wskazany w opisie sprawy (na jakich zasadach), i czy jest on procentowo taki sam dla wszystkich dystrybutorów? W sytuacji, gdy nie jest taki sam procentowo, należy wyjaśnić dlaczego?” wskazaliście Państwo, że: „Rabat X jest kalkulowany w wysokości (…) od wskazanej wartości netto w cenniku (…) za jednostkę sprzedanego materiału siewnego. Rabat jest procentowo taki sam dla wszystkich dystrybutorów”.

7.W odpowiedzi na pytanie o treści: „W jaki sposób „rabat” udzielany w ramach programu „Y” jest związany z konkretną dostawą/konkretnymi dostawami dokonywaną/dokonywanymi przez danego dystrybutora? Należy wyjaśnić”, wskazaliście Państwo, że: „Spółka dokonuje sprzedaży materiału siewnego dystrybutorom w oparciu o zawierane Umowy sprzedaży materiału siewnego. Natomiast rabat w ramach programu „Y” jest udzielany po spełnieniu warunków Regulaminu X, który stanowi część Umowy Wsparcia. Z kolei Umowa wsparcia referuje do daty Umowy wsparcia sprzedaży materiału siewnego oraz nazwy dystrybutora. Zatem istnieje możliwość zidentyfikowania konkretnej dostawy od Spółki do dystrybutora.

Natomiast przedmiotowy rabat nie jest związany z konkretnymi dostawami dokonywanymi przez danego dystrybutora”.

8.Na pytanie o treści: „Czy działania dystrybutora dokonywane w ramach programu „Y” mają wyłącznie wpływ na sprzedaż danego dystrybutora? Jeśli tak, to należy wyjaśnić dlaczego” odpowiedzieliście Państwo, że: „Działania dystrybutora dokonywane w ramach programu „Y” mają wpływ na sprzedaż danego dystrybutora oraz pośrednio na Spółkę, ponieważ działania prowadzone przez dystrybutora mogą mieć wpływ na wizerunek Wnioskodawcy wśród klientów”.

9.W odpowiedzi na pytanie: „Czy wyniki doświadczeń polowych odmian są wykorzystywane wyłącznie przez danego klienta dystrybutora, czy też są wykorzystywane przez inne podmioty (jakie?), np. potencjalnych klientów, Spółkę?” wskazaliście Państwo, że: „Wyniki są wykorzystywane przez aktualnych oraz przyszłych klientów dystrybutora, a także przez Spółkę”.

10.Z kolei na pytanie o treści: „Dla kogo organizowane są „dni pola”, czy dla obecnych czy dla przyszłych klientów, i na czym one polegają?” wskazaliście Państwo, że: „Dla obecnych i przyszłych klientów. Klienci zapraszani są na plantacje, gdzie wysiane są pokazowe kolekcje odmian Spółki. Klienci mają możliwość obserwacji produktu Wnioskodawcy w trakcie wegetacji, w warunkach polowych, w ujęciu regionalnym (dopasowanie glebowe, klimatyczne)”.

11.Natomiast na pytanie: „Czy w ramach „dni pola” dystrybutor promuje własną działalność, czy produkty Spółki?” odpowiedzieliście Państwo, że: „Głównie promuje produkty Spółki, ponieważ on – jako dystrybutor – je sprzedaje”.

12.W odpowiedzi na pytanie: „Jakie informacje znajdują się w środkach promocyjnych i marketingowych w postaci ulotek reklamowych, publikacji wyników badań i informacji technicznych dotyczących konkretnych odmian?” wskazaliście Państwo, że: „Informacje dotyczące produktów oferowanych prze Spółkę (opis/charakterystyka odmian, slogany reklamowe, wizualizacje, logo Spółki, adres dystrybutora – jako miejsce nabycia oferowanych produktów)”.

13.Na pytanie o treści: „Czy dany dystrybutor sam nabywa (w tym na własny koszt) ulotki reklamowe, publikacje wyników badań i informacje techniczne dotyczące konkretnych odmian?” odpowiedzieliście Państwo, że: „(…) dostarcza materiały reklamowe promujące swoje portfolio do dystrybutora, który rozprowadza produkty w terenie”.

