Nowe zasady rozliczania bonów

Ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług wprowadziła zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług (dalej: „ustawa o VAT”). Mają one na celu implementację:

1) dyrektywy Rady (UE) 2016/1065 z 27 czerwca 2016 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w odniesieniu do bonów na towary lub usługi,

2) dyrektywy Rady (UE) 2017/2455 z 5 grudnia 2017 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE i dyrektywę 2009/132/WE w odniesieniu do niektórych obowiązków wynikających z podatku od wartości dodanej w przypadku świadczenia usług i sprzedaży towarów na odległość.

Celem dyrektywy 2016/1065 jest uproszczenie, modernizacja i ujednolicenie przepisów dotyczących VAT, mających zastosowanie do bonów na towary lub usługi.

W dyrektywie Rady 2006/112/WE określono zasady dotyczące momentu i miejsca dostawy towarów i świadczenia usług, podstawy opodatkowania, wymagalności podatku od wartości dodanej (VAT) oraz prawa do odliczenia podatku.

Bony w obrocie międzynarodowym

Na mocy przepisów obowiązujących do końca 2018 r. nie było jasności co do tego, czy świadczenie stanowiące podstawę do wydania bonu, a zatem dostawa towarów lub świadczenie usług, będzie świadczeniem podlegającym opodatkowaniu VAT. A także czym dokładnie jest bon, w przypadku gdy VAT pobierany jest przy transakcjach realizowanych z wykorzystaniem bonu oraz od jakiej kwoty powinien być naliczony VAT. Potrzeba wyjaśnienia tych kwestii była jeszcze bardziej wyraźna, gdy bony były stosowane w obrocie międzynarodowym. Z powodu braku konkretnych przepisów dotyczących bonów w przypadku transgranicznego korzystania z bonów dochodziło czasem do podwójnego opodatkowania lub niezamierzonego braku opodatkowania. Zwiększało to zagrożenie uchylania się podatników od podatku i prowadziło do zakłóceń konkurencji.

Przykładem takiego zakłócenia może być sytuacja, gdy bon jest sprzedawany w państwie członkowskim A, a następnie jest wymieniany na towary lub usługi w państwie członkowskim B. Państwo członkowskie A nalicza podatek VAT w chwili emisji lub sprzedaży bonu, a państwo członkowskie B nalicza podatek VAT w chwili wymiany go na towary lub usługi. W wyniku powyższego VAT od bonu jest naliczany zarówno w państwie członkowskim A, jak i w państwie członkowskim B. W sytuacji odwrotnej, gdy bon jest sprzedawany w państwie członkowskim B, a wymieniany na towary lub usługi w państwie członkowskim A, państwo członkowskie A nie nalicza podatku VAT przy wymianie bonu na towary lub usługi, a państwo członkowskie B nie nalicza podatku VAT w chwili jego emisji lub sprzedaży. A zatem dla takiego bonu VAT nie zostaje naliczony ani w państwie członkowskim A, ani w państwie członkowskim B.