14.Z kolei w odpowiedzi na pytanie: „Jakie czynności wykonuje dany dystrybutor w przypadku wizyty w siedzibie klienta, i w jaki sposób czynności te mają wpływ na przyszłą sprzedaż danego dystrybutora?” wskazaliście Państwo, że: „Przedstawienie produktu, zainteresowanie ofertą, przedstawienie oferty handlowej – główny kanał sprzedaży dystrybutora, zamówienia generowane w dużym stopniu poprzez kontakt bezpośredni z klientem”.

15.W odpowiedzi na pytanie: „Czy informacje dotyczące wizyt w siedzibie klienta są przekazywane do Spółki?” wskazaliście Państwo, że: „(…) otrzymuje informacje w postaci zagregowanej (ze względu na ochronę danych osobowych) – ilość odwiedzanych klientów, zapytania techniczne klienta odnośnie odmiany – wymagające doradztwa Spółki”.

16.Z kolei na pytanie: „W jaki sposób dokumentowane jest spełnienie warunków wynikających z ww. programu? W szczególności należy wskazać, czy dokumenty zawierają informacje o ilości i rodzaju działań podjętych przez danego dystrybutora?” odpowiedzieliście Państwo, że: „Spełnienie warunków wynikających z ww. programu w następującej formie:

Lp.

Działanie Dystrybutora X

Sposób dokumentowania działania

1.

Zapewnienie osoby kontaktowej

Wskazanie osoby kontaktowej przypisanej do danego klienta

2.

Doświadczenia polowe

Dokumentacja zdjęciowa, opis wyników doświadczeń

3.

Udostępnianie środków promocyjnych i marketingowych

Dokumentacja zdjęciowa

17.W odpowiedzi na pytanie: „Dlaczego rabaty związane z programem „Y” są udzielane przez Spółkę przed spełnieniem warunków przez danego dystrybutora? Należy szczegółowo wyjaśnić”: „Rabaty udzielane przez spółkę (…) udzielane są po spełnieniu warunków przez danego dystrybutora – rabat X otrzymuje wyłącznie dystrybutor, który już spełnia warunki wskazane w Regulaminie X”.

18.Na pytanie o treści: „W jaki sposób następuje naruszenie „Regulaminu X”? Należy wskazać wszystkie przypadki” odpowiedzieliście Państwo, że:

„Brak wywiązywania się z obowiązków określonych w Regulaminie X, tj.:

1)ze względu na specyfikę i różnice regionalne w uprawie nasion dystrybutor nie zapewnia klientowi osoby kontaktowej o odpowiednich kwalifikacjach oraz nie umożliwia uzyskania informacji osobiście;

2)dystrybutor, w imieniu swoich klientów, nie przeprowadza doświadczeń polowych odmian w warunkach panujących w regionie, w którym położone są pola uprawne klienta. Na podstawie uzyskanych w ten sposób informacji, dystrybutor nie proponuje każdemu klientowi optymalnych rozwiązań. Na żądanie klienta, dystrybutor nie udostępnienia doświadczeń i ich wyników;

3)dystrybutor nie organizuje dni pola, a także nie udostępnia potencjalnym klientom, na wybranym przez siebie obszarze sprzedaży, środków promocyjnych i marketingowych w postaci ulotek reklamowych, publikacji wyników badań i informacji technicznych dotyczących konkretnych odmian poza dniami otwartymi;

4)dystrybutor, po dokonaniu sprzedaży, nie stanowi dla klienta podmiotu właściwego do uzyskania informacji w zakresie zaprawiania nasion, uprawy, nawożenia, ochrony roślin, zarządzania kiszonką, zwiększania plonów i zarządzania reklamacjami oraz nie składa, na żądanie, wizyty w siedzibie klienta.

Ponadto, naruszenie Regulaminu X stanowi sytuacja, kiedy Dystrybutor nie jest w stanie przedstawić Spółce dowodów wykonania obowiązków określonych w Regulaminie X (dowody określone w pkt 16 powyżej)”.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 18 stycznia 2023 r.)

Czy w związku z przyznaniem rabatów X dystrybutorom w ramach programu „Y” Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego od towarów i usług z tytułu sprzedaży zboża Dystrybutorom?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 18 stycznia 2023 r.)

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przedstawionym powyżej stanie faktycznym, będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego od towarów i usług z tytułu sprzedaży zboża Dystrybutorom w związku z przyznaniem rabatów X dystrybutorom w ramach programu „Y”.

Uzasadnienie

Zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem VAT wyznacza przepis art. 5 ustawy VAT, która stanowi, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:

1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2)eksport towarów;

3)import towarów na terytorium kraju;

4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 tej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Nadto, zgodnie z przepisem art. 8 ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Co do zasady, usługa podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy ma charakter odpłatny.

Mając na uwadze ogólne reguły konstrukcyjne systemu VAT, a także wnioski sformułowane w unijnym orzecznictwie, należy wskazać na jedną istotną cechę usługi jako takiej. Otóż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść (choćby potencjalną).

WSA w Warszawie w wyroku z dnia 9 kwietnia 2009 r., sygn. III SA/Wa 154/09 wskazał, że „Elementem koniecznym do uznania, że umowa obejmowała świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT, jest wyodrębnienie podmiotu będącego odbiorcą świadczenia".

Usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie, czyli musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Kwestia podlegania danej czynności opodatkowaniu VAT była również przedmiotem wielu orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE).

W wyroku w sprawie C-89/81 Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

W wyroku w sprawie C-16/93 Tolsma, w którym TSUE zauważył, że czynność: „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

W konsekwencji, za czynności podlegające opodatkowaniu VAT uznaje się sytuacje, gdy:

1)istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne;

2)wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy;

3)istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi;

4)odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana VAT;

5)istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie.

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy, wyżej wymienione przesłanki nie zostały spełnione. Pomiędzy zachowaniem dystrybutorów a należnym im rabatem nie będzie możliwe zidentyfikowanie bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego. Dystrybutor będzie uprawniony do otrzymania rabatu w ramach programu „Y” wyłącznie w przypadku wypełnienia obowiązków wynikających z Regulaminu X.

Czynności objęte zakresem regulaminu są jednak wykonywane przez dystrybutora na jego rachunek i niezależnie od uczestnictwa w programie „Y”, ponieważ dąży on we własnym zakresie do zwiększenia swojej sprzedaży. Zatem za nieuprawniony należałoby uznać pogląd, że udzielany przez Spółkę rabat i działania dystrybutora takie jak np. zapewnienie klientowi osoby kontaktowej posiadającej odpowiedną wiedzę merytoryczną o nasionach są świadczeniami ekwiwalentnymi.

Uwzględniając powyższe, wszystkie kryteria właściwe dla wystąpienia świadczenia usług na gruncie VAT nie zostaną spełnione – zatem dystrybutor w związku z udziałem w programie „Y” nie będzie traktowany jako usługobiorca, a Wnioskodawca jako usługodawca. W rezultacie rabat X nie może zostać uznany za wynagrodzenie za usługę.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy VAT, podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Zgodnie z art. 29a ust. 7 ustawy VAT, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1)stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2)udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3)otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Na mocy art. 29a ust. 10 ustawy, podstawę opodatkowania obniża się o:

1)kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2)wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;

3)zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4)wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Zauważyć należy, że obniżka ceny, upust – rabat udzielony w momencie sprzedaży (rabat transakcyjny), nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota zapłaty należna od nabywcy już go uwzględnia – dane dotyczące rabatu znajdą swoje odzwierciedlenie w wystawionej fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży.

Natomiast, jeżeli obniżenie ceny/udzielenie rabatu ma miejsce po dokonaniu sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia obrotu (rabat potransakcyjny), wówczas czynność ta wymaga wystawienia faktury korygującej zmniejszającej wartość towarów i usług, zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy.

Ponadto cytowany wyżej przepis art. 29a ust. 10 ustawy wyraźnie wskazuje, że podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen, wartość zwrotów towarów, zwrotu całości lub części zapłaty otrzymanej przed dokonaniem sprzedaży (zaliczek), jeśli do sprzedaży nie doszło, wartość zwrotu kwot dotacji, subwencji i innych opłat o podobnym charakterze.

Zatem każda z tych pozycji stanowi odrębną podstawę zmniejszenia podstawy opodatkowania i każda z wymienionych wyżej czynności powoduje zmniejszenie podstawy opodatkowania.

Reasumując, Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego w związku z przyznaniem rabatów X dystrybutorom w ramach programu „Y”, ponieważ nie stanowią one wynagrodzenia za usługę, lecz rabat, o którym mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006, str. 1, ze zm.).

Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Zgodnie z art. 29a ust. 7 ustawy:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1)stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2)udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3)otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Na mocy art. 29a ust. 10 ustawy:

Podstawę opodatkowania obniża się o:

1)kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2)wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;

3)zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4)wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Stosownie do art. 29a ust. 13 ustawy:

W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.

Zgodnie z art. 29a ust. 14 ustawy:

Przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.

Stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl art. 106j ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1) podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,

2) (uchylony)

3) dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

4) dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

5) stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

Rzeczywisty obrót gospodarczy powinien mieć odzwierciedlenie w prowadzonej dokumentacji. Do obowiązków uczestników obrotu gospodarczego należy uwiarygodnienie dokonanych transakcji. Podatnik udzielający rabatu powinien posiadać dla celów dowodowych dokumenty świadczące o udzielonym rabacie na rzecz finalnego odbiorcy. Posiadanie takich dokumentów jest warunkiem potwierdzającym prawo do obniżenia podatku należnego po stronie sprzedawcy.

Jednocześnie szczególnego podkreślenia wymaga fakt, że ani w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006, str. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, ani też w ustawie prawodawca nie zdefiniował pojęcia „rabat”, zatem pojęcie to należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową. Zgodnie ze „Słownikiem języka polskiego” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, str. 825), „rabat” to „zniżka, opust od sumy należnej za towar przyznawany, np. przy kupnie dużej ilości towarów”. Zatem, rabat polega na pomniejszeniu ustalonej wcześniej ceny towaru lub usługi.

Zauważyć należy, że obniżka ceny, upust – rabat udzielony w momencie sprzedaży (rabat transakcyjny), nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota zapłaty należna od nabywcy już go uwzględnia – dane dotyczące rabatu znajdą swoje odzwierciedlenie w wystawionej fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży.

Natomiast, jeżeli obniżenie ceny/udzielenie rabatu ma miejsce po dokonaniu sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia obrotu (rabat potransakcyjny), wówczas czynność ta wymaga wystawienia faktury korygującej zmniejszającej wartość towarów i usług, zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy.

Ponadto cytowany wyżej przepis art. 29a ust. 10 ustawy wyraźnie wskazuje, że podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen, wartość zwrotów towarów, zwrotu całości lub części zapłaty otrzymanej przed dokonaniem sprzedaży (zaliczek), jeśli do sprzedaży nie doszło, wartość zwrotu kwot dotacji, subwencji i innych opłat o podobnym charakterze.

Zatem każda z tych pozycji stanowi odrębną podstawę zmniejszenia podstawy opodatkowania i każda z wymienionych wyżej czynności powoduje zmniejszenie podstawy opodatkowania.

Powyższe stanowisko jest zgodne z Dyrektywą Rady 2006/112/WE, która w art. 73 oraz 90 ust. 1 określa podstawę opodatkowania, przewidując uprawnienia do jej obniżenia w przypadku każdorazowego, faktycznego zmniejszenia obrotu. Przesłanką wystarczającą dla ustalenia podstawy opodatkowania jest zaistnienie samego faktu zmniejszenia obrotu, bez konieczności wykazywania go w jeden konkretny sposób. Jednocześnie przepisy ustawy, jak i dyrektywy wyraźnie wskazują, że rzeczywiste kwoty rabatów mają być udokumentowane – podatnik powinien przedstawić dowód rzeczywistej kwoty poniesionych kosztów.

Konstrukcja podstawy opodatkowania w ustawie o podatku od towarów i usług, odpowiadająca w swej istocie konstrukcji określonej w Dyrektywie 2006/112/WE Rady, oparta jest na założeniu proporcjonalności VAT do ceny towarów i usług. Każda bowiem transakcja podlega podatkowi od towarów i usług obliczonemu w sposób proporcjonalny do ceny otrzymanej przez podatnika jako świadczenie wzajemne za dostarczone towary lub usługi z uwzględnieniem stawki, jaka ma zastosowanie do dostawy lub świadczenia takich towarów i usług.

Należy mieć na uwadze, że konstrukcja podstawy opodatkowania pozwala zrealizować fundamentalną zasadę neutralności podatku VAT. Ekonomiczny ciężar podatku VAT, co do zasady, powinien bowiem ponosić konsument, a nie podatnik. W ślad zatem za obniżeniem ceny transakcyjnej w formie rabatu powinno następować obniżenie podstawy opodatkowania tej transakcji, aby zachowana została zasada proporcjonalności podatku VAT do ceny towarów i usług. Jeśli podstawa opodatkowania przewyższa kwotę wynagrodzenia należnego podatnikowi, przynajmniej w części poniesie on ekonomiczny ciężar podatku, co naruszałoby zasadę neutralności tego podatku.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy w związku z przyznaniem „rabatów X” dystrybutorom w ramach programu „Y” Wnioskodawca będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego od towarów i usług z tytułu sprzedaży zboża Dystrybutorom.

Odnosząc się do powyższego należy w pierwszej kolejności wskazać na pojęcie „świadczenia usług”, który ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się podatnika – niebędące dostawą towarów – na rzecz innego podmiotu, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieuczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Wobec tego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

-w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;

-świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z treści powołanego art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

Należy w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie C-89/91 Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto, TSUE przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj także orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie podkreślono, że dla wystąpienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług konieczne staje się zaistnienie bezpośredniego związku płatności z konkretną czynnością oraz istnienie konsumenta tej czynności.

Zatem, pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub jej ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Podsumowując należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to odpłatne świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z okoliczności sprawy wynika, że na podstawie Umowie Wsparcia Spółka przyznaje „rabat” związany z programem „Y”. Umowy sprzedaży materiału siewnego są zawierane odrębnie od Umowy Wsparcia. Natomiast Umowa Wsparcia zawiera odniesienie do konkretnej Umowy sprzedaży materiału siewnego, poprzez wskazanie daty jej zawarcia. „Rabat X” przysługuje dystrybutorowi X, czyli dystrybutorowi, który w danym okresie w ramach swojej działalności spełniał warunki wskazane w Regulaminie X. Stosownie do Regulaminu X, dystrybutorem X uprawnionym do otrzymania „rabatu X” jest dystrybutor dokonujący sprzedaży nasion na następujących zasadach: ze względu na specyfikę i różnice regionalne w uprawie nasion dystrybutor zapewnia klientowi osobę kontaktową o odpowiednich kwalifikacjach oraz umożliwia uzyskanie informacji osobiście, dystrybutor, w imieniu swoich klientów, przeprowadza doświadczenia polowe odmian w warunkach panujących w regionie, w którym położone są pola uprawne klienta. Na podstawie uzyskanych w ten sposób informacji, dystrybutor proponuje każdemu klientowi optymalne rozwiązanie. Na żądanie klienta, dystrybutor jest zobowiązany do udostępnienia doświadczeń i ich wyników, dystrybutor organizuje dni pola, a także udostępnia potencjalnym klientom, na wybranym przez siebie obszarze sprzedaży, środki promocyjne i marketingowe w postaci ulotek reklamowych, publikacji wyników badań i informacji technicznych dotyczących konkretnych odmian poza dniami otwartymi, dystrybutor, po dokonaniu sprzedaży, stanowi dla klienta podmiot właściwy do uzyskania informacji w zakresie zaprawiania nasion, uprawy, nawożenia, ochrony roślin, zarządzania kiszonką, zwiększania plonów i zarządzania reklamacjami oraz składa, na żądanie, wizyty w siedzibie klienta. Dodatkowo, dystrybutor zgodnie zapisami Regulaminu X jest zobowiązany do stosownego dokumentowania, że spełnił wyżej opisane warunki. „Rabat” obliczany jest jako procent od wskazanej wartości netto w cenniku Spółki za jednostkę sprzedanego materiału siewnego. Dystrybutor może skorzystać z „rabatu” przy zamówieniu materiału siewnego od Wnioskodawcy. W przypadku stwierdzenia po stronie dystrybutora naruszenia Regulaminu X dystrybutor traci prawo do „rabatu X” z dniem dokonania naruszenia. Zgodnie z programem „Y” „rabat” przyznawany jest, gdy dystrybutor spełni określone w nim wymogi. Po spełnieniu warunków Dystrybutor otrzymuje „rabat X” w wysokości (…) od wskazanej wartości netto w cenniku (…) za jednostkę sprzedanego materiału siewnego. Dystrybutor może skorzystać z „rabatu X” przy zamówieniu materiału siewnego od Wnioskodawcy. Spółka sprzedaje materiał siewny na rzecz danego dystrybutora. Następnie dystrybutor dokonuje dostawy/odsprzedaje towar na rzecz klienta. „Rabat X” jest kalkulowany w wysokości (…) od wskazanej wartości netto w cenniku (…) za jednostkę sprzedanego materiału siewnego. „Rabat” jest procentowo taki sam dla wszystkich dystrybutorów. Spółka dokonuje sprzedaży materiału siewnego dystrybutorom w oparciu o zawierane Umowy sprzedaży materiału siewnego. Natomiast „rabat” w ramach programu „Y” jest udzielany po spełnieniu warunków Regulaminu X, który stanowi część Umowy Wsparcia. Z kolei Umowa wsparcia referuje do daty Umowy wsparcia sprzedaży materiału siewnego oraz nazwy dystrybutora. Zatem istnieje możliwość zidentyfikowania konkretnej dostawy od Spółki do dystrybutora. Natomiast przedmiotowy „rabat” nie jest związany z konkretnymi dostawami dokonywanymi przez danego dystrybutora. Działania dystrybutora dokonywane w ramach programu „Y” mają wpływ na sprzedaż danego dystrybutora oraz pośrednio na Spółkę, ponieważ działania prowadzone przez dystrybutora mogą mieć wpływ na wizerunek Wnioskodawcy wśród klientów. Wyniki doświadczeń polowych odmian są wykorzystywane przez aktualnych oraz przyszłych klientów dystrybutora, a także przez Spółkę. „Dni pola”, organizowane są dla obecnych i przyszłych klientów. Klienci zapraszani są na plantacje, gdzie wysiane są pokazowe kolekcje odmian Spółki. Klienci mają możliwość obserwacji produktu Wnioskodawcy w trakcie wegetacji, w warunkach polowych, w ujęciu regionalnym (dopasowanie glebowe, klimatyczne). W ramach „dni pola” dystrybutor promuje produkty Spółki, ponieważ on – jako dystrybutor – je sprzedaje. W środkach promocyjnych i marketingowych w postaci ulotek reklamowych, publikacji wyników badań i informacji technicznych dotyczących konkretnych odmian znajdują się informacje dotyczące produktów oferowanych przez Spółkę (opis/charakterystyka odmian, slogany reklamowe, wizualizacje, logo Spółki, adres dystrybutora – jako miejsce nabycia oferowanych produktów). Spółka dostarcza materiały reklamowe promujące swoje portfolio do dystrybutora, który rozprowadza produkty w terenie. Dystrybutor w przypadku wizyty w siedzibie klienta, przedstawia produkt, wzbudza zainteresowanie ofertą, przedstawia ofertę handlową – główny kanał sprzedaży dystrybutora, zamówienia generowane w dużym stopniu poprzez kontakt bezpośredni z klientem. Spółka otrzymuje informacje w postaci zagregowanej (ze względu na ochronę danych osobowych) – ilość odwiedzanych klientów, zapytania techniczne klienta odnośnie odmiany – wymagające doradztwa Spółki. Spełnienie warunków wynikających z ww. programu następuje poprzez działanie dystrybutora: wskazanie osoby kontaktowej (wskazanie osoby kontaktowej przypisanej do danego klienta, doświadczenia polowe (dokumentacja zdjęciowa, opis wyników doświadczeń), udostępnianie środków promocyjnych i marketingowych (dokumentacja zdjęciowa). „Rabaty” udzielane przez spółkę (…) udzielane są po spełnieniu warunków przez danego dystrybutora – „rabat X” otrzymuje wyłącznie dystrybutor, który już spełnia warunki wskazane w Regulaminie X. Działania dystrybutora dokonywane w ramach ww. programu mają wpływ na sprzedaż danego dystrybutora oraz pośrednio na Spółkę, ponieważ działania prowadzone przez dystrybutora mogą mieć wpływ na wizerunek Wnioskodawcy wśród klientów.

W tym miejscu należy wskazać, że podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są określone kwoty, np. premie, bonusy, lub udzielane są rabaty nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania tych kwot nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie zostały wypłacone, tzn. czy ich przyznanie uwarunkowane jest wykonaniem dodatkowych czynności, czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie itp.

W praktyce występują również sytuacje, w których w zamian za wypłatę określonych kwot ma miejsce świadczenie innych usług, w tym usług o charakterze promocyjnym, marketingowym, reklamowym, bądź zobowiązanie się do dokonywania zakupów wyłącznie u wypłacającego premie, itp. W takiej sytuacji należy uznać, że wypłacona kwota związana jest z określonymi zachowaniami nabywcy, a zatem ze świadczeniem usług przez nabywcę otrzymującego taką kwotę, które to usługi podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach.

W przedmiotowej sprawie istnieje bezpośredni związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami przez danego dystrybutora a wypłaconym dystrybutorowi przez Wnioskodawcę wynagrodzeniem (poprzez zmniejszenie należności za dokonywane zakupy), ponieważ przyznanie wynagrodzenia wynika ze spełnienia przesłanek ustalonych w Regulaminie X, tj. poprzez wykonanie przez Dystrybutorów określonych czynności (m.in. promocji produktów, dokonywania doświadczeń polowych wykorzystywanych przez klientów, przyszłych klientów oraz Spółkę). Tym samym zmniejszenie należności za dokonywane zakupy nie jest związane z konkretną dostawą na rzecz Dystrybutorów. Ponadto – na co wskazał Wnioskodawca – przedmiotowy „rabat” nie jest związany z konkretnymi dostawami dokonywanymi przez danego dystrybutora. W konsekwencji przyznany „rabat” jest związany ze świadczeniem przez Dystrybutorów za odpłatnością usług na rzecz Spółki.

Wobec powyższego, otrzymane przez Dystrybutorów wynagrodzenie (poprzez zmniejszenie należności za dokonywane zakupy) stanowi wynagrodzenie za świadczone przez Dystrybutorów na rzecz Spółki usługi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, które podlegają opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podsumowując w odpowiedzi na zadane pytanie należy wskazać, że w związku z przyznaniem „rabatów X” Dystrybutorom w ramach programu „Y” Wnioskodawca nie będzie uprawniony do obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego od towarów i usług z tytułu sprzedaży zboża Dystrybutorom. Należności te, które Wnioskodawca nazywa „rabatami X”, stanowią wynagrodzenie za świadczone przez Dystrybutorów na rzecz Spółki usługi, w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a nie „rabat” przyznawany przez Wnioskodawcę Dystrybutorom, o którym mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy oceniono jako nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Ponadto tut. Organ informuje, jak wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez (…), zaznacza się, że interpretacja nie może wywierać skutku prawnego dla Dystrybutorów. Dany Dystrybutor chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00